Ekoloji uzmanı Prof. Dr. Doğan Kantarcı ise, “Arazi eski kömür çukurlarının bulunduğu bir alandı. Yapılacak dolgu ile sağlam bir inşaat tabanı da oluşturulamazdı. Yapılan dolgunun uzun bir mühlet oturmasını da beklemek gerekirdi. Dolgunun oturması uzun yıllar alır. Basınçlı sıkıştırma ile cıvık çamur sıkıştırılamaz” dedi. Uçakların uzun mühlet taksi halinde kalmasını kıymetlendiren emekli pilot Bahadır Altan da “Uçaklar bilhassa yüklüyken sıcak havada yokuş aşağı giderken fren yapmak zorunda kalıyor. Zira muhakkak bir suratın üzerine çıkamaz. Fren yaptıkça da tekerlekler ısınıyor. Bu iniş kadrolarında yangına sebep olabilir. 3. havalimanı bir kara delik üzere sivil havacılığı eritecek. Güç duruma sokacak bir yatırım. Türkiye’ye yapılmış bir kötülük olarak tarihe geçecek” dedi.
İstanbul Havalimanı birinci kere 2009’da yürürlüğe giren Etraf Sistemi Planı’nda duyuldu. Bu planda, şu anda havalimanının yapıldığı Kuzey Ormanları alanı dokunulmaz olarak belirleniyordu. Ama havalimanı projesi plana alışılmamış olarak uygulamaya konuldu. İstanbul’un anayasası sayılan 2009 tarihli İstanbul Etraf Sistemi Planı’nda üçüncü havaalanı için belirlenen yer Silivri-Gazitepe ortası bölgeydi. Fakat Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından plan yok sayıldı ve projenin yeri Kuzey Ormanları hudutları içindeki Arnavutköy-Göktürk-Çatalca kavşağında Akpınar ve Yeniköy mahalleleri ortası olarak belirlendi.
İstanbul Havalimanı’nda birinci ticari uçuşu 31 Ekim’de gerçekleşti. Atatürk Havalimanı’nda taşınmalar 3 Mart’ta başladı. Proje evresinden bugüne kadar tenkitlerin odak noktası olan havalimanı ile ilgili savlar hâlâ devam ediyor. İstanbul Havalimanı ile tezleri hususun uzmanlarına sorduk.
Hortum çıkabilir
Ekoloji uzmanlarından Prof. Dr. Doğan Kantarcı ise İstanbul Havalimanı toprağındaki incelemelerin yetersiz olduğunu belirterek pistlerle hâkim rüzgâr taraflarının uyumlu olmadığını söyledi. İstanbul Havalimanı’nın pistleri kuzey/güney doğrultusunda planlandığını lisana getiren Kantarcı, “Hâkim rüzgârlar çoklukla poyraz yıldız ve karayel istikametlerinden kuvvetli olarak esmektedirler. Rüzgâr istikametleri ile uçakların iniş, kalkış istikametlerinin uyumlu olmaması çok kıymetli ölçüde külfet yaratmaktadır. Havalimanında üst gereç kazılıp kaldırıldığı ve yükselti 40 m kadar düşürüldüğü için, alan etrafındaki arazi içinde ‘at nalı’ üzere alçakta kalmıştır. Kuzeybatıdan ve kuzeydoğudan esen yer rüzgârları alçak araziyi çevreleyen yamaçlarda dönerek alan üzerinde anaforlar oluşturmaktadırlar. Bu anaforların hortumlara dönüşme mümkünlüğü da vardır” dedi.
Askeri havalimanı olabilir
Pistlerde yüzey bozulması ve taksi yollarında çökmeler meydana geldiğini lisana getiren Kantarcı piste inen uçakların yüzeye çok yüksek bir basınçla tekerlek koyduklarını söyledi. Pistin beton kalınlığı 1 metre olup, alttaki kil gerecin kaya olmayışının pistin esnemesine sebep olduğunu lisana getiren Kantarcı şöyle devam etti: “Yapılan dolgunun uzun bir müddet oturmasını da beklemek gerekirdi. Betonun esnekliği azdır. Uçakların konuşundaki basınç pist yüzeyinin kısa bir müddet sonra dalgalı bir yapıya (ondülasyon) dönüşmesini sağlayacaktır. Taksi yollarında ve başka alanlarda çökme olayları olağandır. Sonuç olarak İstanbul 3. havalimanı hem yer seçimi yanlıştır. Hem de arazi incelemeleri yetersizdir. Bu yanlışlık ve yetersizlik mühendislerin uğraşları ile giderilemeyecek ölçektedir. Dolayısı ile bu havalimanının memleketler arası sivil havacılıkta ağır olarak kullanımı birçok sorunu ve tehlikeyi de beraberinde getirmektedir. Yolcu uçaklarının iniş, kalkışları için inançlı olmayan hava limanları işletilemezler. Askeri havaalanı olarak kullanılabilirler yahut ‘hayalet havaalanına’ dönüşürler.”
