“İçine kapalı bir çocuktum. 18 yaşına kadar meskende bilinmeyen gizli bağlama çalar, türkü söylerdim. Saklı kapalı çalmamın sebebi rastgele bir yasak falan değil, tersine bunu etrafımdakiler beni müziğe teşvik ederken bile yapardım. Ekseriyetle annem bir yere gittiğinde, babam işteyken, ağabeyim meskende olmadığında elime sazı alıyordum. Babam benim sesimi birinci defa 18 yaşında duymuştur mesela. Akabinde Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ile tanıştım ve hayatım değişti. TEGV’de bir gün elime arkadaşlarımın ortasındayken bir bağlama geldi. Çaldım, bir baktım ki alkışladılar. Birinci alkış sesini orada duydum. Hayatım değişti…” Bu kelamlar genç müzisyen Cem Erdost İleri’ye ilişkin.
Yandı Ha Yandı ile tanındı
İleri, TEGV’in hayatını değiştirmesinin akabinde müzik hayatında o denli bir yere geldi ki bırakmadı ve 2013 yılında birinci albümünü çıkardı. Sonrasında üç yapıtın yer aldığı bir albüm çalışması daha yapan İleri’yi aslında pek çok kişi youtube üzerinden yayınladığı “Yandı Ha Yandı (Bir Hoşun Hasreti)” isimli kliple tanıdı. Son anda ikinci albümüne koymaktan vazgeçtiği bu yapıtı, youtube üzerinden 2.5 milyonun üzerinde kişi dinleyince şaşırdığını söyleyen İleri, albüm çalışmalarını artık dijital platformlarda yayınlıyor.
Sürecin bölüme tesirini vakit gösterecek
“Müzik dalında dijital devir başladı” diyen Erdost, “Bu, bir taraftan genel olarak Unkapanı’nda bulunan müzik yapımcılarının erimesine sebep oluyor, öteki taraftan ise müzisyene, yorumcuya, aranjöre, kelam müellifine, bestekara yeni bir kapı açmış oluyor. Bu durum ne kadar düzgün ne kadar makûs tartışılıyor elbette lakin ne kadar tartışırsanız tartışın, kasetten cd’ye geçilmesine kimse karşı çıkamadıysa, dijital ortamda etkin olmasına da karşı da mahzur olamayacak. Sürecin müzik üretimine ve hatta tüketimine olumlu olumsuz tesirini vakit gösterecek. Buna kim karşı çıkacak, nasıl karşı çıkacak yahut karşı çıkmanız gerekir mi? Bu sorulara benim genel bir cevap vermem gerekirse, ben yıllardan beri dijitalden müzik dinliyorum, buna karşı çıkanlar yahut sistemi eleştirenlerin çoğunluğu da dijitalden dinliyordur eminim. Alt yapısını yeterli kurarsanız, teliflerde sorun yaşatmazsanız, kim neden karşı çıksın ki?” diyor.
Saatlerce solisti izleyen çocuk
30 yaşındaki müzisyen Cem Erdost İleri, çocukluk yıllarında sokak düğünlerine gidip saatlerce solisti ve klavyenin başındaki kişiyi izleyecek kadar ilgi duyuyordu müziğe. Çocukluk fotoğraflarına baktığında müzik dinlerken hoparlere sarılmış hallerini görünce, kendisi bile şaşırdı. Lise eğitimi sonrası hayatını büsbütün müziğe ayırdı. Ferdî çalışmalara tartı vermeye başlayan İleri, çalışmalarını kaydetmek için meskeninde dört tarafı iki kat sunta ile kaplı ve yalıtılmış bir stüdyo yarattı. Müzikal arayışının deneylerini yapabileceği bu ortam, o devir içinde kopuza ve perdesiz gitara ağırlaşmasına neden oldu. Yaptığı kayıtlara aldığı olumlu ilgi üzerine profesyonel albüm çalışmalarına başlayan İleri, “Umuda Mavi” isimli birinci solo albümünü 2013 yılında dinleyecileriyle paylaştı. Seyahat olayları sırasında kaydetmiş olduğu “Diriliş” isimli bestesi de yer alan İleri, bir çok projede yer aldı. Hasret tertibi Uzun sap bağlamada “Hasret Düzeni” ismini verdiği bir akord nizamı geliştirdi ve “Dünyada Cennet” isimli ikinci solo albümünün ses dizaynını bu sistem ile şekillendirdi ve 2017 yılında dinleyicisiyle buluşturdu. Olcay Bozkurt ve Sitar Sertaç Ulu ile icra ettiği solo sahne performansları dışında “Fırat Tanış ile Gelin Tanış Olalım” isimli türkülü müzikaline Hasret Nizamı bağlaması, kopuzu ve curasıyla eşlik ediyor.
