İstanbul 14 Ağır Ceza Mahkemesi 17 Temmuz’da Erhan Tuncel Yasin Hayal ve Ogün Samast’ın da Escort bayan ortalarında bulunduğu 7 sanığa çeşitli oranlarda mahpus cezası 2 sanığa ise beraat kararı verdiği kararla ilgili gerekçeli kararını hazırlayarak taraflara bildirim etti
Gerekçeli kararda Dink’in öldürülmesi aksiyonu tezler kanunla kapatılan Escort özel yetkili İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 21 Ekim 2008 tarihli iddianamesi suçlamalar maddeyle kapatılan İstanbul 14 Ağır Ceza Mahkemesinde dava açılması yargılama süreci ve 27 Haziran 2019’da savcılıkça verilen mütalaa özetlendi Bayan escort
Mağdur ve müdahil beyanlarıyla 9 sanığın savunmasına yer verilen gerekçeli kararda şahit anlatımları Yargıtay 9 Ceza Dairesince verilen 13 Mayıs 2013 tarihli ilam ve kanıtlar de yer buldu
Bütünlük bozulmasın diye tefrik edildi
Mahkemenin 17 Ocak 2012 tarihli kararının Yargıtay 9 Ceza Dairesince verilen 13 Mayıs 2013 tarihli ilamla kısmen bozulduğu bozma kararı sonrası haklarında tekrar kıymetlendirme yapılması gereken bireylerin sanıklar Erhan Tuncel Yasin Hayal Zeynel Abidin Yavuz Ersin Yolcu Ahmet İskender Tuncay Uzundal Salih Hacısalihoğlu ve Osman Hayal olduğu belirtilen gerekçeli kararda yapılan incelemeler sonucu bu sanıkların yargılama konusu suçlamalara ait ayrıntılar aktarıldı
Kararda yaşı küçük olduğu için çocuk ağır ceza mahkemesinde yargılanan ve cinayet failliğinden aldığı karar sonrası yargıtayca bozulan hatalar tarafından yargılaması devam eden Ogün Samast’ın evrakının da mahkemedeki evrakla birleştirildiği hatırlatıldı
İddianamelerin bütünlüğünün bozulmaması metot iktisadı ve açılan davaların tekamül etmesi sebebiyle 9 sanıkla ilgili belgenin ana evraktan ayrılarak yeni bir numarayla kaydedilip yargılamanın devam ettiği belirtilen kararda yargılama sonucunda da karar verildiği tabir edildi
Birleşen iddianame kapsamları
Mahkemenin ana davayla birleşen belgelerin iddianamelerinin hangi sanıkları ve hangi suçlamaları kapsadığının özetlendiği gerekçeli kararda İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının dava belgesine katıldığı ve birleşen iddianamelerinin halihazırda bu temel üzerinden devam eden yargılama hususları olarak kaldığı bildirildi
Daha evvel hazırlanan iddianamelerden ve birleşen belgedeki kapsamlarından bahsedilen gerekçeli kararda 2015 3997 numaralı iddianamenin Hrant Dink’in öldürülmesinde emniyet mensupları olan kamu vazifelilerinin ihmali bulunduğu sanıkların cinayetin silahlı terör örgütünün maksatlarını gerçekleştirme ismine işlenmesine müsaade verip araç kabahat olarak kullandıkları savlarını 2017 2244 numaralı iddianamenin ise jandarma mensupları olan kamu vazifelilerinin cinayette ihmali bulunduğu sanıkların FETÖ’nün şiddet içeren bir başlangıç hareketi olan Dink cinayetine silahlı terör örgütünün hedeflerini gerçekleştirme ismine müsaade verdikleri cinayeti araç hata olarak kullandıkları savlarını kapsadığı lisana getirildi
Cinayette FETÖ bağı olup olmadığı kesin kararla değerlendirilecek
Gerekçeli kararda belgesi ayrılan sanıklarla ilgili hazırlanan iddianameden de şu biçimde bahsedildi
Tefrike husus 2019 128 numaralı iddianamede FETÖ ile irtibatlı olabilecek bir suçlama ya da anlatımın bulunmadığı görüldüğü üzere bu bağlamda sanıkları ilgilendiren ve daha sonra tanzim edilerek yargılamasına başlanmış ikinci bir iddianame de bulunmamaktadır İddianamede sanıklar Erhan Tuncel ve Yasin Hayal’in yöneticileri başka sanıkların üyeleri oldukları silahlı terör örgütü anlatımı ve isnadı bulunmaktadır Bu anlatım ve isnada ait mahkemece daha önce bu konuda asıldan verilen karar Yargıtay 9 Ceza Dairesince verilen 13 Mayıs 2013 tarihli