Rapora nazaran derslerde yetersizlik ilkokulda başlıyor ve artarak ilerliyor. 8. sınıf öğrencilerinin yüzde 16’sı dört süreç yapamıyor. 4 öğrenciden birinin Türkçe bilgisi, temel ve temel altı düzeyde.
Milli Eğitim Bakanlığı’nca (MEB), PISA ve TIMSS üzere öğrencilerin akademik maharetleriyle bağlı öğrenci, öğretmen ve okul özelliklerinin belirlenmesi emeliyle Türkiye genelinde binlerce 4’üncü ve 8’inci sınıf öğrencisine yönelik yapılan Akademik Marifetlerin İzlenmesi ve Kıymetlendirilmesi (ABİDE) eğitim araştırmasının data tahlilleri tamamlandı.
ABİDE 8. sınıflar raporuna nazaran, öğrencilerin en yetersiz olduğu alan matematik.
Öğrencilerin yüzde 85.8’si orta ve alt, yüzde 53’ü ise temel ve temel altı seviyede matematik bilgisine sahip. Yüzde 16,4’ü, dört süreç sorularını çözemiyor, kolay hesaplamalar yapamıyor.
Türkçe’de ise öğrencilerin yüzde 66,1’i orta seviye ve altında bu öğrenciler, tabirleri, atasözlerini, hiciv ve nüktelerdeki bildirileri anlayamıyor. Neden-sonuç ilgisi kuramıyor.
Fen bilimlerinde öğrencilerin yüzde 86’sı, toplumsal bilimlerde yüzde 65, 3’ü orta ve alt seviyede. Yüzde 39, 8’i bedendeki organların vazifesini bilmiyor, her 4 öğrenciden biri harita okuyamıyor iki farklı olay ortasında bağ kuramıyor.
İlkokul 4. Sınıfların raporunda da misal sonuçlar yer alıyor. Türkçe’de öğrencilerin yüzde 27,9’u, matematikte yüzde 39,9’u, fen bilimlerinde yüzde 37,5’i ve toplumsal bilgilerde yüzde 29, 7’si temel ve temel altı düzeyde.
Dört temel derste kız öğrencilerin, erkek öğrencilere oranla daha başarılı olduğu görüldü.
BECERİ TESTLERİ VE ANKETLER KULLANILDI
MEB Ölçme Kıymetlendirme ve İmtihan Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nce, ABİDE araştırması 81 vilayette bin 230 okulda 75 bin 8’inci sınıf öğrencisine ve bin 62 okulda, ve 41 bin 54 4’üncü sınıf öğrencisine yönelik geçen yılın nisan ayında düzenlendi.
PISA ve TIMSS üzere milletlerarası kıymetlendirme programlarından farklı olarak ABİDE Araştırması’nda vilayet seviyesinde örneklemler belirlendi ve hem ulusal seviyede hem de vilayet seviyesinde izleme çalışmaları yürütüldü.
Her bir vilayette örnekleme seçilen 8’inci sınıf öğrencilerinin yarısına Türkçe ve fen bilimleri testleri, öbür yarısına da matematik ve toplumsal bilgiler testleri uygulandı.
ABİDE Araştırması kapsamında bilgi toplamak hedefiyle marifet testleri ve anketler kullanıldı.
Beceri testlerinde yer alan sorular, alanda çalışan akademisyenlerin ve öğretmenlerin iştirakiyle kıymetlendirme çerçeveleri dikkate alınarak geliştirildi. Maharet testlerinde yer alan soruların yarısı çoktan seçmeli, başka yarısı ise açık uçlu sorulardan oluştu.
AKADEMİK MAHARETİN ÖLÇÜLMESİ İÇİN 27 SORU SORULDU
ABİDE 2018 uygulaması kapsamında öğrencilerin akademik maharetlerini değerlendirebilmek hedefiyle her bir testte 27 soru kullanıldı. Bu soruların üçü birinci sefer 2018 uygulamasında kullanılan pilot sorular oldu.
Beceri testlerine ek olarak uygulanan anketler yoluyla, öğrencilerin akademik maharetleri ile bağlı olabilecek faktörler hakkında bilgi toplandı. Bu kapsamda, ABİDE Araştırması’na katılan öğrencilerin tamamına öğrenci anketleri, bu öğrencilerin dersine giren Türkçe, matematik, fen bilimleri ve toplumsal bilgiler öğretmenlerine öğretmen anketleri, ABİDE uygulamasının gerçekleştirildiği okulların yöneticilerine ise okul anketleri uygulandı.