Kendi müzik şirketini kurdu
İleri için şu sıralar tekrar farklı… Zira konutunda kurduğu stüdyonun akabinde bir de Ahali Müzik ismini verdiği bir şirket kurdu. Ve artık kendi konutunda kaydettiği yapıtları bu şirketten yayınlıyor. Fakat sanatçıyı heyecanlandıran öbür bir şey var. O da, ikinci albümünde çeşitli nedenlerden ötürü yer veremediği “Yandı Ha Yandı” yapıtını daha sonra kendi çektiği görüntü klip ile youtube’ye yüklemesi ve sonrasında yaşadıkları… Zira kendisinin bile varsayım edemediği halde izlenmeye başlayan bu yapıttan sonra, 3. albümünü yapmaya karar verdi ve bunu da kendi kurduğu müzik şirketi üzerinden yaptı. Erdost, bu süreci şöyle anlatıyor: .. “İkinci albümümü yayınladıktan sonra ufak bir pürüzden kaynaklı olarak ‘Yandı Ha Yandı’ yapıtını albümden çekmiştim. Sonra kaydettiğim yapıta bir görüntü klip çekip YouTube üzerinden paylaştım. Bir anda izlenme sayısı süratle artmaya başladı. İzlenme sayısı 700-800 binlere gelince youtube bana para yatırmaya başladı. Para yatırınca yapıtın bestekarı Sadık Doğanay’ın ailesiyle bağlantıya geçmem gerektiğini ve telif ödememin yanlışsız olacağını düşündüm. ‘Yandı Ha Yandı’ ile birlikte ‘Şu Palavra Dünyaya Geldim Geleli’ isimli yapıtın de kaydını tamamladıktan sonra bu iki yapıttan oluşan küçük albümü dijital platformlar üzerinden yayımladım. Yandı Ha Yandı’nın, yani konutumda kolay bir kayıt ortamında yorumlanmış bir yapıtın bu türlü sevilerek dinlenmesi, bana yıllar evvel TEGV’de duyduğum “ilk alkış sesi” tesirine misal bir tesir yarattı. Müziği kendi bildiğim üzere, daha doğrusu yalnızca kendi hissettiğim üzere kaydetmek ve sonrasında geniş bir dinleyici kitlesine ulaşmak, bana âlâ geliyor ve dinlendikçe daha da özgür hareket etmeme imkan sağlıyor. ‘Bir çocuğun hayatını değiştirebilirsin’
İzmir doğumlu İleri, aslen Bingöllü…
“Hayatım Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) ile değişti” diyen müzisyen “Orada benim çocukluğum geçti, sonra orada istekli ağabeylik yapmaya başladım. Mesela 18 yaşına kadar konutta türkü söylememiştim ben. Kimse karşı çıkmıyordu ancak yanlış anlaşılmasın. Bayramlarda, özel günlerde meskende kurulan türkülü sohbetlerde’hadi bir tane de sen söyle’ davetine hiç olumlu reaksiyon verdiğimi hatırlamıyorum mesela. lakin işte TEGV’in faal eğitim ortamı hayatımı bu noktada değiştirdi. Yanlış hatırlamıyorsam oradaki bir koro dersinde, koroyla türküler söyledikten sonra “enstrüman çalmayı bilen var mı?” sorusuna çabukla vermiş olduğum evet cevabı, kalabalık bir ortamda birinci kere bağlamayı elime almama sebep olmuştu. Çaldım, söyledim, kısmen zorunda kaldım yani. Bitince, üstüne bir de alkışladılar. İşte birinci alkış sesini orada duydum ben. o gün bu gündür çalıyorum işte” diyor. İleri, şöyle devam ediyor: “Çocukken sokak düğünlerine gidip saatlerce solisti, klavyenin başındaki adamı izlermişim. Bizimkiler gelip çekip konuta götürürlermiş, öylece saatlerce izlermişim… 3 yaşındayken davulla çekilmiş, hoparlöre sarılırken çekilmiş fotoğraflarım var… Ancak tabi şunu da atlamak istemiyorum; benim müziğimi etkileyen ağabeyimdir. Ağabeyim Kardeş Türküleri dinlerken ben de dinlemişimdir, o dinlemeseydi ben de dinlemezdim herhalde. bir çok sanatçıyı bilmemin, tanımamın sebebidir abim. O patlıcan yemiyor diye ben de yemezdim, o kimi dinlerse onu dinlerdim yani.
Bir çocuğun hayatını değiştirebilirsiniz…
TEGV’de 5 yıl istekli ağabeylik yaptım, çocuklara ders verdim lisedeyken bağlama kursu, korolar oluşturdum…orada öğrenci olduktan sonra istekli ağabeylik yapmaya devam edenlere Deniz Yıldızı derler. Çocuktum ve hayatımı değiştirdiler, apayrı yere getirdiler. Müziğe olan sarılma hissimi ortaya çıkardılar. Bir abla- ağabey rol model ile çocuğun karşısına çıkan bir profilin çocuğun hayatına nasıl bir tesir edeceğini kendi hayatımdan biliyorum ben. Diyorum ki bir çocuğun hayatını ufak dokunuşlarla değiştirebilirsiniz. Benim hayatım bu türlü değişti işte. Çocuğa verdiğiniz özgüvenle çocuğun hayatını değişik bir yere taşıyabiliyorsunuz. Kendi hayatıma tesir eden bu gelişmeyi şimdiki çocuklara hissettirmenin hayaliyle geçtiğimiz yıl içinde bulunduğum; tıpkı anda 106 çocuğun sinema izleyebileceği sinema salonuna dönüştürülmüş bir tır ile Türkiye’nin sinema saolunu bulunmayan vilayetlerini, ilçelerini gezdiğimiz “Çocuklar için Gezen Sinema” projesi, bu yıl yine başlayacak. Burada çocukların ayağına sırf sinema götürmüyoruz aslında. Bir günde en az 400 çocuk geliyor, karşınıza oturuyor ve her karşıma geçtiklerinde şunu düşünüyordum ‘ona o denli birşey de ki hayatı değişsin!’. Sinema götürüyorduk lakin kaygımız hayatlarına dokunmaktı. 100 bini aşkın çocukla buluştuk bir periyot içinde. Her seanstan evvel, hangi ildeysek, hangi köydeysek, o topraklara ilişkin türküler söyledik birlikte, onlara da söylettik. ‘Bir cocuk değişir, Türkiye değişir, dünya değişir’ diyorum elhasıl. Bu projenin ikinci evresi da önümüzdeki aylarda tekrar başlayacak. ”