kararla bozmaya mevzu edilmiş olup bozma sonrası mahkemece yapılan değerlendirmede bozma ilamına uyulmuştur Yargıtay ilamında sanık Yasin Hayal’in yöneticisi olduğu bir kısım öteki sanıkların örgüt üyesi olduğu TCK’nın 220 unsuru kapsamında silahlı kabahat örgütünün varlığı saptamasında bulunulmuştur Açıklanan bu konular tanımını CMK 225 2 fıkrası kararında bulan yargılama konusu hadiseyle sonlu olarak yargılama yapılması gerekliliği tefrik orta kararında belirtilen münasebetler de bir ortada kıymetlendirilerek tefrik kararı verilmesi zarureti ortaya çıkmıştır
2016 32 temel sayılı evrakı kapsamında Hrant Dink’in öldürülmesine ait FETÖ’nün illiyet bağının bulunup bulunmadığı irtibat varsa seviyesi ve kapsamının derecesiyle iddianame sanıklarının bu bağlamdaki hukuksal sorumluluklarının tayin ve tespiti belirtilen belgede son olarak verilecek kararla birlikte değerlendirilecektir Bu sebeplerle tefrike husus edinilen bu dava belgesi kapsamında FETÖ ile ilgili konular devam eden 2016 32 temel sayılı ana dava evrakı özelinde yargılama ve değerlendirmeye bahis edilmek üzere inceleme dışı bırakılmıştır
Suç örgütü üzerine genel değerlendirmenin yapıldığı gerekçeli kararda 24 Ekim 2004’de Trabzon McDonalds’a yönelik bombalı atak 19 Ocak 2007’de Hrant Dink’in öldürülmesi ve 24 Ocak 2007’de mağdur Orhan Pamuk’un tehdit edilmesi aksiyonları nezdinde mevzuya yaklaşıldığı ve yargılama sürecindeki beyanlarla kanıtların bir ortada değerlendirildiği vurgulandı
Yasin Hayal’in suça meyilli kriminal profili
Türk Ceza Kanunu’nda terör ve kabahat örgütlerinin tanımlandığı hangi cürümlerin bu kapsamlarda kıymetlendirilmesi gerektiğinin açıklandığına işaret edilen kararda şu kıymetlendirme yapıldı
Sanıklar Yasin Hayal ve Erhan Tuncel Trabzon’da faaliyette bulunan Alperen Ocakları’nda 2002 yılında tanışmışlar ve sohbetlerine ABD’nin dünya üzerinde işgal ettiği ülkelerden Çeçenistan’daki Müslümanlara yapılan haksız savaş ve taarruzları mevzu etmişlerdir Sanık Hayal’in ideolojisinin yönlendirmesiyle Çeçenistan’a gitmek için 2004 yılında Azerbaycan’a gittiği lakin geçemeyince tekrar yurda döndüğü ardından McDonald’s’ı bombalama hareketine sebebiyet verdiği anlaşılmıştır
Hayal’in Dink cinayeti ve McDonalds’a yönelik bombalı atak olaylarında temel olarak oynadığı fonksiyona toplumsal geçmişi savunmalarına ve hakkındaki öteki sanıkların beyanlarına bakıldığında kendine nazaran ideolojisi gereği gaye gördüğü bilhassa de gayrimüslim vatandaşların ya da çevrelerin varlığına uğraşlarına ziyan vermeyi bir gaye olarak belirleyip Türk ve İslam kavramlarının bu halde korunabileceğini savunan bir profile sahip olduğu düşünülebilir Örneğin sanık Hayal kendi savunmalarında askerden müsaadeli olarak geldiği periyotta sanık Erhan Tuncel ile yaptığı sohbet sırasında Trabzon’da misyonerlik faaliyetlerinin arttığını söylemesi karşısında bu sohbetten etkilenerek Santa Maria kilisesine yalnız başına giderek boynunda haç olan birini sopa ile dövdüğünü belirtmiştir Trabzon Emniyet Müdürlüğü’nün 7 Aralık 2007 tarihli yazısı içeriğiyle kısmen de olsa olayın yanlışsız olabileceğinin düşünülmesi mümkündür Bunun yanında sanık Yasin Hayal’in 16 Ağustos 2014 tarihinde periyodun başbakanının içerisinde bulunduğu uçağın Trabzon Havalimanına iniş yapmasından sonra bombanın patlatılacağı ile ilgili olarak 155 sınırını aradığı ve buna ait yargılamada münasebetini güvenlik vazifelilerinin hassasiyetlerini denemek olarak savunduğu temelsiz ihbarı da kelam bahsidir Anlatılan bu konular bile sanık Hayal’in kriminal profilini kamu nizamını kendine nazaran haklı gördüğü ve mantık dışı birtakım nedenlerle huzursuz etme konusundaki örgütsel mahiyeti bulunan fikir yapısını ortaya koyması bakımından kıymetlidir
