Tam ismi Ali Kemal Sunal olan usta oyuncu, annesi Saime Hanım ve babası Mustafa Bey’in birinci çocuğu olarak 11 Kasım 1944’te İstanbul Küçükpazar semtinde dünyaya geldi. Aslen Malatyalı olan Sunal’ın ayrıyeten Cemil Sunal ve Cengiz Sunal isminde iki kardeşi bulunuyor.
Fiziken babasına çok benzeyen, çocukluğunda yaramaz ve bir o kadar utangaç bir karaktere sahip olan Kemal Sunal, birinci tahsilini Mimar Sinan İlkokulu’nda, lise eğitimini ise Vefa Lisesi’nde 11 yılda tamamladı.
– Profesyonel oyunculuğa Kenter Tiyatrosu’nda başladı
Çocukluk yıllarında tiyatroya ilgi duyan ve okulunda çeşitli müsamereler düzenleyen Kemal Sunal, lisedeki ideoloji öğretmeni Belkıs Bakır’ın kendisindeki yeteneği farketmesi üzerine, öğretmeninin aracılığıyla Müşfik Kenter’le tanışma fırsatı buldu.
Lisede amatör olarak birinci sefer “Zoraki Tabip”le sahneye çıkan usta oyuncu, birebir tarihlerde oynadığı bir oyun ile Akşam gazetesinin düzenlediği liseler ortası tiyatro yarışında “En Âlâ Karakter Oyuncusu” mükafatını aldı.
Lisede okul arkadaşları Uğur Dündar ve Müjdat Gezen üzere isimlerle birlikte eğitim alan Sunal, mezun olduktan sonra profesyonel tiyatro oyunculuğuna 1966’da başladı. Birinci kere Kenter Tiyatrosu’nda “Fadik Kız” isimli piyeste 3 farklı karakterle rol alan sanatçı, daha sonra “Deli İbrahim” isimli oyunda canlandırdığı celladın yardımcısı rolüyle de repliği olmamasına karşın seyirciyi güldürmeyi başarmıştı.
– Üniversite hayatını 27 yılda tamamladı
Yeşilçam sinemalarının gülen yüzü olarak bilinen Sunal, bir yandan tiyatroya devam ederken şu anki ismi Marmara Üniversitesi Bağlantı Fakültesi olan Gazetecilik ve Halkla Bağlar Yüksekokulu’nda 2 yıl tahsil gördü. Buradaki eğitimini ağır tiyatro turneleri sebebiyle yarım bırakan Sunal, 1992’de çıkan öğrenci affı ile tekrar üniversitenin 2. sınıfından devam ederek, 51 yaşındayken 1995’te mezun oldu.
Mezuniyet merasimi sırasında, “4 yıllık üniversite maratonu sonunda bitti, fakat benimki biraz güç bitti. Ben 4 yıllık üniversite hayatını 27 yılda bitirdim.” diye konuşan ünlü sanatçı, daha sonra Radyo, Televizyon ve Sinema kolunda yüksek lisans yaptı ve “Televizyon ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü” başlıklı bir tez hazırladı. Sanatkarın bu tezi 2005’te ailesi tarafından kitaplaştırıldı.
Üniversite periyodu ve sonrasında Emayetaş Fabrikası’nda çalışan sanatçı, tiyatro ve sinema dünyasına adım atmadan evvel elektrikçi çıraklığı da yaptı. Dar gelirli bir ailenin çocuğu olarak şiddetli koşullar altında çocukluk ve gençlik periyodunu geçiren Kemal Sunal, bir röportajında “İşte o yokluklar, Kemal Sunal’ı yarattı.” sözlerini kullanmıştı.
Kemal Sunal, vatani vazifesine Ankara Etimesgut Zırhlı Birlikler Okulu’nda başladı, usta birliğini de 1981’de Ankara Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nda yaptı. Daha sonra Kenter Tiyatrosu’nda bir yıl kalan usta oyuncu uzun yıllar arkadaşlık yapacağı Bülent Kayabaş ile tanıştığı Pendik Tiyatrosu’nda bir müddet sahne aldı.
– “Tatlı Dillim” sinemasıyla 1973’te sinemaya adım attı
Pendik Tiyatrosu’nun kapanmasıyla idol olarak gördüğü Ulvi Uraz’ın tiyatrosuna geçerek 4 yıl burada çalışan Sunal, akabinde da Aksaray Küçük Opera’da, Ayfer Feray Tiyatrosu ve Devekuşu Kabare Tiyatrosu’nda vazife yaptı. Burada oynadığı “Dün Bugün” isimli oyunla ünlü direktör Ertem Eğilmez’in dikkatini çekerek beyaz perdeyle tanışan Sunal, birinci kere 1973’te Eğilmez’in yönettiği Münir Özkul, Zeki Alasya, Metin Akpınar, Tarık Akan, Halit Akçatepe ve Filiz Akın’ın yer aldığı “Tatlı Dillim”in oyuncu takımına katıldı.
Usta sanatkarın, Devekuşu Tiyatrosu’nun Ankara turnesi sırasında tanıştığı ve 1975’te evlendiği Gül Sunal’dan Ali ve Ezo isimlerinde iki çocuğu oldu. “Tatlı Dillim” sinemasından sonra da tiyatro ve sinema çalışmalarını bir müddet birlikte yürütmeyi başaran sanatçı, daha sonra mesleğine sinema ile devam etti.
