İller Bankası binasının yıkılmasıyla kiraya çıktı. Cumhuriyet mimarisinin simgelerinden olmasına karşın 2017’de yıkılan bina, “Atatürk’ün mimarı” olan Seyfi Arkan tarafından yarışta seçilerek 1937’de inşa edilmişti. Sayıştay raporunda, “Bir an evvel bina yapılarak Vilayetler Bankası kiradan kurtulmalı” uyarısı yapılmıştı.
Ankara Ulus’ta yer alan İtfaiye Meydanı “acele kamulaştırma” kararı ile yurt yapılması için Kredi ve Yurtlar Kurumu’na (KYK) devredildi. 1500’den fazla esnafın yer aldığı alanın KYK’ye devredildiği devir KYK Genel Müdürü olan Sinan Aksu’nun İlim Yayma Cemiyeti ile irtibatı ortaya çıktı. Kamulaştırılan alanın karşısındaki camiyi yapan ve cami altındaki işyerlerini işleten Altındağ Camii ve Kültürel Tesis Yaptırma Yaşatma Eğitim ve Hizmet Derneği’nin lideri Halim Altunkal’ın ise tıpkı vakitte İlim Yayma Cemiyeti Ankara Şube Lideri olması, bölge esnafının “FETÖ gitti, İlim Yayma geldi” yorumlarına neden oldu. Cumhuriyetin kalbi Ankara Ulus’ta tarihi valilik binası ve Sümerbank binası üzere yapıların çeşitli kurumlara devranı ve Kültür Bakanlığı tarafından tescilli Vilayetler Bankası’nın bir gecede yıkılıp yerine Melike Hatun Camii’nin yapılmasının akabinde sıra İtfaiye Meydanı’na geldi. Danıştay’ın daha evvel iki defa “acelelik halinin olmadığı ve Bakanlar Konseyi kararında hukuka uyarlık bulunmadığı” gerekçesiyle periyodunu oybirliği ile iptal ettiği alan, 2018 yılında bu defa de KYK’ye yurt yapılmak üzere devredildi. Alanda 11 otel ve 267 işyeri bulunuyor.
Alan, Kentsel Sit ve Yenileme Alanı içerisinde yer almasına rağmen evvel “farklı kullanımlara yönelik tekliflerin de değerlendirilebileceği” kararıyla projeye açıldı. Dokuz gün sonra ise Gençlik ve Spor Bakanlığı talebiyle yurt yapılmak üzere KYK’ye devredildi.
‘Telafisi imkânsız’
Acele kamulaştırma kararı sonrası bölgede bulunan esnaf, yürütmenin durdurulması talebi ile dava açtı. Danıştay 6. Dairesi’nde görülen davada, üç üye oyu ile yürütmenin durdurulması talebi reddedildi. Danıştay 6. Dairesi Lideri ve bir üye ise “sit alanı niteliğindeki bölgeyi zedeleyecek nitelikte olduğu” ve “telafisi güç yahut imkânsız bir zararın ortaya çıkacağı” münasebetleriyle karara karşı çıktı.
Konuyla ilgili görüşüne başvurulan Danıştay savcısı ise anayasada belirtilen ivedi kamulaştırma şartlarının gerçekleşmediği sonucuna varıldığını ve Bakanlar Kurulu’nun aldığı ivedi kamulaştırma kararında hukuka uyarlık görülmediğini belirtti. “Sit alanı niteliğindeki bölgede muhafaza maksatlı imar planı yapılmaksızın projeye dayandırılarak tesis edilen süreçlerin bölgenin korunması unsuruna ve plan bütünlüğüne” alışılmamış bulan Danıştay savcısı, 2019 Mayıs ayında verdiği görüşte Bakanlar Heyeti kararının iptaline karar verilmesi gerektiğini belirtti.