Hayal’in belirlediği gayeye hizmet eden davranışlar
McDonalds’a yönelik bombalı atak ve Hrant Dink cinayeti olayları özelinde mahkemece olgusal gerçeklik çerçevesinde kıymetlendirme yapıldığı vurgulanan kararda Yasin Hayal’in siyasi saiklerle kabahat işlemek için oluşturduğu teşekkülün vakit içerisinde öteki sanıkların da iştirakiyle belgisiz çeşit ve sayıda kabahatleri işlemek üzere süreklilik gösteren hiyerarşik tertip içerisinde çalışan ve iş kısmına dayalı örgütsel bir yapıya dönüştüğü anlaşılmıştır denildi
Sanık Hayal’in öbür sanıklar üzerindeki otoritesi ve öteki sanıkların yapılan iş kısmına nazaran hareket etmelerinin ilgili maddede belirtilen ‘örgütün hiyerarşik yapısına dahil olma’ kavramıyla ilintili olduğu aktarılan kararda Diğer sanıkların genel olarak Hayal’in suça meyilli profili ve bu formda etrafa dehşet salmasıyla temaslı olarak endişe ya da gibisi dürtülerle hareket ettiklerini açıklamalarının kendi başına soyut olduğu davranışlarının Hayal’in belirlediği gayenin gerçekleştirilmesi ismine rastlantısal olamayacak formda birebir maksada hizmet ettiği bu kanaatin aksini gösterir ve prestij edilir dayanaklı bir savunma yapmadıkları değerlendirilmiştir görüşüne yer verildi
Sanık Yasin Hayal’in maktul Dink’in öldürülmesinden çabucak sonra yakalanıp savcılığa getirildiği sırada alenen işlediği tehdit hatasına nazaran misal nitelikteki kabahatleri işlemeye devam etme istikametinde kararlılık gösterdiğinin anlaşıldığı kaydedilen kararda 2004 yılından tehdit olayının hata tarihi olan 24 Ocak 2007 tarihine kadar TCK 220 1 2 cümlede gösterilen örgütteki üye sayısını şeklen sağladığı üzere sahip olduğu üye sayısı ve araç gereç silah ögesini da içerme bakımından da gaye kabahatleri işlemeye elverişli olduğunun belirtilen olaylar bazında kabulü gerekmiştir sözü yer buldu
Hayal örgütsel işleyişte kilit rol üstlendi
Gerekçeli kararda örgüt yöneticilerinin genel olarak örgütün gayeleri doğrultusunda örgütü yönetim etmeyi buyruk ve direktif vermeyi örgüt içinde inisiyatif ve karar verme gücüne sahip olması gerektiği anlatılan kararda Sadece bir olay bazında gerekli uyumun sağlanarak hatanın işlenmesinin temin edilmesi örgüt yöneticisi olmak manasına gelmeyecektir Örgüt mensuplarına iş kısmı yaparak misyon tevdi eden pozisyonu ve durumu olaylarda ayrıyeten inisiyatif alan profiline bakıldığında sanık Yasin Hayal’in kendisine nazaran Türk ve İslam kavramlarının bekası için gaye gördüğü şahıslara ya da bireylerin üstlendikleri misyonlara gündemde yer alacak form ve boyutta maddeten ve manevi olarak ziyan vermeyi amaçlayan ve varlığı bilindiği kadarıyla 2004 yılından 24 Ocak 2007 tarihine kadar aktif olan oluşumu teşekkül ettirdiği örgütsel işleyişte ve örgütün somut dünyaya yansıyan aksiyonlarında kilit rol üstlendiği kısaca sevk ve yönetim misyonu ifa ederek anılan örgütün yöneticiliğini yaptığı kabul ve kanaatine ulaşılmıştır denildi
Yasin Hayal’in evrakın bütününe yansıyan savunmalarına nazaran belirtilen durumun tevil yollu ikrarı mahiyetinde olduğunun kabul edilebileceği ve Hayal’in üzerine atılı silahlı terör örgütüne üyelik cürmünden beraat kararı verilmişse de varlığı mahkemece kabul edilen TCK 220 1 manasındaki örgütün yöneticisi olduğunun kabul edildiği belirtilen kararda şunlar kaydedildi
Suçla korunan kamu tertibi cürümle korunan türel fayda sanığın örgütü sevk ve yönetimindeki aktifliği yöneticisi olduğu örgütün emelleri doğrultusunda gerçekleştirilen hareketlerin niteliği örgütün varlığının kamu sisteminde oluşturduğu tehlike somut dünyaya yansıyan hareketlerin kapsamı kastının yoğunluğu örgüt içerisindeki pozisyon ve faaliyetlerinin tartısı ‘somut evrak için cürüm örgütünün terör varlığı tartışması’ başlıklı kısımda anlatılan konulardaki kısım de dikkate alınarak TCK 220 1 3 fıkrası uyarınca ‘silahlı kabahat örgütünün kurulması yönetilmesi’ hatasından teşdiden üst hadden cezalandırılması yoluna gidilmiştir sözü kullanıldı