Başarıya giden yolun disiplinden geçtiğine inanan, işinde her vakit titiz ve tertipli olduğunu söyleyen Kemal Sunal, Rıfat Ilgaz’ın “Hababam Sınıfı” yapıtının sinema uyarlamasında canlandırdığı “İnek Şaban” tiplemesi başta olmak üzere, birçok sinemada özgün fiziği ve hayat verdiği tiplerin halka olan yakınlığı nedeniyle kısa vakitte Türkiye’nin en sevilen oyuncularından biri oldu.
– 26 yıllık sanat hayatına 82 sinema sığdırdı
Oynadığı rollerde ekseriyetle halk kahramanını canlandıran Sunal, sinemalarda her vakit haklının haksıza, güçsüzün güçlüye karşı uğraşını temsil eden güldürü ustası haline geldi.
Yüzü ve fiziki yapısı ile Fransız komedyen Fernandel’e benzetilen usta oyuncu, 26 yıllık sanat hayatına tiyatro oyunları hariç 6’sı yan rol, 76’sı başrol olmak üzere 82 sinema sığdırmayı başardı.
“Saygılar Bizden”, “Şaban Askerde”, “Şaban ile Şirin” ve “Bay Kamber” olmak üzere 1993-1996 yılları ortasında toplam 4 dizide de oynayan Sunal, Türk sinemasında öncesinde “İnek Şaban” tiplemesi olmak üzere canlandırdığı düzgün, saf adam rolleriyle her yaştan izleyicinin beğenisini kazandı. İnsanları güldürürken düşündürmeyi de başaran sanatçı, sinemalarında öğretmenden bekçiye, kapıcıdan çöpçüye kadar birçok karaktere girerek, her devir seyirciler tarafından ilgi gördü.
Aynı vakitte canlandırdığı her karakterle seyircilerin yüzünü güldürmeyi başaran ve halk tarafından ziyadesiyle benimsenen Kemal Sunal’ın oynadığı sinemaların genelinde Türk halkının geleneklerinden, adetlerinden, inanışlarından örnekler öne çıktı.
– Yer aldığı imaller bir “başarı öyküsü” özelliği taşır
Motivasyon sinemaları olarak da isimlendirilen Sunal’ın yer aldığı üretimler ayrıyeten bir “başarı öyküsü” özelliği taşır. Usta oyuncu, “İnek Şaban” sinemasında bir karpuzcunun başarılı bir kaleci olup yükselmesini, “Doktor Civanım” sinemasında bir hademenin hekim kılığında köylülerin gözünde büyümesini, “Korkusuz Korkak” sinemasında Mülayim’in sıradan bir memurken mahallenin gözünde kahraman olmasını, “Salako” sinemasında saf bir köylünün âlâ niyetli bir eşkıyaya dönüşmesini, “Bekçiler Kralı” sinemasında sıradan bir bekçinin, mahallelinin kaygılarına deva bularak halkın umudu haline gelmesi, “Yüz Numaralı Adam” sinemasında ise tekrar yoksul bir karakterin reklam yıldızı olmasını canlandırdı.
Usta oyuncu, güldürü sinemaların yanı sıra çeşitli dram sinemalarında de rol alarak, izleyicilere adil olma, affedici olma, aile kurma, aile birliğine kıymet verme, arkadaşlık, bilimsellik, cüret, cömertlik, çalışkanlık, demokrasi, dini bedeller, hassaslık, dürüstlük, emeğe saygılı olma, fedakarlık, misafirperverlik, öğüt verme, sabır, hürmet, sevgi, sorumluluk, ekip ruhu ve dayanışma, paklık, tavırlı olma, vatanseverlik, vefa ve yardımseverlik mevzularını anlatmaya çalışmıştı.
Bugüne kadar birçok mükafata bedel görülen Kemal Sunal, 1976 imali ”Kapıcılar Kralı” sineması ile 1977 Antalya Sinema Şenliği’nde “En Güzel Erkek Oyuncu Ödülü”nü aldı. Sanatçı ayrıyeten, 1989’da “Düttürü Dünya” sinemasındaki rolüyle Ankara Sinema Şenliği’nde “En Uygun Erkek Oyuncu” mükafatını alırken, 1998’de de Antalya Sinema Şenliği’nde “Yaşam Uzunluğu Onur Ödülü”ne layık görüldü.
Uçak fobisi olduğu bilinen ve hayatında daha evvel hiç uçağa binmeyen Sunal, oynayacağı son sinema “Balalayka”nın 3 Temmuz 2000’de sinemanın çekimlerine başlamak için Trabzon’a gitmek üzere bindiği uçakta kalp krizi geçirerek, hayatını kaybetti.
Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilen usta oyuncunun rol aldığı üretimlerin kimileri ise şöyle:
“Canım Kardeşim”, “Oh Olsun”, “Mavi Boncuk”, “Salak Milyoner”, “Hanzo”, “Hababam Sınıfı Serisi”, “Şaban Serisi”, “Meraklı Köfteci”, “İbo ile Güllüşah”, “Sakar Şakir”, “Yüz Numaralı Adam”, “Bekçiler Kralı”, “Zübük”, “Sahte Kabadayı”, “Avanak Abdi”, “Korkusuz Korkak”, “Şark Bülbülü”, “Devlet Kuşu”, “Gol Kralı”, “Üç Kağıtçı”, “Doktor Civanım”, “Yedi Bela Hüsnü”, “Postacı”, “Varyemez”, “Propaganda”
