Simone Kaslowski
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Konseyi Lideri Simone Kaslowski, iş dünyası için şiddetli şartlar ve risklerin devam ettiğini söyledi. Türkiye’nin önünde 4 yıllık seçimsiz sürecin bulunduğuna işaret eden Kaslowski, bu periyoda dair en büyük beklentilerinin finansal istikrar ve yapısal ıslahatlar olduğunu söyledi. AA’ya konuşan TÜSİAD Lideri Kaslowski’nin açıklamalarının satır başları şöyle:
– Kurumların güçlendirilmesi, idare biçimleri ve sahip oldukları prestijle iktisada daha fazla katkı yapacak hale gelmesi gerekiyor.
– Türkiye’deki yeni idare sistemi değişikliğinin tahminen kimi sakıncaları da uygulamada fark ettik diyebiliriz fakat bu sistemde kimi problemler olduğu hepimizin malumu.
Enflasyon düşürülmeli
– Bu sakıncaları gidermeye odaklı anayasal değişikliklerin hazırlanmasını bekliyor, hem de sistemi yeni istikrar ve denetim düzenekleriyle destekleyecek değişiklikler görmeyi umuyoruz.
– Finansal istikrarın birinci şartı enflasyonun kalıcı halde düşürülmesidir. Bunun da şartı sıkı para ve mali siyasetlerdir. Bugün bütçenin geldiği nokta Türkiye’nin geçmiş mali disiplin karnesiyle örtüşmüyor. Bütçedeki sorun artık bir defalık gelirlerle yönetim etme boyutunu aşmış durumda.
Hatalı iş yapan cezalandırılsın
– İktisatta bugün bir tıkanıklık var. Öncelikle bu tıkanıklığın açılması gerekiyor. Şirket bilançoları döviz cinsinden yüksek borçluluk nedeniyle sıkışmış durumda. Yine yapılandırmalarla kredilerdeki meseleler ertelendi, bugüne gelindi. Daha fazla uzatalım ve sorun yokmuş üzere davranalım diyemeyiz. Artık ödenemeyecek problemli kredilerin sistemden temizlenmesi gerekiyor ki verimli alanlara taze kaynak akışı sağlansın.
– Geçen yıl kurda yaşanan çok oynaklığın akabinde bankalar aşikâr bir yük altına girdi. Takipteki kredi oranları tartışma konusu oldu. Burada batan bir gemi varsa, tahminen de batması gerek. En çok dikkat edilmesi gereken bahis, ‘Moral Hazard’ diye tabir edilen ahlaki çöküşten korunmak. Yanlışlı iş yapan, hesapsız yatırım kararları alanların cezasını, ihtiyatlı iş yapan, kararlarını yanlışsız veren, vergisini düzgün ödeyen kesitler ödememeli. Önlemini almış, ona nazaran işini ihtiyatlı büyütmüş, harcamalarında çoka kaçmamış olanlar cezalandırılmamalı.
Merkez bağımsız olmalı
– Merkez Bankası bağımsızlığı makro ekonomik istikrar için kuraldır. Kanunlarımıza nazaran, Merkez Bankası, hükümetle birlikte karar verilen gayelere ulaşmak hedefiyle araç kullanma bağımsızlığına sahip. Faiz indirip indirmeyeceğine Merkez Bankası idaresi karar verir. Dünyada bize misal ülkeler ortasında en yüksek enflasyona sahip ülke olarak Merkez Bankası bağımsızlığına ziyadesiyle ihtimam göstermeliyiz. Finansal istikrarı sağlamak için enflasyon hedeflemesi yapan bağımsız bir Merkez Bankası’na gereksinimimiz var. Bu çok net.
– Yurt dışında bir ölçü gevşemeye gidilmesi TL üzerindeki baskıyı azaltacak. Bu da bize döviz borcu sıkıntısını çözmek için vakit kazandırır lakin bu genişleme büyüme tarafına çok büyük bir takviye vermeyecek zira bizim borç azaltma devrinde olmamız gerekiyor. Dışarıdan daha fazla borçlanmak değil, mevcut borcumuzun maliyetini düşürmek ve geri ödemeyi kolaylaştırması açısından yararlı olacak.
– Rekabete dayalı özgür piyasa iktisadına sadık kalınması gerekiyor. AB üyelik sürecini tekrar canlandırmalıyız. Hukuk sistemimizdeki meseleleri biran evvel çözmeli ve memleketler arası standartta işlerliği olan, öngörülebilir bir hukuk nizamına kavuşmalıyız.