4 DERSTEN YETERLİLİK DÜZEYLERİ
ABİDE araştırmasında 8’inci sınıf öğrencilerinin 4 dersten farklı başka temel altı, temel, orta, orta üstü ve ileri olmak üzere 5 yeterlik seviyesi ölçüldü.
Türkçe testinde öğrencilerin yüzde 1,6’sının temel altı, yüzde 23,5’inin temel, yüzde 41’inin orta, yüzde 26,8’inin orta üstü ve yüzde 7,2’sinin ileri seviyede olduğu bilgisine ulaşıldı.
Matematik testinde öğrencilerin yüzde 16,4’ünün temel altı, yüzde 36,6’sının temel, yüzde 32,8’inin orta, yüzde 11,3’ünün orta üstü ve yüzde 3’ünün ileri yeterlik seviyesinde bulunduğu tespit edildi.
Fen bilimleri testinde öğrencilerin yüzde 9,4’ünün temel altı, yüzde 30,4’ünün temel, yüzde 46,3’ünün orta, yüzde 11,4’ünün orta üstü ve yüzde 2,5’ünün ileri yeterlik seviyesinde olduğu görüldü.
Sosyal bilgiler testinde ise öğrencilerin yüzde 4,4’ünün temel altı, yüzde 20,5’inin temel, yüzde 40,4’ünün orta, yüzde 25,3’ünün orta üstü ve yüzde 9,4’ünün ileri yeterlik seviyesinde bulunduğu belirlendi.
ÜST YETERLİLİK SEVİYELERİNDEKİ YÜZDELER ARTTI
ABİDE 2018 uygulamasında, 2016 uygulaması ile karşılaştırıldığında bütün dersler için temel altı ve temel alt yeterlik seviyelerinde bir düşüş, orta üstü ve ileri üst yeterlik seviyelerinde ise bir artış tespit edildi.
Bu kapsamda, 2018 uygulamasında üst yeterlik seviyelerindeki öğrencilerin yüzdelerinin daha yüksek olduğu ortaya çıktı.
ABİDE 2018 uygulaması kapsamında ulaşılan bulguların, genel olarak ABİDE 2016 uygulamasında ulaşılan bulgular ve Türkiye’nin katılmakta olduğu milletlerarası durum belirleme çalışmalarındaki (PISA ve TIMSS) bulgularla örtüştüğü görüldü.
Araştırmada, öğrencilerin eğitim amaçları yükseldikçe kıymetlendirme yapılan alanlardaki puanlarının da arttığı belirlendi.
Evdeki kitap sayısı fazlalaştıkça öğrencilerin akademik maharet puanlarının da arttığı anlaşıldı.
Sosyoekonomik seviye, aile ilgisi, derslere verilen paha ve derslere ait öz-yeterlik algısı değişkenlerinin öğrencilerin akademik marifetleri ile olumlu bağlantı gösterdiği, okula yönelik tavır değişkeninin genel olarak öğrencilerin akademik hünerleri ile bağlantılı olmadığı, aile baskısı değişkeninin ise akademik maharetler ile negatif istikamette bağlantı gösterdiği sonucuna ulaşıldı.
Destekleme yetiştirme kurslarına her iki periyotta katılan öğrencilerin akademik marifet puanlarının genel olarak daha yüksek olması, destekleme yetiştirme kurslarının tesirli olduğunu ortaya koydu.
ÖĞRETMENİN YETERLİK ALGISI İLE AKADEMİK MAHARET MÜSPET İLİŞKİLİ
Öğretmenlerin eğitim seviyelerinin ve mesleksel gelişimlerinin kıymetlendirme yapılan alanlarda öğrencilerin akademik marifet puanlarında dengeli bir değişime yol açmadığı gözlendi. Lakin öğretmenin mevcut okulda çalışma mühleti, genel çalışma müddeti (kıdem), mesleksel yeterlik algısı üzere değişkenlerin öğrencilerin akademik marifetleri ile olumlu tarafta ilgi gösterdiği ortaya çıktı.
ÖZEL ORTAOKULLAR GENEL OKULLARI GERİDE BIRAKTI
Özel ortaokulların ölçülen akademik hünerler bakımından genel ortaokulları ve imam hatip ortaokullarını geride bıraktığı, yatılı bölge ortaokullarının ise en son sırada yer aldığı görüldü.
