Diyanet İşleri Başkanlığı’nın her yıl kitap ve yayınların basımı için harcadığı maliyet yüzlerce milyonu aştı. Diyanet’in son 9 yılda bastırdığı kitap sayısı 120 milyona ulaştı. Diyanet’in faaliyet raporlarında yabancı lisanda basılan kitapların bir kısmının nerelere gönderildiği açıklanırken, Türkçe basılan kitapların nasıl dağıtıldığı ise açıklanmadı. Diyanet’in her yıl Kuran kurslarına başlayan öğrenciden kat kat fazla bastığı kitaplar da dikkat çekti.
Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yayınlar Genel Müdürlüğü’nün sermayesinin Saray’dan gelen kararla 4 katına çıkarılmasının akabinde kurum tarafından basımı yaptırılan yayınlar da dikkat çekti. Diyanet’in resmi internet sitesinde, 2010 yılından itibaren yer alan faaliyet raporlarına nazaran, bastırılan dini içerikli yayın sayısı119 milyon 546 bin 526 olarak tespit edildi. Diyanet’in basımını yaptırdığı ve fiyatsız olarak dağıtımını yaptığını belirttiği yaz Kuran kursu kitapları ile Kuranı Kerim sayısı dikkat çekti. Yönetmeliğe nazaran 20 milyon TL Dini Yayınlar Genel Müdürlüğü Döner Sermayesi, yalnızca basım için 2017 yılında 28 milyon, 2018 yılında da 40 milyon TL ayrıldığını belirtti. Diyanet’in her yıl aştığı bütçenin akabinde Cumhurbaşkanlığı kararı ile sermaye 2019’da 80 milyon TL’ye çıkarıldı.
Yıllara nazaran basım
Diyanet’in bastırdığı yayınlar yıllara nazaran incelendiğinde de 2010 yılında 11 milyon 675 bin 350; 2011 yılında 8 milyon 721 bin 400; 2012 yılında 14 milyon 809 bin; 2013 yılında 17 milyon 193 bin; 2014 yılında 17 milyon 193 bin; 2015 yılında 14 milyon 184 bin; 2016 yılında 18 milyon 285 bin; 2017 yılında 8 milyon 975 bin; 2018 yılında da 8 milyon 485 bin kitap bastırıldı.
Öğrencinin 2 katı kitap
Diyanet datalarına nazaran, her yıl öğrenci sayısından fazla kitap bastırıldı. 2012 yılında 2.4 milyon öğrencinin kurslara gittiği belirtilirken “Dinimi Öğreniyorum” isimli 4 milyon 800 bin kitabın yanı sıra Kuran öğretmek için kullanılan “Tecvidli Kuranı Kerim Elif-Ba”sından da1.6 milyon adet bastırıldı. 2013 yılında 3 milyon öğrencinin katıldığı kurslar için 10.5 milyon kurs kitabı ve 3 milyon da Elif-Ba bastırıldı. 2014 yılında 3.1 milyon çocuğun yaz Kuran kurslarına katıldığı belirtilirken, 9 milyon 450 bin kitap, ayrıyeten 1.5 milyon aktiflik kitabı ve 3 milyon adet de Elif-Ba bastırıldı. 2015 raporunda, “Kuran kursları için basılan yapıtlara geçen seneye nazaran daha az talep gelmiştir” diyen Diyanet, 6 milyon 900 bin kurs için kitabın yanı sıra 2.3 milyon interaktif CD takviyeli Elif-Ba bastırdı. 2016’da ise 7 bin 500 yaz Kuran kursu açıldığını belirten Diyanet, 2.7 milyon öğrenci için 4 milyon kurs ve aktiflik kitabı ile 2 milyon adet Elif-Ba bastırdı. 2017’de de 2.8 milyon öğrenci için 4.2 milyon kitap, 1.8 milyon Elif-Ba bastırıldı. 2018’de ise 2.6 milyon öğrenci için 3.6 milyon kurs kitabı, 1.2 milyon Elif-Ba’nın yanı sıra 4-6 yaş Kuran kursları için de 130 bin öğrenciye 300 bin adet kitap yayımlandı.
9 YILDA 8 MİLYON KURANI KERİM
Diyanet’in basımını yaptırdığı yayınlar içinde Kuran sayıları da dikkat çekti. 2010 yılından itibaren toplam 7 milyon 688 bin Kuran’ın basımının yapıldığı raporlara yansıdı. 2010 yılında 292 bin Kuran basımı yaptıran Diyanet’in muhtaçlığı yıllar geçtikçe katlandı. 2011’de 869 bin; 2012’de 1 milyon 53 bin; 2013’de 963 bin; 2014’te 853 bin; 2015’te 589 bin; 2016’da 1 milyon 175 bin; 2017’de 996 bin; 2018’de de 896 bin Kuran’ın bastırıldığı belirtildi.
Diyanet’in basım süreçleri ortasında beşer binlik paketler halinde 23 farklı lisanda de Kuran bastırıldığı görüldü. Yabancı lisanlarda bastırılan ve yurtdışına gönderilen kitaplar hakkında raporlarda detaylı bilgiler veren Diyanet’in yurtiçinde dağıtılan kitaplar hakkında her hangi bir bilgi vermemesi ve yalnızca “ücretsiz dağıtılan” demekle yetinmesi de dikkat çekti. Diyanet’in basım süreçleri ortasında Kürtçe, Ermenice, Danca, Gürcüce, Kazakça, Romence, Tatarca, İtalyanca, Almanca, Rusca, Azerice, Fransızca, Çince, Kırgızca, Samoaca, Ukraynaca, Portekizce, Boşnakça, Uygurca İspanyolca, Bulgarca, Özbekçe ve Çevaça lisanlarında Kuran çevirileri yer aldı.
