Toplantı Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdürü ve Jeodezi Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Haluk Özener’in konuşmasıyla başladı. Toplantının devamında sarsma masası ile sarsıntı anında yapılması gerekenleri göstermek maksadıyla, Üsküdar Belediyesi aracılığıyla afete hazırlık eğitimi alan mesken hanımları, sarsıntıya hazırlık uygulamasına katılarak, sarsıntı simülasyon odasında 5.1 ve 7 büyüklüklerindeki sarsıntıları yaşadılar.
Prof. Dr. Haluk Özener, toplantının açılışında yaptığı konuşmada “Deprem kaçınılmaz bir tabiat olayıdır. Önüne geçmemiz, engellememiz yahut müddetini geciktirmemiz mümkün değildir, fakat bilim ve teknolojinin ışığı altında ziyanlarını azaltmamız mümkündür. Bu bahiste karar vericilerin, bilim insanlarının ve vatandaşların her birinin üzerlerine düşen kıymetli görevler bulunmaktadır” dedi.
“DEPREMİ TEDBİRE TALİHİMİZ YOK LAKİN ZİYANLARINI AZALTABİLİRİZ”
“Deprem yalnızca Marmara’da olmuyor her yerde oluyor diyen Özener, şunları söyledi:
“Artık zelzelenin lütfen, nerede ve ne vakit olacağını tartışmayalım artık. Ben bilhassa onu tekraren söz ediyorum. Bilhassa kamuoyu ile zelzele büyüklüğü ve vaktinin tartışılmasını açıkçası ben çok manalı bulmuyorum. Bunların tartışılacağı yerler, bilimsel toplantılar, makalelerdir. Bizim burada bilhassa gideceğimiz yer sarsıntıya karşı nasıl tedbir alabiliyoruz? Bunun içinde Kandilli Rasathanesi ve Depem Araştırma Enstitüsü, 99 zelzelesinden sonra çabucak harekete geçerek bir proje başlatmıştı. ‘Afete hazırlık eğitimi projesi’. Bu proje 1 yıl sonra bir ünite haline geldi. ‘Afete hazırlık eğitim birimi’ yani şunu söylüyoruz biz: ‘Depremi tedbire bahtımız yok, bu tabiat olayının önüne geçemiyoruz lakin ziyanlarını azaltabiliriz.’ Nasıl azaltabiliriz? Herkesin üzerine düşen bir rol var. Vatandaşın da üzerine düşen bir rol var. Burada da Kandilli olarak afete hazırlık eğitim ünitesinde eğitimler veriyoruz. Bu eğitimler bilabedel olarak topluma veriliyor. Haftanın 2 günü Çarşamba ve Perşembe günleri, okullara öğretmenlere bu eğitimleri veriyoruz biz. Onun dışında da isteyen özel kümelere ekstra olarak sarsıntı TIR’ımız ile, eğitmenlerimiz ile özel kesimde vermiş olduğumuz eğitimler var. Temel afet eğitim programımız var. Bunda afet sırasında, öncesinde, sonrasında nasıl bir aksiyon yapacağımız ile ilgili bir eğitim programı bu.”
“TÜM TÜRKİYE’Yİ HOMOJEN OLARAK TAKİP EDİYORUZ”
Ülkemizin coğrafyasının her yerinin zelzele tehlikesine maruz kaldığını lisana getiren Özener, “Sürekli bir zelzele oluşumu var. Gördüğünüz üzere zelzele olmayan yerimiz yok. Marmara neden değerli? Nüfus yoğunluğundan ötürü kıymetli, endüstrisinden ötürü kıymetli, iktisadından ötürü kıymetli. Bir sonraki zelzelenin herkesin beklentisi olduğu üzere, Marmara’da yol açacağı kayıpları önemsediğimizde Marmara çok özel bizim için. 257 tanesi yalnızca Marmara’da olmak üzere, 450 tane sensör ile tüm Türkiye’yi homojen olarak takip ediyoruz.” halinde konuştu.
