Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Burcu Örmeci aileleri uyararak, “Anne babalar çocuklarını âlâ okullara gönderebilmek için sabahın karanlığında servise bindiriyor, çocuk saatlerce yol gitmek zorunda kalıyor. Bu da çok yorgunluk ve uyku yoksunluğuna yol açıyor. Uyku yoksunluğu ise derin uyku yoğunluğunu artırarak uyurgezerliği tetikleyebiliyor. Bilhassa lise öncesi çağda çocuk açısından muvaffakiyet değil sıhhat ön planda tutulmalı” dedi.
“HER 5-6 ÇOCUKTAN BİRİNDE GÖRÜLÜYOR”
Çocukluk çağında epey sık rastlanan uyurgezerlik hakkında kıymetli bilgiler veren Doç. Dr. Burcu Örmeci, “Uyurgezerlik derin uykunun bir hastalığıdır. Kişinin şuurunda olmadan uyanması ve ambulasyon dediğimiz, kapı pencere açabilecek kadar hareketliliğe geçtiği, uyandırmanın güç olduğu, kişinin kendini öteki bir yerde uyanmış formda ya da tekrar yatağına dönerek bulduğu bir durumdur. Çocuk yürümeye başladıktan sonra görülme sıklığı artmaya başlar. 12 yaşına kadar bu risk yüksektir. Her 5-6 çocuktan birinde görülür. Ergenlikle birlikte azalır, erişkinlikte yüzde 1 civarına düşer. Çocuklukta sık görülmesinin nedeni ise uykunun tertibiyle ilgilidir. Çünkü çocuklar erişkinlerdeki uyku tertibine sahip değildir. Bu süreç bebeğin kırkı çıktıktan sonra başlar, ergenliğe kadar tamamlanır. İşte bu nedenle 12 yaş sonrası uyurgezerliğin görülme sıklığı da düşer” formunda konuştu.
“ÇOCUKLUKTA GENETİK YATKINLIK KIYMETLİ FAKTÖR”
Çocukluk çağı uyurgezerlikte genetik alt yapının kıymetli olduğunu vurgulayan Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Burcu Örmeci, erişkinlikteki uyurgezerliğin altında öteki patolojiler yatabileceğine işaret ediyor ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Çocuklukta genelde ailede bir ya da iki nesil öncesinde uyurgezerlik öyküsü vardır. Genetik yatkınlık daha ön plandadır. Yetişkinlikte ise gerilimle bağlı faktörler daha ağırdır. Ayrıyeten uykuda huzursuz bacak sendromu, uyku apnesi, parasomniler, uykuyla bağlantılı panik bozukluk üzere meseleler, uyurgezerliğin tabanındadır.”
“GEREKLİ TEDBİRLER ALINIRSA TEHLİKELİ DEĞİL”
Çocukluk çağındaki okul ve imtihan gerilimi ile yorgunluğunun uyurgezerliğe davetiye çıkardığını belirten Doç. Dr. Burcu Örmeci, bu yaştaki çocukların imtihan gerilimiyle baş edebilmesine yönelik davranışsal terapiler yahut korku seviyesi yüksek kimi çocuklarda rahatlatıcı idmanlar ile bunun önüne geçilebileceğini belirtti. Doç.Dr. Burcu Örmeci, “Uzun vadede gerekli tedbirler alınırsa düzgün huylu bir hastalık uyurgezerlik. Korkulacak bir şey değil. Altta yatan diğer bir neden olup olmadığı kesinlikle araştırılmalı. Bir de kendisine ziyan verme potansiyeli olan durumlara karşı gerekli tedbirler alınmalı. Örneğin pencerelere özel kilit takılabilir, yatmadan evvel konutun kapısı kilitlenip anahtarı anne baba yanına alabilir, kendisini yaralayabileceği kesici, elektrikli aletler vs kesinlikle ortadan kaldırılmalı” diye konuştu.
HAYATİ TEHLİKE YARATIYORSA İLAÇ TEDAVİSİ
Uyurgezerliğin önüne geçebilmek için alınabilecek esas tedbirleri de anlatan Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Burcu Örmeci, “Bir gece evvelki uyku yoksunluğu, çok karbonhidratlı bir akşam yemeği üzere, derin uyku yoğunluğunu artırabilecek şeylerden kaçınılmalı. Derin uykunun da aşikâr bir yoğunlukta olması gerekli. Çok derin uyku sorun yaratabilir. Çocukta akşamları çok uyku yoksunluğu yaşanıyorsa, gündüz 1-1.5 saat uyutulabilir. Çocuk uyumaya başladıktan aşikâr bir müddet sonra oluyorsa, ‘programlanmış uyandırma’ denilen bir davranış terapisiyle tedavi sağlanabilir. Öbür bir uyku hastalığının olup olmadığını anlamak için hastanın bir uyku laboratuvarına yatırılması gerekebilir. Sıklıkla hayatı tehdit eden durumlar oluyorsa da çeşitli ilaçlar (bazı antidepresanlar, uyku ilaçları, melatonin dayanakları gibi), tedaviye eşlik edebilir. Ancak bunlar kesinlikle hekim denetiminde kullanılmalıdır” dedi.
