Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Merkez Hakem Konseyi (MHK) tarafından, değişen oyun kuralları ve Görüntü Yardımcı Hakemlik (VAR) ile ilgili bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi.
MHK Lideri Zekeriya Alp’in açılış konuşmasıyla başlayan toplantıda MHK Eğitim Danışmanı Jaap Uilenberg oyun kurallarındaki değişiklikleri, FIFA hakemi Danny Makkelie ise VAR ile ilgili bahisleri aktardı.
Oyuncu değişikliğinde futbolcuların yeni dönemde kendisine en yakın noktadan sahayı terk edeceğini söyleyen Uilenberg, alandan ayrılan futbolcunun çıkacağı noktada güvenlik sorunu yaşanması halinde evvelce olduğu üzere orta alandan kulübeye gitmesine müsaade verileceğini söyledi.
Yeni dönemde yedek kulübesindeki her vazifelinin sarı ya da kırmızı kartla cezalandırılabileceğini belirten Uilenberg, ihlali kimin yaptığının belirlenememesi halinde en yetkili kişi olan teknik yöneticinin cezalandırılacağını aktardı. Uilenberg ayrıyeten, durum sonrası kart isteme hareketi yapılması halinde kulübedekilerin de tıpkı formda ceza alacağını belirtti.
Top hakeme çarparsa
Hakem atışı ve hakeme çarpan top ile ilgili de değişen kurallara açıklık getiren Uilenberg, şunları kaydetti:
“Eğer hakem, top ceza alanındayken oyunu durdurmuşsa hakem atışı kaleciye bırakılacak. Topun hangi grupta olduğu değerli değil. Şayet ceza alanı dışındaysa top hangi grubun denetimindeyse o gruba bırakılacak. Bu atış oyuncunun en son temas ettiği noktadan yapılacak. Bütün oyuncular hakem atışı yapılan noktadan en az dört metre uzakta duracak. Şimdiye kadar top hakeme dokunduğunda oyun devam ediyordu, hakem yokmuş üzere kabul ediyorduk. Top hakeme çarparak gol olursa artık gol geçerli sayılmayacak, hakem atışıyla oyun başlayacak. Birebir halde, top hakeme çarpıp umut vadeden atağa dönüşürse hakem atışıyla oyun başlayacak. En son hangi grubun oyuncusu topla oynadıysa hakem atışı ona bırakılacak. Bu türlü bir durumda hakeme çarptığı yerden hakem atışı yapılacak.”
El ile oynamada değişiklik
Topa elle müdahale konusunda da yaşanan değişikliklerden bahseden Jaap Uilenberg, şu tabirleri kullandı:
“Elle oynama ile ilgili de kıymetli değişiklikler oldu. Oyun kuralları bu hususta çok net. Elle atılan goller ya da elle oynama ile kazanılan toplar sonrası atılan goller bu bahiste kıymetli. Futbol, elle, kolla atılan golleri kabul etmiyor. Artık kazara ya da bilerek elle oynama diye bir ayrım yok. Top hamle oyuncusunun eline, koluna çarparak gol olduysa kurala nazaran bunun bir ehemmiyeti yok. Bu, elle, kolla oynayarak gol fırsatı oluşturmayı da içeriyor. Kazara da olsa bilerek de olsa elle oynama nedeniyle golün iptal olması gerekiyor.”
Baraja 1 metreden fazla yaklaşmak yasak
Serbest vuruş için kurulan barajlarda atak eden kadronun oyuncusunun baraja en fazla 1 metre yaklaşabileceğini anlatan Uilenberg, şöyle devam etti:
“Serbest vuruşlarda barajlarda sıkıntılar oluşuyor. Hamle oyuncuları her vakit mevcut barajı genişletip, kalecinin önüne geçmek için uzun bir baraj kurmak istiyor. Üç şahıstan fazla olan barajlarda rakip oyuncular 1 metreden fazla yaklaşamayacak. Şayet bu kurala uymazlarsa kendileri aleyhine endirekt vuruşla oyun başlayacak. 1 Haziran’dan beri bu kuralın işe yaradığını görüyoruz. Futbolcular 1 metre uzaklık olduğu sürece barajın yanına gelebilirler.”
Penaltı kullanımı sırasında kalecilerin bir ayağının kesinlikle çizgi üzerinde durması gerektiğini söyleyen Uilenberg, kalecilerin file ya da direklerle oynamasına müsaade verilmeyeceğini söyledi.
