1988’den başlayarak amatörce yaptığı çok sayıda kısa sinema ve belgeselin akabinde 1997’de birinci sineması “Regarde la Mer-Denizi Gör”ü 30’undayken çeken ve günümüzde (“Kızgın Taşlara Düşen Su Damlaları”, “Havuz”, “Angel”, “Ricky”, “Yuva”, “Evde”, “Genç ve Güzel”, “Yeni Kız Arkadaşım”, “Frantz”, “Tutku Oyunu” üzere, birçok sinemaseverde iz bırakmış, kimi başarılı sinemaları barındıran), 20 sinemaya ulaşmış, parlak bir filmografiye sahip, 1967- Paris doğumlu François Ozon, kanımca eski gücünü yitirip çoktan (tüm dünya gibi) Hollywood’vari “temaşa” zihniyetine teslim olmuş Fransız sinemasının en değerli yazar-yönetmenlerinden biri günümüzde.
Mağdurlardan yana…
Konusunu gerçek olaylara dayanarak oluşturduğu, Türkçe “Yüzleşme” ismi da cuk oturmuş, 19. sineması “Grace a Dieu”de (Tanrıya Şükür) Katolik kilisesinde öteden beri daima görmezden gelinmiş, tabu sayılmış pedofili-sübyancılık sıkıntısına el atıyor Ozon, hem de apaçık sorgulayıcı, mağdurlardan yana hal alarak ve alabildiğine yüreklice bir tavırla.
Son Berlin şenliğinde, şenliğin Gümüş Ayı’sı sayılan heyet büyük mükafatına layık bulunan, 3 kurbanın (ya da mağdurun) gözünden o malum çocuklara cinsel taciz olaylarını apaçık, belgeselimsi anlatımıyla bahis edindiği, Ozon’un 137 dakikalık “Yüzleşme”si, 9-12 yaş ortasında, sevecen, saygıdeğer peder Preynat’ın (Bernard Verley) ısrarlı tacizlerine maruz kalarak hayatını karartmış bu travmayla yaşamak zorunda kalmış, 5 çocuk babası, Lyon’lu bankacı Alexandre’ın (Melvil Poupaud) mahrem sırrını kamuya, medyaya açıklayıp hâlâ çocuklara din dersi vermekteki pederden bunu itiraf etmesini istemesiyle başlıyor.
30 yıl sonra
Ama Preynat’ın eski arkadaşı ve amiri olan kardinal Barbarin (François Marthouret) üstünden 30 yıl geçmiş bu taciz olayından dolayı artık 70’ine gelmiş pederi misyondan almaktansa durumu yönetim ediyor.
Oysa kilise yüzyıllardır süregelen pedofili olaylarını kınamalı, hatta yasaklamalı, üstelik peder Preynat da özür ve af dilemeli yaptıklarından dolayı. Onlarca mağdur çocuğun anne-babaları da hatalı bir şey yapmadıkları için.
Bu bahiste papaya bir mektup da yazan Alexandre’ın teşebbüsüyle başlayan ve izci yaz kamplarında, ayinlerde, kilise çatısı altında birebir pederin cinsel tecavüzlerine uğramış 2 öteki mağdur arkadaşıyla (François-Denis Menochet ve Emmanuel’le-Swan Arlaud) bir ortaya gelerek bu tacizleri kamuya duyurup sorumlular için ceza davası da açmaları ve ortalarında dayanışma içinde bir “Sessizliğe Son Ver” birliği kurmaları sonucunda güç durumda kalıyor kilise yetkilileri.
Mücadele…
Kardinal Barbarin olayları örtbas etmeye çabalarken ağzından kaçırdığı “Tanrı’ya şükür olsun ki suçlama için zamanaşımı dolmuştu” kelamlarıyla skandal durum açık seçik ortaya konuyor sinemada. Hayatta farklı yerlere gelmiş, farklı pozisyonlardaki Alexandre, François, Emmanuel üçlüsünün, eşler, çocuklar üzere yakın aile bireylerinin de dahil olduğu kıssaları üzerinden ilerleyerek dayanışma içinde bir tahlile ulaşmak emelindeki üçlünün gayretine odaklandığımız “Yüzleşme”de tüm bu kıssaları usturupluca birbirine bağlıyor Ozon.
Çocukluk arkadaşı 3 mağdurun küçüklüklerinde yaşadıkları, tüm hayatlarını, evliliklerini, profesyonel meslek süreçlerini derinlemesine etkileyen şahsî tecrübelerinin harmanlandığı ve görünürdeki “kötü adamı”nın Preynat olduğu sinemada 3 kahramanımız yıllar öncesinde kalmış, lakin katiyetle unutulmamış taciz olaylarıyla günümüzde yüzleşmeye başlıyorlar.
Yaptıklarını yadsımayan peder Preynat sonuçta hasta olduğunu kabulleniyor, fakat kilise idaresi onu daima kollayıp koruyor.
Genelde cürmü halının altına süpüren sistemin yıkıcılığının vurgulandığı sinema, Preynat’ın resmen kilisenin kutsal kanatları altında korunduğunu idrak edince artık “susmanın yükü”nden kurtulmaya karar veren, günümüzde 30’lu yaşlarına varmış 3 yetişkin ‘yaralı ruh’un dramını perdeye taşıyor.
Sorgulayıcı…
Gerçek bir “Auteur” olan François Ozon’un sorgulayıcı, keskin anlatımıyla seyircinin belleğine çaktığı bu “Yüzleşme” lakin Fransız sinemasından çıkabilecek yetkinlikte, protestocu ve etkileyici, kıymetli, görülesi bir dram.
Alexandre’in büyük oğlunun kelamını ettiği o irkitici kulak kesme sahnesiyle “Rezervuar Köpekleri”ne de gönderme yaptığı “Yüzleşme” sonuçta Ozon’un en âlâ sinemalarından biri, oyunculuklar da (özellikle pederi muhakkak bağışlamayan Emmanuel rolündeki Swann Arlaud ve Martine Erhel, Josiane Balasko, Helene Vincent üzere bayan oyuncular) çok başarılı, kameraman Manuel Dacosse’un sıra dışı kadrajları da, Evgueni-Sacha Galperine imzalı müzikleri de.
Değil haftanın, ayın, mevsimin en kaçırılmayacak sinemalarından biri bu “her an patlamaya hazır” bir bomba gücündeki “Yüzleşme”.
