Hayat, insanın yüreğine nazaran küçülür ya da büyür, diyor çok sevdiğim bir muharrir. Elbette insanın korktuğu vakitler, her şeyin ve herkesin üzerine geldiğini hissettiği şiddetli vakitler oluyor. O dar vakitlerde yapılan seçimler belirliyor ömrün tarafını. Karanlık yalnızca cesurların yolunu aydınlatır, derim daima. Zira cüret beşere gereken ışığı ve ilhamı verir. Gönül gözü çok keskin bir görüşe sahiptir, bakması için müsaade verirsek… İzmir’de, kendimi en keyifli hissettiğim kentin yeni uyandığı saatlerde bunları düşünüyorum. Bayan bir okurumdan gelen bir bildiri çınlıyor zihnimde: Ben de sizin üzere kızını yalnız büyütmeyi seçmiş bir anneyim lakin kendimi sizin kadar başarılı bulmak bir hayal üzere geliyor, yazmış bana. Nasıl böylesi güç bir ülkede ayakta kalabildiğimi soruyor. Sorusu kalbimi acıttı doğrusu. Tahminen de yaptığımız en büyük kusur, karşımızdaki insanın gülen yüzüne aldanıp, kaygısı tasası olmadığını düşünmemiz. Halbuki hayata gülerek direnmek de mümkün. Kimsenin benden gülüşümü çalmasına müsaade veremem. Bu benim hayata tutunma sistemim. Attığım her kahkaha hayatın hızına çarptığım afili bir tokat tahminen de. Direnmenin bildiğim, öğrendiğim en tesirli sistemi.
Sesle sarılmak mümkün
Biliyorum elbette, herkesin dayanma gücü, ömürden beklentisi, ıstırapları, ıstırapları farklı. Bu nedenle vakitle geçer, kelamı en işe yaramaz öğüttür. Vakit geçebilir ancak acı kalır, mühimi o acı ile başa çıkmayı öğrenebilmektir. Dostlar en düzgün ilaçtır böylesi vakitlerde, ara fark etmeksizin. Bir insan size sesiyle de sarılabilir. Yakınlık aralıklarla ölçülmez ki. Kurtuluş tek başına gerçekleşmeyecek derken tam da bunu kast ediyorum aslında. Zira insan fakat bir diğerinin yarasını sardığında kendisi güzelleşebiliyor. Üstelik bu kentin sokaklarından geçmiş şairin dediği üzere, kimi yaralar faydalıdır buna inan, birtakım yaraların ortasından küçük bir el, güya geçmişine çiçek uzatır. Birtakım yaralardan sızan kanla tüm geleceğin yıkanır. Bizi oluşturan yapıtaşları düne ve bugüne ilişkin. Gelecekte olacağımız insan bugünlerde başımıza gelenlere verdiğimiz reaksiyonlarla, aldığımız kararlarla, gülüp geçtiklerimizle şekilleniyor. Gelecek, dünle bugün ortasında bir yerde, onu yakalamak ve gözlerinin içine cesurca bakmak zorundayız. Sevmek birçok şeyi göze almaktır, derken şair tahminen de bunu söylüyordu bize. İnsan kendisini severse, kendine inanırsa bulanık vakitlerde dimdik durabilir.
Kadın kendini doğurur
En sevdiğim romanlardan biridir: Sana Gül Bahçesi Vaat Etmedim. Şizofren bir genç kızın büyürken yaşama karışma sancısını, hayatı anlamlandırmasını, zihninin içinden gerçekliğe uzanan şiddetli macerayı anlatır. Tedavi bitip de kahramanımız hayata döndüğünde, kalbinin acıdığından yakınır. İşte o vakit hekimi ona şunu hatırlatır: Hayat tam da bu türlü bir şey. Hayattaysan, uyanık bir zihnin varsa, acı çekeceksin. Sana gül bahçesi vaat etmedim, yaşama karışmayı vaat ettim. Burada ıstırap, hüzün, karanlık, kötülük, gözyaşı da var, memnunluk, sevinç, coşku, dostluk ve aşk da… Büyürken, olgun bir beşere dönüşürken, bu hislerin istikrarını öğrenmek asıl sıkıntı. Hayat en uygun öğretmendir, onu duymayı bilmek gerek. Tıpkı insanın düzgünlükle kötülük ortasındaki ince çizgide tıpkı bir ip cambazı üzere yürüdüğünü anlamak gerektiği üzere. Cehennem acı çektiğiniz yer değildir, acı çektiğinizi kimsenin duymadığı yerdir, diyen Hallacı Mansur’u hatırlayalım ve birbirimizi duymayı öğrenelim, kimsenin acısına sağır kesilmeyelim. Her bayanın, her yaşta, hayatını yıkıp yine inşa edebileceğine inancım sonsuz. Kâfi ki içindeki cetlerinin gücünü hatırlasın. Bayan hayat doğurandır, kendisini de tekrar doğurabilir isterse.
CUMHURİYET Pazar