İniş kadrosunda yangın
Uçakların uzun müddet taksi halinde kalmasını pahalandıran emekli pilot Bahadır Altan, “Uçaklar bilhassa yüklüyken sıcak havada yokuş aşağı giderken fren yapmak zorunda kalıyor. Zira muhakkak bir suratın üzerine çıkamaz. Fren yaptıkçada tekerlekler ısınıyor. Bu iniş gruplarında yangına sebep olabilir. Hatta buna kimi önlemler alınıyor. Kalktıktan çabucak sonra hava akımıyla soğutabilmek için uçaklar iniş ekiplerini biraz geç üst topluyor” dedi. Altan şöyle devam etti: “Bütün havayolları yerden geçen süreyi minimuma indirmek ister. Uçağı ne kadar hava da tutarsa o kadar verimli kullanmış olur. Yerde geçen sürenini fazlılığı maliyetlere yansıdı bile. THY’nin son açıkladığı sayılar dediklerimizi doğruluyor. Kârlılık yüzde 70 azalmış. 3. havalimanı bir kara delik üzere sivil havacılığı eritecek. Sıkıntı duruma sokacak bir yatırım.Türkiye’ye yapılmış bir kötülük olarak tarihe geçecek.”
|
ŞEFFAF OLUN Uzman Ekolog Kuş Gözlemcisi Kerem Ali Boya, Türkiye’de kuş kazalarının paylaşılmamasının önünde politik niyetin olduğunu belirterek kuş kazalarının şeffaf bir biçimde paylaşılması gerektiğini söyledi. Tedbirlerin alınması için şeffaf olunması gerektiğine değinen Boya, “Kuş kazalarında pilot bir hareket yapamaz anında, devasa bir uçak. Münasebetiyle esasen hatalı olmaması lazım. Ama Türkiye’deki hatalıyı bulunca ona ceza verme kanunu çok yaygın olduğu için o halde yargılanacak büyük ihtimalle. Havalimanının daha âlâ işlemesi için ne kadar kuş kazasının olduğunun paylaşılması lazım. Ona nazaran tedbir almak lazım. Çok kolay bir şey göçmen kuşlar mı? yoksa yerli kuşlar mı? ” diye konuştu. |
ENDİŞE YARATAN İDDİALAR
İstanbul yeni havalimanının bilhassa açılış tarihi yaklaştıkça gündemde kalmasını sağlayan temel olay ise emekçi aksiyonları ve iş güvenliğiyle ilgili tartışmalar oldu.
İstanbul yeni havalimanında çalışan çalışanlar, eylül ortasında çalışma ve ömür şartlarını bırakmak için protesto hareketleri düzenledi. Aksiyonlara güvenlik güçleri biber gazıyla müdahale etti ve 600’den fazla emekçi gözaltına alınmıştı. Gözaltına alınanların 27’si tutuklandı.
Havalimanı kuş göç yollarının üzerinde
İstanbul Havalimanı’na dair hem Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (TMMOB), hem de Kuzey Ormanları Savunması’nın hazırladığı 2014-2015 tarihli raporlarda, havalilmanın Türkiye’nin değerli kuş göç yollarından birinin geçtiği rota üzerinde olduğu vurgulanıyordu. Geçen haftalarda Türk Hava Yolları’na (THY) ilişkin İzmir-İstanbul seferini yapan yolcu uçağı iniş sırasında kuş sürüsüne daldı ve uçağın gövdesinde hasar oluştu.
Hava şartlarıyla ilgili kaygılar
ÇED raporuna nazaran, havalimanının inşa edildiği bölge yılın 107 günü kuvvetli rüzgârlı, 65 günü ise ağır bulutlu geçiyor. Meteoroloji Mühendisleri Odası Lideri Sıtkı Erduran 2015 yılında yaptığı bir açıklamada, mevcut bilgiler prestijiyle yerin havalimanı imaline uygun görünmediğini söylemişti.
Taksi yolu çöktü
Nisan ayı başında tam taşınmanın gerçekleştiği İstanbul Havalimanı’nda ortadan geçen 4 aylık bir mühletin akabinde taksi yollarından biri çöktü. Pilotların sık sık şikayetlerini lisana getirmesinden sonra taksi yolunun kullanıma kapatılması kararlaştırıldı.
İGA: Çalışmalar devam ediyor
Taksi yolunun çökmesi ile ilgili açıklama yapan İGA, “İstanbul Havalimanı’nda taksi trafiğini hızlandıracak çalışmalar tüm süratiyle sürmektedir. Bu kapsamda, taksi yolları yüzey altına yerleştirilmesi planlanmış trafiği hızlandıracak loop sensörleri, mikrodalga bariyerleri, kumanda denetim panelleri ve stop bar montaj çalışmalarına başlanmış olup, haberde belirtildiği üzere taksi yolunun çöktüğü savı hakikat değildir” sözlerine yer verdi. Havalimanının göç yolu üzerinde bulunması ile ilgili İGA’nın hazırladığı bir raporda, Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanı üzere kuşların göç rotasında bulunan havalimanlarında, kuşlara karşı onları gözlemlemekten öbür bir tedbir olmadığının öğrenildiği bilgisi var.