‘İlim Yayma’ bağlantısı
Melike Hatun Mescidi ile karşılıklı olan alanın, KYK’ye devredildiği periyot KYK Genel Müdürü olan Sinan Aksu’nun, tıpkı vakitte Merkez İmam Hatip Lisesi Öğrencileri ve Mezunları Vakfı Lideri olduğu görülüyor. Vakfın düzenlediği bir iftar yemeği sonrası toplumsal medya hesabından paylaşım yapan Aksu, İlim Yayma Cemiyeti Ankara Şubesi Lideri Altunkal’a “okul pansiyonuna verdiği destekten” ötürü teşekkür etmesi dikkat çekiyor. Sık sık İlim Yayma Cemiyeti’nin etkinliklerinde yer alan Aksu, tekrar toplumsal medya hesabından Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yapılan bir ziyareti, “Ankara İlim Yayma Cemiyeti olarak sayın Cumhurbaşkanımıza güzel olsun dedik” cümleleri ile duyurduğu görülüyor.
TEZCAN KARAKUŞ CANDAN:
Cumhuriyetin temsil aksı değiştiriliyor
Cumhuriyet’e konuşan TMMOB Mimarlar Odası Lideri Tezcan Karakuş Candan, çabuk kamulaştırma kararı ile ilgili dava açtığını, lakin davanın kamulaştırılan alanın özel mülk olması nedeniyle “taraf değilsin” kelamlarıyla reddedildiğini belirtti.
Ankara Kültür Merkezi’nin bulunduğu alanda üretimine başlanan millet bahçesi projesinin, Ulus’ta Melike Hatun Camisi’ni de kapsayacak formda genişletileceği haberlerine ait Candan, “Cumhuriyet rejiminin mekansallığını yansıtan alanlarla hesaplaşıyorlar. Bu proje Cumhuriyetin başşehri Ankara’nın mekansal olarak şekillendirilmesidir. Hiçbir vakit parkların içinde cami görülmemiştir” dedi. Candan, KYK yurdunun caminin çabucak karşısına yapılması hakkında ise şunları söyledi:
“Cumhuriyetin, Ulus’tan Çankaya’ya giden temsil aksı değişiyor. Evvelden bu temsil aksı üzerinde ibadethane yoktu. Bu aslında Cumhuriyetin laiklik prensibini tabir ediyordu. Artık o sınır üzerindeki Vilayetler Bankası binasını yıkıp cami yaptılar, etrafında yürüme arasında 14 cami olmasına karşın. Caminin etrafına yerleşim yeri yaparak kenti siyasal İslamın ideolojik bakış açısına büründürüyorlar. Cami ile birlikte yeni mekânsallık, yeni mekânsallıkla din tabanlı bir ömür stili hedefleniyor.”
AÇILIŞI ERDOĞAN YAPMIŞTI
Altındağ Camii ve Kültürel Tesis Yaptırma Yaşatma Eğitim ve Hizmet Derneği, kamulaştırılan alanın tam karşısına, tescilli Vilayetler Bankası binasının da ortalarında olduğu binaların yıkılması sonrasında Melike Hatun Camisi’ni yaptırdı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Burada devlet bütçesinin bir kuruşu yoktur” kelamlarıyla 2017’de açılışını yaptığı caminin altında beş katlı otopark ve işyerleri yer alıyor. Otoparkın ve işyerlerinin işletmesini, camiyi yapan dernek üstlenirken, derneğin liderinin birebir vakitte İlim Yayma Cemiyeti Ankara Şubesi Lideri Halim Altunkal olması dikkat çekiyor.
1500’DEN FAZLA ESNAF VAR, 8 BİN KİŞİ ETKİLENECEK
Kamulaştırmaya karşı dava açan esnaf sesini duyurmaya çalışıyor. 1500’den fazla esnafın bulunduğu alanın boşaltılması durumunda aileleri ile birlikte 8 bine yakın kişinin etkileneceğini belirten esnaf, bölgedeki İlim Yayma Cemiyeti tesirinden rahatsız olduklarını söylüyor. Görüştüğümüz bir esnaf, “FETÖ gitti ‘İlim Yayma’ geldi” derken, öbür bir esnaf reaksiyonlarının yurt yapılmasına değil, binlerce kişinin ekmeğinden edilmesine olduğunu lisana getiriyor.