Türkiye ekonomik manada güç bir devirden geçmektedir. Gerek ülke coğrafyasının getirdiği şartların tesiri, gerek iç talepte üretim ve tüketim deseninin uyuşmaması, ithal eserlerin ağır kullanımı, gerekse turizm dalı başta olmak üzere iç dinamiklerden beklenen randımanın alınamaması üzere pek çok nedenler, Türkiye’ye toplumsal ve ekonomik alanda zahmetli günler yaşatmaktadır.
Bu noktada geçmişten edindiğimiz deneyimlerin ışığında, Türk halkının birbirine kenetlenerek her türlü zahmetin üstesinden gelebileceğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Önemli olan birlik beraberliğimizi korumak, toplum içinde yardımlaşma ve dayanışma duygusun hakim kılmak olacaktır.
Dostunuza dayanak olun
Bu çerçevede, bir müddet evvel mülk sahiplerine yönelik yaptığımız çağrıyı tekrarlamakta fayda görüyorum. İşyerini yahut konutunu esnaf sanatkârlara kiralayan mülk sahiplerinden beklentimiz, mukavelelerin bittiği devirlerde kira artışları konusunda bize takviye olmalarıdır. İşyerinde yahut meskeninde kirada oturan esnaf sanatkârımızın kiralarında artış yapmamaları en azından artışları asgarî düzeyde tutmalarıdır.
Bir mülkünüzde esnaf sanatkâr olan bir kiracınız uzun yıllar kalıyorsa ve size ödemelerini aksatmıyorsa, kiracınızla uyumlu ve problemsiz bir periyot geçiriyorsanız, yeni devirde kiranızı dondurun yahut asgarî düzeyde artırın. Aslında 15-20 yıllık kiracınız varsa onunla meseleniz yok demektir. Onunla bir yakınlık, bir bağ, dostluk bağlantısı kurmuşsunuz demektir. O vakit dostunuza yardımcı olun.
Ekonomideki sıkışıklıktan ötürü küçük işletmelerin iş potansiyelleri çok düşük düzeylerde kalmaktadır. Üyelerimiz bu sıkışık ortamda mevcut kiralarını bile ödemekte zorlanmaktadırlar.
Öde yandan, kentin en beğenilen noktalarında bile pek çok dükkânın aylarca boş kaldığı görülmektedir. Yüksek kira bedelleri nedeniyle mülk sahipleriyle anlaşamayan kiracıların, işyerini kiralamaya devam etse bile çarkı döndüremediği için kısa müddette dükkânı boşaltmak zorunda ya da işini kapatma noktasına gelen esnafın boşalttığı işyerlerinin uzun müddet kiracı beklemesi, ekonomik işleyişi de olumsuz etkilemektedir.
Mülk sahiplerinin de geliri kısılmakta, piyasalara negatif psikoloji hâkim olmakta, ticari sirkülasyonun canlanması için gayret sarf edenlerin yürekleri kırılmaktadır.
Karşılıklı anlayış
Netice prestijiyle, mülk sahiplerinin kiracılarına, devletin de özveride bulunan mülk sahiplerine dayanak olmasının, orta vadede gözle görülür bir rahatlama sağlayacağına inanıyoruz.
Kanunen kira artışları, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) 12 aylık ortalamasını geçmeyecek, bu oran temel alınacak biçimde kiracı ile mülk sahibinin muahedesi ile şekillenmektedir. Biz de gerek konutunu gerekse işyerini esnaf sanatkâra kiralayan mülk sahiplerinin kira bedellerinde ve artışlarında özveride bulunmalarını, anlayışlı olmalarını, üreten, istihdam yaratan fakat sermayesi sonlu olan küçük işletmeleri desteklemelerini, bu formda de memleketin ekonomik uğraşına katkı koymalarını istiyoruz.
Doğal olarak bu bağlamda özveride bulunan mülk sahiplerinin de ödüllendirilmesi gerçek bir yaklaşım olacaktır. Devlet de öteki mülk sahiplerini özendirmek için, fedakârlıklarda bulunanlara gerek gelir vergilerinde gerekse emlak harç ve vergilerinde kolaylıklar getirmelidir. Bu biçimde toplumsal dayanışmaya katılanların sayısını artırmanın yolları aranmalıdır.