Yeni oyun kuralına nazaran kale vuruşunda topun ceza alanı dışına çıkmasına gerek olmadığını belirten Uilenberg, hamle oyuncularının top oyuna girene kadar ceza alanına giremeyeceğini söz etti.
Futbolcuların karara itiraz etmek için hakemin etrafını sarması halinde en az bir oyuncunun sarı kart göreceğini vurgulayan Uilenberg, “Türkiye’de en ufak bir kararda bile futbolcular hakemin etrafını sararak taciz ediyor. Burada futbolu daha çok his ile oynuyorsunuz. Oyunculardan oyuna ve hakeme hürmet beklemeye hakkımız var. Bu türlü bir durumda en az bir oyuncu sarı kart görecek.” diye konuştu.
Makkelie: Çok daha güzelini yapabiliriz
Jaap Uilenberg’in akabinde kelam alan FIFA hakemi Danny Makkelie ise VAR ile ilgili bilgi verdi.
Türkiye’de geçen dönem başlayan VAR uygulamasında düzgün örnekler gördüğünü söyleyen Makkelie, “Burada Türkiye’deki durumlarla çalışıyoruz. Çok uygun örnekler gördüm, gereksiz müdahaleler de gördüm. Geçen dönem berbat değildi ancak çok daha uygununu yapabiliriz. VAR sayesinde hakemlerin dışarıdan yardıma muhtaçlıkları olduğunu gördük. VAR, futbolu daha adil bir hale getirdi. Bir hakemin mesleğinin sonlanacağı yanılgıların önüne geçtik.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’de VAR sistemini UEFA Şampiyonlar Ligi ile birebir düzeye çıkarmak istediklerini söyleyen Makkelie, şunları kaydetti:
“VAR’ı Şampiyonlar Ligi’nde nasıl uygulanıyorsa o denli uygulayacağız. Hakemler ve yardımcı hakemler oyun planlarındaki değişikliklere nazaran ilerliyor. VAR’ın gayesi manşetleri durdurmak, büyük skandalları engellemek. VAR’ın vazifesi maçı yönetmek değil. Maçı yönetmek alandaki hakemin misyonu. Odak noktamız açık ve bariz yanılgılarda müdahale etmek. VAR, gollerde, penaltılarda, kırmızı kartlarda ve yanlış oyuncu kimliğine müdahale ediyor. Temel ideolojimiz, asgarî müdahale azamî yarar. Maçı meşgul etmek, müdahale etmek istemiyoruz. Alanda hakemin kararını destekleyecek argümanlarım varsa hakemin kararını desteklemeliyim. Şayet farklı fikirler varsa bu açık ve bariz bir yanılgı olmadığı manasına gelir.”
Hakemin bir faulü kaçırması halinde VAR’ın hakemi monitöre göndereceğini söyleyen Makkelie, “Bu karar yalnızca bir sarı kart gerektiriyorsa monitöre göndermesine gerek yok. Net bir kırmızı kart ya da penaltıysa monitöre çağrılacak hakemler. Hakemler açık ve bariz yanlışlarda gidip konumu izleyecekler.” sözlerini kullandı.
Açık ve bariz yanılgıyı arıyoruz
VAR’ın futbolu değiştirmek üzere bir maksadı bulunmadığını söyleyen Hollandalı memleketler arası hakem Makkelie, şunları aktardı:
“Eğer karar hakkında kuşku varsa VAR müdahale etmeyecek. Hakemler de futbolu çok seviyor. VAR’ın futbolu değiştirme üzere bir emeli yok. Konumda hakemin yorumu değerliyse VAR buna müdahale etmez. Durum için siyah ve beyaz durum varsa VAR müdahale ediyor. Şu ana kadar UEFA ve Türkiye’deki tecrübelerden, VAR, açık ve bariz olmayan durumlarda müdahale etmeye başladı. Şayet bir durum tartışmalıysa VAR kararı da tartışılabilir. Böylece iki başka tartışmamız olur. Kimi faulleri abartılı sunan futbolcuların desteklenmemesi konusunda bize yardımcı olun. Sonuç olarak en uygun karar hangisi değil, karar gerçek muydu yanlış mıydı, en temel cümle bu. VAR olarak en gerçek kararı aramıyoruz, açık ve bariz yanılgıyı arıyoruz.”
