Türkiye’nin hava kirliliği sıralamasında 8. sırada yer alan Aydın da yeni yapılmak istenen alanlara CHP milletvekillleri, STK’ler, barolar, çevreciler, meclis üyeleri, Tabipler Odası, belediye liderleri, meclis üyeleri reaksiyon gösterdi.
Çürük yumurta kokusu
Aydın Ovası, Çukurova’dan sonraki en büyük ova niteliğiyle ülkenin en kıymetli birinci sınıf tarım yerleri, doğal muhafaza alanları ve arkeolojik sit alanlarını içeriyor. Şu ana kadar Aydın bölgesinde kurulmuş 27 JES, hayatı pek çok bakımdan olumsuz etkiledi.
Bölge, çok bedelli tarım alanlarını tesis kurulumları ve kirlilik nedeniyle kaybediyor. Menderes ırmağına boşaltılan jeotermal akışkanlar yer altı ve yer üstü sularını geri döndürülemez bir formda yok ediyor. Bir yandan da insan sıhhati ve günlük hayatın kalitesi bozulmaya başladı. Aydın kent merkezi dahi çürük yumurta kokuyor.
Tepki gösterdiler
Aydın’ın 17 ilçesinde jeotermal güç aranacak olması yurttaşların reaksiyonlarına neden oldu. Kentin birçok yerinde hareketler yaparak, yeni alanların açılmaması istendi. “Kanser olmaz istemiyoruz”,“Yeşilime, havama dokunma”,” Jeotermal istemiyoruz” diyen yurttaşlar imza kampanyası başlatarak, valiliğin kararından vazgeçmesini istedi. Ortalarında çocuk ve yaşlıların bulunduğu eylemlciler ihalenin yapılacağı bölgeye giderek saatlerce aksiyon yaptı. Aydın’ın bütün ilçelerinde yurttaşların reaksiyon göstermesi sonrası dün yapılan ihaleye hiç bir firma katılmadı.
Efeler Belediye Lideri M. Fatih Atay, Efeler’de yaşayan nüfusun yoğunluğuna dikkat çekti, jeotermal yatırımların valilik binasının tam gerisinde olmak üzere insanların ağır yaşadığı alanlarda yapılmaya başlandığını söyledi. Lider Atay, jeotermal güç santralından en çok etkilenecek ilçenin Efeler ilçesi olduğunu da anımsattı, “Hepimiz tek bir şey istiyoruz, o da pak bir çevre! Efeler ilçesinin batısında ve yanında olan Kızılcaköy’de jeotermal güç santralı yapılması için Avrupa Bankası’ndan 350 milyon dolarlık kredi çıktı. Yani Efeler’in batısına bir JES yapacaklar. Valilik binasının bin metre kadar ardında Kalfaköy’de 2 kuyu açtılar ve oraya da JES yapacaklar. Efeler ilçesinin doğusunda Yılmazköy’de ve İmamköy’de esasen 2 santral çalışıyor. Sorarım size pekala, biz nasıl yaşayacağız?” dedi.
Atay şöyle devam etti: “Hepimiz bir tek şey istiyoruz. Pak bir etraf istiyoruz. Siz jeotermal santralları yaparak çok kısa müddette para kazanacaksınız diye biz ölmek zorunda değiliz, direneceğiz. Bizler daima birlikte toprağını, havasını, suyunu kirletmeye çalışanlara mahzur olacağız” dedi.
Aydın Etraf ve Kültür Platformu (AYÇEP) Lideri Mehmet Vergili’de hayat haklarının ellerinden alındığını lisana getirdi. Vergili, “Aydın’da aslında 35 adet santral toprağa ve tabiata ziyan veriyor. İncir, zeytin, insan, ırmak ve yeraltı suları bunlar yüzünden kirlendi. Şayet 110 santral daha gelirse, herkesin hayat hakkı elinden alınacak. Aydın çoğrafyası yok olur. Bizler yeni alanların açılmamasını, var olanların da denetlenmesini istiyoruz. Toprağı en fazla üreten memleket Aydın, lakin bu türlü olursa toprak da biter, insan da biter. Daha evvel de teşebbüsler olmuştu fakat biz bunların reaksiyonlarımızla engelledik. Yeni alanların açılmasını da engelleyeceğiz. Bizim reaksiyonlarımız nedeniyle hiç bir firma ihaleye girmedi. Umarım yeni ihale açmazlar’ dedi.