Kararda sanık Hayal hakkında aktif pişmanlık kararlarının uygulama alanı bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı da belirtilerek sanığın duruşma nizamını bozan ve yargılama kapsamına yansıyan davranışları gözetilerek takdiri indirim sebepleri tatbik edilmediği aktarıldı
Tuncel’e verilen 99 yılın gerekçesi
Sanıklardan Erhan Tuncel’in tasarlayarak ve bomba kullanarak taammüden öldürmeye teşebbüs mala ziyan vermek silahlı hata örgütüne üye olmak ve taammüden öldürmeye yardım hatalarından toplam 99 yıl 6 ay mahpusla cezalandırılmasının münasebeti de tek tek hareketler istikametinden anlatıldı
Gerekçeli kararda mahkumiyet kararları ve genel olarak ‘örgüt üyeliği’ kabahatiyle ilgili yapılan izahatın birlikte kıymetlendirilmesi sonucu sanık Erhan Tuncel’in örgüt önderi sanık Yasin Hayal’in oluşturduğu hata örgütüne dahil olarak örgüt menfaatine faaliyetlerde bulunduğu söz edildi
Hükümlerde sanığın hata yolunda maddi ve manevi olarak kabahat teşkil eden davranışlarda bulunduğu sonucuna ulaşıldığına vurgu yapılan kararda Sanık Erhan Tuncel’in kabahat teşkil ettiği belirtilen davranışları ile hakkında verilen mutlaklaşan karar bir ortada değerlendirildiğinde bir bütün halinde davranışlarının örgütün varlığı şuur ve iradesi ile hiyerarşik yapılanmasına dahil olduğunu gösterir ölçüde çeşitlilik yoğunluk ve süreklilik ögelerini içerdiği değerlendirilmiştir Faal pişmanlık kararlarının uygulama alanı bulmadığı sonucuna ulaşılmış pişmanlık içermeyen savunması gözetilerek takdiri indirim de tatbik edilmemiştir denildi
Samast Dink’e yönelik hareketi örgütsel bağlılıkla yaptı
Gerekçeli kararda sanıklardan Ogün Samast’ın da örgüt başkanı sanık Yasin Hayal’in oluşturduğu kabahat örgütüne dahil olarak örgüt menfaatine faaliyetlerde bulunduğu belirtilerek Samast’ın cürmün işlenmesine yönelik maddi ve manevi katkıda bulunduğu kendisine verilen Dink’i öldürme biçimindeki harekete örgütsel bağlılıkla örgüt önderi ve başka örgüt üyeleriyle birlikte hazırlandığı ve aksiyonu de bu halde icra ettiği sonucuna ulaşıldığı bildirildi
Sanığın savunmalarının hareketleri ikrar mahiyetinde olduğu iradesinin cezai sorumluluğu ortadan kaldıracak ya da azaltacak biçimde etkilendiği biçimindeki anlatımlarının da rastgele bir geçerliliği bulunmadığı sonucuna ulaşılması gerektiği aktarılan gerekçeli kararda Samast’ın bir bütün halinde davranışlarının örgütün varlığı şuur ve iradesiyle hiyerarşik yapılanmasına dahil olduğunu gösterir ölçüde çeşitlilik yoğunluk ve süreklilik ögelerini içerdiği değerlendirilmiştir Örgüt faaliyetlerine yönelik katkılarının boyutu örgüt içerisindeki pozisyonu gözetilerek üst hadden cezalandırılması gerekmiştir değerlendirmesinde bulunuldu
Mahkemenin gerekçeli kararında haklarında mahkumiyet kararı verilen başka 4 sanık ile beraat kararı verilen iki sanıkla ilgili de münasebetler sıralandı
Karar
İstanbul 14 Ağır Ceza Mahkemesi 17 Temmuz’da açıkladığı kararda sanıklardan Erhan Tuncel’e 99 yıl 6 ay Yasin Hayal’e 7 yıl 6 ay Ogün Samast’a 2 yıl 6 ay Zeynel Abidin Yavuz’a 14 yıl Tuncay Uzundal’a 16 yıl 10 ay Ahmet İskender ve Ersin Yolcu’ya 1 yıl 10 ay mahpus cezası vermişti
Mahkeme heyeti sanıklar Salih Hacısalihoğlu ve Osman Hayal’in ise beraatine hükmetmişti Hakkında yakalama kararı çıkartılan firari sanık Tuncay Uzundal ise 27 Temmuz’da İzmir’de yakalanarak cezaevine gönderilmişti