Okulda kütüphane bulunmasının öğrencilerin akademik hünerleriyle müspet tarafta bağlantı gösterdiği ise araştırmada bir öbür bulgu olarak öne çıktı. Ayrıyeten, okulda yaşanan okul kaynaklı olan ve olmayan meselelerin öğrencilerin akademik maharetleri ile negatif bir ilgi gösterdiği de ortaya konuldu.
DUYUŞSAL VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER TAHLİL EDİLDİ
Raporda ABİDE 2016 raporundan farklı olarak duyuşsal ve demografik özelliklerle ilgili tahlil çalışmaları da yürütüldü. Eğitim gayesi, okula yönelik tavır ve derslere verilen paha üzere değişkenlerin öğrencilerin cinsiyetine nazaran manalı bir farklılık gösterdiği ve bu farklılığın kız öğrenciler lehine olduğu sonucuna ulaşıldı.
Kız öğrencilerin eğitim amaçlarının daha yüksek, okula yönelik tavırlarının daha müspet olduğu ve derslere daha fazla kıymet atfettikleri ortaya çıktı.
KADIN ÖĞRETMENLERİN MESLEKSEL DOYUMU DAHA FAZLA
Kadın öğretmenlerin, erkek öğretmenlerle karşılaştırıldığında daha fazla mesleksel doyum sağladığı tespit edildi. Bununla birlikte eğitim seviyesi yükseldikçe mesleksel doyumun manalı bir halde düştüğü ulaşılan bir başka bulgu oldu. Okul yöneticisi anketinde yer alan değişkenler üzerinde yürütülen tahlil çalışmaları, öğrenci kaynaklı olan ve öğrenci kaynaklı olmayan problemlerin bayan yöneticilerin misyon yaptığı okullarda daha az yaşandığını gösterdi.
ANNENİN EĞİTİM SEVİYESİ DEĞERLİ ETKİN
ABİDE araştırmasında başarıyı etkileyen öğrenci özellikleri incelendiğinde 4. sınıf seviyesinde anne eğitim seviyesi kıymetli bir değişken olarak görüldü. Anne eğitim seviyesine ait dağılım incelendiğinde, annelerin yüzde 48,2’inin “okula hiç gitmediği ya da ilkokul terk” ve “ilkokul mezunu” olduğu belirlendi. Ayrıyeten bulgular, anne eğitim seviyesi arttıkça öğrencilerin ABİDE kapsamında uygulanan 4 derste de muvaffakiyetlerinin arttığını gösterdi.
Araştırmada, kendisine ilişkin odası ve çalışma masası olan, kendisine ilişkin ya da konutta paylaşılan bilgisayarı yahut tableti olan öğrencilerin muvaffakiyetlerinin daha yüksek olduğu belirlendi. Misal formda meskendeki kitap sayısı arttıkça öğrenci muvaffakiyetlerinin da arttığı görüldü.
KİTAP OKUMAYA 1 SAATTEN AZ ZAMAN
Önemli bulgulardan biri de öğrencilerin kitap okumaya ayırdıkları müddet ile ilgili tespit edildi. Bu başlıkta yapılan tahlil sonuçları öğrencilerin kitap okumaya ayırdıkları mühlet attıkça muvaffakiyetlerinin da arttığını gösterdi. Kitap okumaya ayrılan mühletlere ilişkin dağılıma bakıldığında, öğrencilerin yüzde 42,3’nün bir haftalık mühlet içinde kitap okumaya 1 saatten az vakit ayırdıkları belirlendi. Bu sonuçlar birlikte ele alındığında, öğrencilerin kitap okuma alışkanlıklarının geliştirilmesi üzerine çalışmalar yapılması gerektiği belirtildi.
ABİDE sonuçlarına nazaran, okul öncesi eğitim müddeti arttıkça öğrencilerin muvaffakiyetlerinin da arttığı belirlendi.
Öğrencilerin yüzde 10,2’sinin hiç kahvaltı yapmadığı, yüzde 65,8’inin her gün kahvaltı yaptığı belirlendi. Öğrenci puanları üzerinde yapılan tahliller her gün kahvaltı yapan öğrencilerin puanlarının öbür öğrencilerden daha yüksek olduğunu ve ortalamalar ortasındaki farkın istatistiksel olarak manalı olduğunu gösterdi.
Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileri, raporun son halinin önümüzdeki günlerde kamuoyu ile paylaşılacağını bildirdi.
