Geçtiğimiz ay hakkında öldü argümanları çıkan Tunus’un 92 yaşındaki Cumhurbaşkanı Baci Kaid es-Sibsi, dün gece yine kalp krizi geçirmesi üzerine başşehir Tunus’taki bir askeri hastanenin ağır bakım ünitesinde tedavi altına alınmasına karşın kurtarılamayarak bu sabah saatlerinde hayatını kaybetti. Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamada, gece ağırlaşarak hastaneye kaldırılan Sibsi’nin hayatını yitirdiği belirtildi.
Sibsi, son bir ay içinde makûs giden sıhhati nedeniyle üç defa hastaneye kaldırılmıştı.
– Tunus’un her periyoduna tanıklık eden siyasetçisi
Sibsi, 1926 yılında başşehir Tunus’un varlıklı ailelerinin yaşadığı Sidi Busaid kasabasında dünyaya geldi.
Ülkesinin Fransız sömürgesi olduğu periyotta faal siyasete katılan genç Sibsi, Tunus’taki bağımsızlık hareketi içerisinde yer aldı.
Sibsi, Fransa’da hukuk eğitimi aldıktan sonra 1952 yılında Tunus Barosu’na katılarak avukatlığa başladı.
Tunus’un bağımsızlık önderi Habib Burgiba’nın danışmanlığını da yapan Sibsi, 1956 yılında ülkesinin Fransa’dan bağımsızlığını kazanmasının akabinde, İçişleri Bakanlığı (1965-1969), Savunma Bakanlığı (1969-70) ve Paris Büyükelçiliği üzere bir çok üst seviye misyonda bulundu.
Burgiba ile yaşadığı fikir ayrılığının akabinde bir mühlet faal siyasi hayattan çekilen Sibsi, 1981-1986 yıllarında hükümete geri dönerek Dışişleri Bakanlığı misyonunu yürüttü.
Dışişleri Bakanlığı devrinde, İsrail hava kuvvetlerinin, Filistin Kurtuluş Örgütü’nün Tunus’ta bulunan kamplarına düzenlediği hava taarruzları tartışmaya yol açmıştı.
Tunus’ta Zeynel Abidin bin Ali’nin başa gelmesinin akabinde yeni idareye katılan Sibsi, Almanya Büyükelçiliği’nin yanı sıra 1990-1991 yıllarında Meclis Başkanlığı misyonunu yürüttü.
– Geçiş idaresinden cumhurbaşkanlığına
“Arap Baharı” isimli sürecin doğum yeri Tunus’ta 2011 yılında yaşanan ihtilalin akabinde Sibsi, 27 Şubat – 24 Aralık 2011 tarihlerinde süreksiz başbakanlık vazifesini yürüterek, vazifesi ülkenin ihtilalden sonra seçimlerle iş başına gelen aktörlerine devretti.
Sibsi, Tunus’ta ihtilal sonrasında yeşeren siyasi ortamda Nida Tunus Partisi’ni kurarak 2014 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylığını koydu.
Tunus’un eski devrindeki isimleri ve merkez cumhuriyetçi soldaki isimleri partisi çatısında bir ortaya getiren Sibsi, Nida Tunus Parti’siyle parlamento seçimlerini birinci tamamlayarak 217 sandalyeli mecliste 86 milletvekili kazanarak birinci oldu.
Sibsi de emsal formda, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci çeşidinde Tunus’un ihtilal sonrasındaki halkoyuyla seçilen birinci cumhurbaşkanı unvanını elde etti.
– Sibsi sonrası partisi dağıldı
Sibsi’nin Kartaca’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayına taşınmasının akabinde Tunus’un 2015-2016 periyodunda IŞİD terör örgütünün akınları ülkeyi sarstı.
Nida Tunus’un liderliğindeki koalisyon hükümeti parlamentonun inanç oyunu çekmesiyle devrildi. Cumhurbaşkanı Sibsi’nin kurucusu olduğu Nida Tunus Partisi de blok halindeki istifaların akabinde güç kaybetmeye başladı.
Cumhurbaşkanı Baci Kaid es-Sibsi’nin davetiyle Kartaca Sarayı’nda 8 başka siyasi parti, sendika ve iş dünyasından temsilciler Kartaca Muahedesi’ni 2016 temmuz ayında imzalayarak Başbakan Yusuf Şahid, ulusal uzlaşı koalisyonu hükümetinin kurulmasını sağladı.
– Raşid el-Gannuşi ile Paris buluşması
Tunus Nahda Hareketi başkanı Raşid el-Gannuşi ve devrin Nida Tunus Partisi Genel Lideri Baci Kaid es-Sibsi, Ağustos 2013’te Paris’te bir ortaya gelerek uzlaşı konusunda anlaştı.
Muhafazakâr İslami tabanı temsil eden Nahda Hareketi ile “laik ve ulusalcı” bölümü temsil eden Nida Tunus Partisi’nin uzlaşısı, Tunus’un “Arap Baharı” sonrasındaki terör akınları ve dış müdahaleye açık çalkantılı periyodunda birçok krizin siyaset ve diyalog yoluyla aşılmasını sağladı.
Tunus’un iki zıt toplumsal kutbun birlikteliği, ideolojik rekabete karşın ülke siyasetine görece istikrar getirdi ve Başbakan Yusuf Şahid liderliğindeki ulusal uzlaşı hükümetinin omurgasını da bu iki parti oluşturdu.
– Nida Tunus Partisi içindeki gerilim
Cumhurbaşkanı Sibsi’nin oğlu Hafız Kaid es-Sibsi ile birebir partiden olan Başbakan Yusuf Şahid ortasındaki çekişme, hem parti içinde hem de ülke siyasetinde tıkanıklığa yol açarak krize neden oldu.
Başbakan Şahid ve Nida Tunus Önderi Hafız Kaid es-Sibsi ortasındaki çekişme sonucunda, Nida Tunus’taki çok sayıda milletvekili partiden istifa ederek Şahid’e yakın isimlerin kurduğu yeni partiye katıldı.
Baci Kaid es-Sibsi liderliğinde 2014 seçimlerini 86 milletvekiliyle başkan tamamlayan Nida Tunus Partisi, ortadan geçen beş yıl içinde yaklaşık 20 parlamenterle mecliste üçüncü sıraya düştü.
Tunus’un bağımsızlık, Burgiba ve Bin Ali devirlerinde vazife alan Sibsi, ihtilal sonrasında da devletin doruğunda üstlendiği kamu vazifesiyle Tunus’un tüm periyotlarında misyon alan siyasetçi unvanına sahip oldu.
