Bebek mamaları ve bebek bezleri marka ve ölçülerine nazaran değişkenlik gösterse de marketlerde yüksek fiyata satılan eserlerin başında yer alıyor. Fiyatların yüksek olması kelam konusu eserlere ulaşımı zorlaştırıyor. Bu da bebeklerin sağlıklarında önemli sıkıntılar yaşamasına yol açıyor. Bilhassa bebek mamalarına erişim sorunu gelecek jenerasyonların sağlıklı yetişmesinin önünde mahzur manası taşıyor.
YÜZDE 114 ORANINDA ZAM
Günlük 6-7 adet bez gereksinimi olan bir bebek için ayda ortalama 180 ila 200 ortasında bez kullanılıyor. Ortalama bir markanın 62’li olarak satılan bebek bezi 11 Ocak 2022 tarihinde 140 TL iken, şu anda yüzde 114 artırımlı fiyatlarla 299.99 TL’den satılıyor. Bu fiyatlar, marketten markete değişkenlik gösterebiliyor. En çok zamlanan eserler ortasında yer alan bebek maması fiyatları dudak uçuklatıyor. Bir bebek, 800 gr mamayı ortalama üç günde tüketiyor. Bir markette 0-6 ay için olan 800 gr bebek maması 2 Mart 2022’de 149.99 TL iken ortadan geçen 10 ayda yüzde 80 zamlanarak 279.99 TL’ye ulaştı.
2023’te, yoksulluk şartlarında yaşayan ve Derin Yoksulluk Ağı’na dahil olan 810 hanenin yüzde 46’sı bebek bezine, yüzde 27’si de bebek mamasına erişim konusunda takviyeye gereksinim duyuyor. Bebek bezine erişimde yaşanan zorluk, aileleri birebir bezi uzun müddet kullanmaya, bez yerine geçmeyecek farklı malzemelerin bez yerine kullanmasına yol açıyor. Bunun sonucunda bebeklerin sıhhatleri riske giriyor. Mamaya erişimdeki zorluklar ise bebeklerin besin gereksinimini karşılaması mümkün olmayan lapa üzere yiyeceklerin kullanılmasına sebep oluyor. Çocuklarda yetersiz ve istikrarsız beslenme çocukluk ve yetişkinlikte, anemi, obezite, bodurluk, çok zayıflık, bağışıklık hastalıkları, mikro besin eksiklikleri, öğrenme zahmeti üzere sonuçlara yol açıyor. 2019’da yapılan Türkiye Beslenme ve Sıhhat Araştırması’na nazaran, 15-18 yaş ortası çocuklarda, bodurluk oranı yüzde 4.6, çok zayıf olanların oranı yüzde 15.6, obezite oranı ise yüzde 8.3 olarak ölçüldü.
NUR ELİF AÇLIKTAN ÖLDÜ
Milyonlarca çocuk ekonomik yetersizlikler yüzünden derslere aç girmeye devam ediyor. Bilhassa küçük yaş kümesindeki çocuklar, erken saatlerde başlayan derslerine kahvaltı yapmadan gidiyor. Ekonomik yetersizlikler nedeniyle de okulda kâfi ve istikrarlı beslenemiyor. Yetersiz beslenme, milyonlarca çocuğun zihinsel ve toplumsal gelişimlerini olumsuz etkiliyor. Geçen aylarda Eskişehir’de 6 yaşındaki Parıltı Elif T. yetersiz beslenme ve bakımsızlıktan hayatını yitirmişti.
AKP-MHP REDDETMİŞTİ
Muhalefet, sivil toplum kuruluşları ve çeşitli dernekler, okullarda bir öğün fiyatsız yemek için çeşitli kampanyalar düzenliyor. Çocuk açlığı konusu bu kampanyalar sayesinde gündemde tutulurken, muhalet partilerinin okullarda fiyatsız yemek talebi AKP-MHP oylarıyla reddedilmişti.
‘AÇIKLAMA SORUNU ÇÖZMEYE YETMEZ’
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, 2022-23 eğitim öğretim yılının ikinci devrinden itibaren okulöncesi eğitimdeki tüm okullarda fiyatsız yemek verileceğini duyurdu. Uygulamadan, taşımalı eğitimden yararlanan ve pansiyonu bulunan okullardaki öğrenciler de faydalanacak. Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) Lideri Ömer Yılmaz, bakanın açıklamaları sonrası, “MEB’in hudutlu okul yemeği açıklaması çocukların açlık, yetersiz beslenme sıkıntısını karşılamaya yetmez” dedi.
MAMALARA ALARM TAKILDI!
Derin Yoksulluk Ağı’nın pandemi devrini kapsayan Derin Yoksulluk Haklara Erişim Araştırması’na nazaran bilhassa derin yoksulluk şartlarında yaşayan hanelerin yüzde 74’ü bebek maması ve bebek bezi almakta zorlanıyor. Aileler, bebekleri için mamaya ulaşamadıklarında şekerli su, hazır çorba ve pirinç lapası üzere besinlerle çocuklarını beslemek zorunda kaldıklarını anlatıyor. Araştırmaya nazaran, 2021’in ocak ayından itibaren kimi marketlerde bebek mamalarına takılan alarm, ekonomik krizin en çarpıcı örneği.
(Lale Karabıyık)
‘TÜRKİYE’DE 14.8 MİLYON KİŞİ GELİŞEMİYOR’
CHP Genel Lider Yardımcısı Lale Karabıyık, “Çocuklar muhtaçlık duydukları besinleri alamadığı için gelişemiyor. Zira uzmanlara nazaran, çocuklarımız yeni dokuların imali için gereken düzgün kalitede protein, vitamin ve mineralleri alamıyor. Yaklaşık üç milyon çocuk ise kronik yetersiz beslenme yaşıyor. BM Dünya Besin Programı tarafından hazırlanan Dünya Yoksulluk Haritası’na nazaran, Türkiye’de 84.3 milyon nüfusun 14.8 milyonu kâfi besin tüketemiyor” dedi.
KRIZ BESLENME ÇANTASINI DA VURDU
Sağlık Bakanlığı’na bağlı Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü, öğrencilere yönelik bir beslenme listesi hazırladı. Listede, süt, yumurta, zeytin, peynir, çiğ zerzevat ve meyve üzere besin eserleri yer aldı. Buna nazaran bir öğrenci için bir haftalık örnek beslenme çantası 102 liraya mal oldu. Bir çocuğun bir aylık sağlıklı beslenme çantasının maliyeti ise 408 lira.
