Türk Eğitim Derneği (TED) İdare Şurası Lideri Selçuk Pehlivanoğlu, TED’in kuruluşunun 95. yılında olduğunu belirterek düşmanla savaşırken bile kuşak yetiştirmeye ehemmiyet veren Cumhuriyetin kurucu takımlarına dikkat çekti. Pehlivanoğlu, “TED bir kolej değil, bir sivil toplum kuruluşu (STK)” tabirlerini kullandı.
Pehlivanoğlu, TED’in kuruluşunun 95. yılında, kurumun vizyon ve misyonunu Cumhuriyet’e anlattı. Pehlivanoğlu’nun sorularımıza verdiği karşılıklar şöyle:
– TED, 95 yıl evvel nasıl kuruldu?
Bombalar patlarken 1921’de Ankara’da Maarif Kongresi’ni toplayan bir irade düşünün. Türkiye’yi işgal etmiş ve etme çabası içerisinde olan emperyalist dünyaya karşı bir önder… Ancak başkanla bir arada hali vakti yerinde olan çiftçisi, köylüsü, esnafı, okulunu bitirmemiş genci, imamı, buna o günün şartlarında canları kıymetine karşı duruyorlar. Cumhuriyeti kuran takımlar her alanda bir öncü kuruluş kurmuşlar. Savaşı kazanıp kazanamayacakları belirli değilken, düşmanla savaşırken bile jenerasyon kurtarmanın kıymetini idrak etmiş bir zihniyetten bahsediyoruz. Türk Maarif Cemiyeti’nin birinci adresi Birinci Meclis. Kurucu listede 202 milletvekili, Genelkurmay lideri, o devir varolan tek üniversitemizin rektörü, Vehbi Koç üzere iş insanları ve gazeteciler var. 1920’lerde Türkiye’nin tamamında 23 lise, 72 ortaokul var. Binlerce misyoner okul var. Kurucu irade, “Çocuklarıma yabancı lisanda eğitim verecek ulusal okullarımız olsun” diyor. Aslında ulusallık ve milliyetçilik bu. İkinci olarak, “Yoksul çocuklara sahip çık” diyor. Cemiyet, birinci periyodunda binlerce beşere okuma yazma öğretme seferberliği yapıyor. Bunu yapabilmesi için Ulusal Piyango’nun geliri cemiyete tahsis ediliyor. Üçüncü olarak ise “Eğitime taraf verin” diyor. TED, bugün maalesef tek okul ismiyle anılır bir hale geliyor. Aslında TED, sadece bir okul değil, bir sivil toplum örgütü…
– Kaç tane okulunuz var? Kaç öğrenciye burs veriyorsunuz?
Bugün derneğin biri KKTC’de 45 okulu, bir üniversitesi var. Biz o okullarımız sayesinde oyundaki rekabet şartlarını değiştiriyoruz. O vilayetteki bir kısım çocuğumuzu dernek bursuyla okullarımıza alıyoruz, okul bursu hariç. O vilayetteki öğretmenlerimize dayanak veriyoruz. Dernek bugüne kadar 50 bin civarında şahsa burs vermiş.
KADIN ÖĞRETMENLERE DESTEK
– Öteki ne projeleriniz var?
Her yere dokunmaya çalışıyoruz. Erzincan sarsıntısında, Soma’da, orman yangınlarında da vardık. Biz afet bölgesine kırkından sonra gideriz. Birinci gün gidip insanların acılarını yaşaması, dualarını etmesi, aile içinde birbirlerine sarılması gerekirken büyük kalabalıklarla sarhoş edilmelerini gerçek bulmuyoruz. Kırkından sonra Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın uyumunda bölgeye gidip kayıplarımızın, şehitlerimizin çocuklarının muhtaçlıklarını tespit edip onlara sahip çıkıyoruz. Bakanlığımızla mesleğinin birinci 3 yılındaki bayan köy öğretmenlerine akademik, toplumsal ve ruhsal takviye programı uyguluyoruz. Bu türlü 938 öğretmene ulaştık, 1500’e çıkacağız.
“EĞİTİMDEN EZBER ÇIKMALI”
– Z jenerasyonu ile ilgili ne söylemek istersiniz?
Z nesli yorumlamalarını en fazla kimler yapıyor? Seçim öncesinde siyasi partiler ve markalar. Gençlik oy yahut müşteri mi? Hayır, gelecek. İşte onun için bu hale geliyoruz. Ulusal Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Şurası, tüm siyasi partiler bizden bilgi alıyorlar lakin uyguluyorlar mı, o tartışma konusu…
– Teklifleriniz neler?
Genç nüfus bizim fırsatımız değil en büyük tehdidimiz aslında. Tüketim toplumu olarak yığınlar mı yaratacağız yoksa üretim toplumu olarak öncüler mi yaratacağız? Şu an yığına hakikat koşarak gidiyoruz. Yapılması gereken 21. yüzyılın gereklerine uygun dönüşümü sağlamak. Eğitim sisteminizden ezberi çıkaracaksınız. Buna “zihinsel soykırımı” çıkarmak diyoruz. İlkokulda çocuklarımıza Türkçeyi, matematiği, yabancı lisan temelini ve dijital okuryazarlığı öğretmeliyiz. Çocuklarımıza bilgiyi okumayı öğretmeliyiz. TED olarak 12 yıllık zarurî eğitimin tartışma konusu olup 8 yıl adam üzere eğitime gereksinimimiz olduğunu düşünenlerdeniz. Liseye geçiş imtihanını çabucak kaldırmalıyız. Fen lisesi sayısını ve toplumsal bilimler lisesi sayısını düşürmeliyiz. Okul muvaffakiyet puanını okul içinde sıralamamız gerekiyor. Çok büyük bir toplumsal adaletsizlik var. TED’de okuyan çocukla, köydeki çocuğu ortak okul muvaffakiyet puanında sıralamaya koyuyorsunuz. En azından adaletli eğitim verene kadar bunu dengelemek zorundasınız.
AMACIMIZ KEYİFLİ BİREYLER
– Cumhuriyetin 100. yılında TED’in gayeleri nedir?
Dokunmadık birey bırakmama uğraşı içindeyiz. Toplumdaki eğitim algısını ve zihin haritasını değiştirmek için çaba ediyoruz. Umuyorum ki 100. yılda sadece mühürlü bir kâğıdın değil (diploma), yetkinliklerin bedelli olduğu; herkesin üniversite mezunu olup makine üzere kendini bir kandırmaca içine soktuğu değil, herkesin yaş segmentine nazaran memnun olacağı bireyler yetiştirmeye uğraş sarf etmemiz gerekir.
“BURS EŞİTTİR HAYAT”
– TED’in “öncü çocuklar yetiştirme” amacını anlatır mısınız?
Mali imkânı yetersiz fakat başarılı çocukları çeşitli kademelerden geçirerek ya kendi okullarımıza alıyoruz ya da devlette okurken nitelikli burs veriyoruz. Bizim stratejimizde “burs eşittir para” değil. Burs eşittir hayat. Doğal ki bir çocuğun paraya muhtaçlığı var. Onu da veriyoruz lakin öğrencilerimiz şahsî gelişim kurslarına da tabi oluyorlar. Çocuklarımızın hepsi diksiyon dersi alıyor. Çocuklarımız birlikte çalışma ve toplum hizmeti yapma noktasında sorumluluk sahibi oluyorlar. Amacımız 10 bin genç meşale. Devletten hiçbir yardım almıyoruz. 3 yıldır sivil toplum kategorisinde en büyük bağışı toplayan kurumuz.