Sağlık meseleleri arttı
Aydın’da bir etraf katliamı yapılmak istendiğini öne süren Aydın Tabip Odası Lideri Dr. Hakan Karagözlü, “Dağlarından yağ, ovalarından bal akan Aydın’ın çoraklaşmasına be bu bereketli toprakların yok olmasına asla müsaade vermeyeceğiz. Jeotermal güç kaynaklarının etrafa ve tabiata olan tesirlerinin yanı sıra insan sıhhatine ziyanları var. Son devirde yapılan araştırmalar, çeşitli sıhhat sıkıntılarına bağlı olaylarda artış olduğunu gösteriyor. Jeotermal düşük maliyetli ve pak bir güç kaynağı olarak gösterilse de, Jeotermal Güç Santralleri (JES) o kadar da saf değil. Bu yatırımların gelişmiş ülkelerde olduğu üzere kapalı sistem ve tüm akışkanların tamamının enjekte edilmesi gerekiyor. Aydın’da ise tam bilakis, akışkanların bir kısmının Büyük Menderes Nehri’ne verilmesi nedeniyle olumsuz parametreler artış göstermektedir” dedi.
‘Çevre cehennemi’ yaşatır Aydın’da jeotermal güç santralları için 64 kuyunun daha kurulması için yayımlanan ihale duyurusuna, Aydın Büyükşehir Belediye Lideri Hasret Çerçioğlu reaksiyon gösterdi. Çerçioğlu, “Aydın Ovası’nın ölmesine müsaade etmeyiz” dedi. Lider Çerçioğlu, “Türkiye jeotermal kaynakları bakımından dünyada 7. sırada. Türkiye’de ise Aydın ili birinci sırada. Jeotermal kaynakları dünyanın her ülkesinde tercih sebebidir ve kullanılmaktadır. Çünkü çevreci ve uygun planlandığında daha ekonomiktir. Lakin en kıymetli bahis, gaz salımı ölçümlerinin güzel yapılıp yapılmamasıdır. Bu hususta Avrupa’ya baktığımızda çok önemli sıkı bir denetim yapıldığını görüyoruz.Fakat ne yazık ki Aydın’a geldiğimizde denetimsiz bir durum karşımıza çıkmaktadır. Bu vakte kadar gaz salınımı ile ilgili her hangi bir resmi bir ölçüm ne yazık ki yayınlanmamıştır” dedi. Verimli toprakların ziyan göreceğini bilhassa belirten Çerçioğlu, “Aydın ovaları çok verimlidir. Bilhassa incir ve zeytin bakımından. Beşerler bilhassa sabah saatlerinde, ‘çürük bir yumurta kokusuyla’ karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu da sizin neredeyse nefes almanızı zorlaştırır. Aslında Aydın bir jeotermal cenneti! Fakat o cennetteki meselelerin çözülmemesi bize ‘çevre cehennemi’ yaşatır hale gelmiştir. Aydın’da bu ölçümlerin bir an evvel kamuoyuyla paylaşılması gerekmektedir. Çaresiziz, zira belediyenin burada hiç bir yetkisi yoktur. Bizim vazifemiz; gelecek jenerasyonlara sağlıklı bir etraf de bırakmaktır. Ve halkımızın yaşadığı nefes alamayacak durumdaki koku problemini da gidermektir. Bize yetki verildiği takdirde çabucak gerekli çalışmalara başlarız.” diye konuştu. |