“HER 100 BİREYDEN 3 KİŞİ DOLAP ALTINDA KALARAK ÖMRÜNÜ YİTİRDİ”
Bölgesel Zelzele Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Dr. Doğan Kalafat ise yapısal olmayan eşyaların sabitlenmemesi nedeniyle can kayıplarının yaşandığını vurgulayarak, “ Hayatını kaybedenlerin yüzde 3’ü, bütün Marmara bölgesinde, yaralananların da yüzde 50’si yani her 2 bireyden birisi yapısal olmayan hasarlar nedeniyle yaralanıyor. Yani ya dolap devrilmesi, ya da cam çerçeveye basıp yaralandılar. Bunların daha evvelce önlemi alınsaydı bunları yaşamayacaktık. Her 100 şahıstan de 3 kişi dolap altında kalmak suretiyle 17 Ağustos’ta hayatını kaybetti. Bu türlü bir araştırma sonucumuz var. “ dedi.
Özener, “Sözün başına geleyim. Ne vakit olacağını bilemiyoruz. Keşke bilsek de kenti boşaltsak. Lakin bu dünyanın hiçbir yerinde yok. Ne vakit olacağından öte nerede olacağını iddia ediyoruz. Ne büyüklükte olabileceğini bilebiliyoruz. Vakti veremiyoruz. Fakat sonuçta Türkiye’nin her yerinde her an sarsıntı olacakmış üzere hazırlıklı olmalıyız.” diye konuştu.
Bir gazetecinin okullardaki çocukları zelzele konusunda bilinçlendirmeye yönelik çalışmalarla ilgili sorusuna ise Kalafat, “Öncelikle amaç kitlemiz çocuklar. 4. Sınıf ve üzerindeki çocuklara zelzele şuurunu daha çok yaygınlaştırmak istiyoruz. Zira geleceğin mühendisleri, mimarları onlar olacaklar. Hasebiyle oradan başlamamız gerektiğini düşünüyoruz. Bunun için biz aslında Rasathane olarak üzerimize düşeni yapıyoruz. Yılda 200 tane okuldan 8 bin öğrencimiz buraya geliyor. Lakin sizin de dediğiniz üzere Ulusal Eğitim Bakanlığınca da bir müfredat olarak önemli bir biçimde ele alınmasında da yarar olacaktır.” biçiminde yanıt verdi.
“SABİTLEMEDİĞİNİZ EŞYALAR SİZİ MEVTE GÖTÜREBİLİR”
Afete hazırlık eğitimlerine katılan ve kendisi de bir eğitmen olan Melek Yılmaz, “Afet öncesi hazırlık, neler yapılabilir, afet soırasındaki davranışlarımız ve afet sonrasındaki farkındalık eğitimlerimiz… Birebir vakitte YOTA (Yapısal Olmayan Tehlikelerin Azaltılması) eğitmeniyim. Zira binanız yıkılmayabilir lakin sabitlemediğimiz eşyalar sizi yaralayabilir. Mevte de götürebilir. Kıymetli olan farkındalık yaratmak. Öncesinde, sırasında ve sonrasında yapacaklarımızı öğrenmek.” tabirlerini kullandı.
“HERKES SEVDİĞİNİN KAHRAMANI OLSUN”
Arama Kurtarma Gönüllüsü olarak başladığını lisana getiren Emine Fazilet ise, “Şu anda Hem Boğaziçi’nin hem de İçişleri Bakanlığı’nın hem afet şuuru hem de YOTA eğitmeniyim. Grup olarak gönüllülerimiz olarak biz 120 bin şahsa afet şuuru eğitimi verdik. 7 bin şahsa de YOTA eğitimi verdik. Bu bahiste yol kat ettik. 99 zelzelesinden bugüne beşerler daha şuurlu hale geldi. Bunu en çok çocuklarımızda yaşıyoruz zira onlar bizden öğrendiklerini ailelerine yaptırıyorlar. Çok önemli bir sloganımız var. “Lütfen herkes sevdiğinin kahramanı olsun.” Hazır olmamız gerekiyor. Ailede bir kişinin bunu üstlenmesi gerekiyor.” halinde konuştu.
