Çünkü Ulusal Savunma Bakanlığı’nın, “Türkiye’nin hava ve füze savunma gereksiniminin karşılanmasına yönelik tedarik edilen S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi’nin birinci küme materyallerinin Mürted Hava Meydanı’na intikali 12 Temmuz 2019 tarihinden itibaren başladı” halindeki duyurusu dün yapıldı.
Çok şey yazıldı çizildi, lakin bu basamaktan sonra sorunun yeni ögeleri gündemde olacak. Bunların başında ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulayıp uygulamayacağı yahut nasıl yaptırım uygulayacağı bahisleri geliyor. Şundan eminiz: Şayet uygularsa ABD, yaptırımları da kendi çıkarları doğrultusunda belirleyecek ve zamanlamasını buna nazaran ayarlayacak. Türkiye ise savunma sistemlerinin en az ziyanla yaptırımı atlatması için efor gösterecek. İki ülke ortasındaki münasebetlerin S-400 alımı nedeniyle kopmayacağı da muhakkak olmuş durumda. Lakin tansiyonlu devrin de sonuna gelinmiş değil. Zira “Turpun büyüğü heybede” misali Fırat’ın Doğusu konusu sırf şu an için sessizliğini koruyor…
Türkiye, aldığı S-400’leri diplomatik bir araç olarak mı görecek yoksa, sistemi fiilen kullanacak mı? Bu soruya şu an net karşılık vermek pek imkanlı değil, yaptırım pazarlıklarının da bunun üzerinden sürmesi bekleniyor. Yalnızca diplomatik bir araç olarak görülürse, bedeli 2,5 milyar dolar olacak. Sistemlerin tam etkin olarak kullanılması ve gereksinim duyulan noktalara konuşlanması ise “ortaklarımızın” Türkiye’ye biçmeye çalıştığı role uygun düşmüyor. Önümüzdeki periyot bu bahislerin tartışması sürecek.
Bir alt başlığa da değinmek gerek. Türkiye’de bir sorun daima yaşanıyor: S-400’lerde de olduğu üzere, her mevzuyu iç siyasetin bir ögesi yaparak ondan siyasi yarar sağlama arayışı… CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, soru yöneltildiğinde, “Türkiye’nin bu savunma sistemlerine gereksinimi varsa alınır” diye net karşılık vermişti. Fakat iktidara yakın çevreler, pervasızca, önüne geleni, “S-400’lerin Türkiye’ye gelişini engellemeye çalışan ABD’ye yakın kaynaklar” diye nitelemekten çekinmedi. Artık görüş açıklamak her yurttaşın hakkı olarak görülmeli.
S-400 sistemleri Türkiye’ye gelmeye başladığına nazaran, kamuoyuyla birtakım bilgileri paylaşmanın da zamanı… Türkiye’nin S-400 sistemlerini almasına sırf ABD karşı çıkmadı. İçeriden de karşı çıkanlar oldu. Bunlar hem sivil hem askeri kesimde bulunuyorlar. S-400 sistemlerinin Türkiye’de kullanılan başka savunma sistemleri için ziyanlı olabileceği ihtarları da gündeme geldi. Bu ikazlar nedeniyle Genelkurmay’da da Ulusal Savunma Bakanlığı’nda da toplantılar yapıldı. Fakat son karar siyasi iradenindi ve karar verme basamağı artık geride kaldı.
Önümüzdeki günlerde sistemlerin hangi bölgeye konuşlanacağını, nasıl kullanılacağını ve ABD’nin mümkün yaptırımlarını konuşacağız…
