Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Diyelim ki, en berbat senaryoyu konuşuyoruz, F-35’i vermedikleri vakit da Türkiye diğer alternatiflere yönelirse söyleyecekleri kelamları olmaz. Türkiye muhtaçlığını kendi ortak olduğu projeden karşılamak ister, bu olmazsa öbür seçenekleri kıymetlendirme hakkı vardır. Nasıl S-400 için diğer arayışlar içine girdik, en son S-400 muahedesini Ruslarla yaptıysak Türkiye kendisi üretinceye kadar gereksinimlerini öbür kaynaklardan gidermek ister ve en doğal hakkıdır” dedi.
TGRT Haber televizyonunda Gündem Özel programında İhlas Medya Ankara Temsilcisi Batuhan Yaşar’ın sorularına karşılık veren Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye-Amerika bağlantılarında gelinen son noktayı anlattı. Bakan Çavuşoğlu, F-35’lerin Türkiye’ye verilmemesi durumunda Türkiye’nin diğer alternatifleri de değerlendireceğinin altını çizdi.
Bakan Çavuşoğlu, S-400 Hava Savunma Sisteminin tehditlere karşı koymak için etkin olacağının da altını çizdi.
“Trump Türkiye’ye bir yaptırım uygulamak istemiyor”
“Sistem açık olacak ki daima, rastgele bir tehdit olduğu vakit tespit edecek”
S-400 Hava Savunma Sistemi’nin etkin hale gelip gelmeyeceği ile ilgili sorulara da karşılık veren Bakan Çavuşoğlu, “Bu savunma sistemi, durup dururken kullanılacak bir eser değil. Türkiye’ye yönelik bir hava saldırısı olduğu vakit bu hava saldırısını tespit edip muhakkak aralıkta yok edecek bir sistem. Öbür bir ülkeye ya da rastgele bir ülkenin savunma sistemlerine akın için alınan bir sistem değil. Hedefi savunma sistemi. Cumhurbaşkanımızın da söylediği üzere barışı korumak için alınan bir sistem. Ama havadan hücumun ne vakit geleceği muhakkak olmaz. Bu sistem açık olacak ki, rastgele bir tehdit olduğu vakit aşikâr bir uzaklığa kadar tespit edecek, aşikâr bir aralığa geldikten sonra yok edecek. O açılardan da bakacak olursak S-400’ler teknoloji olarak Patriot’dan çok ileri. Biz buna karşın, daha da kıymetli olmasına karşın müttefiklerimizden Patriot almak istedik lakin geldiğimiz kademe bu. Bu sistem açık olacak ki daima, rastgele bir tehdit olduğu vakit tespit edecek. Bir sistem açık olmazsa tehdidin geldiğini hangi kaynaklardan anlayacaksınız? Bir füze, Allah korusun, her şey olabilir, yanlış da gelebilir, geçen gün KKTC’ye yanlış bir füze düştü, eski teknoloji. O denli bir yanlışlık ta olabilir. Sistem açık olmazsa nasıl tespit edeceksiniz? Daima F-16’ların havada kalması Türkiye için bir maliyet, ayrıyeten kâfi değil” formunda konuştu.
“Caatsa ile ilgili durum şu anda rastgele bir netlik yok” açıklamasında bulunan Bakan Çavuşoğlu, Lider Trump’un bunu erteleme ve uygulamama yetkisi olduğunu söyledi. Türkiye’nin bu mevzudaki beklentilerini Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Lider Trump’a ilettiğini kaydeden Çavuşoğlu, Türkiye’nin F-35 programından çıkartıldığı tarafındaki açıklamalara netlik getirdi:
“Diğer ortaklara baktığımız vakit hiçbirisi Türkiye’nin çıkartılmasını desteklemiyor. Türkiye’nin projeden çıkartılmasına karşı olduklarını Amerika’ya da bize de bu projenin ortakları net bir biçimde söyledi. Bunun siyasi, askeri, teknoloji boyutu var. Bir de maliyeti var. Türkiye çıkartılırsa her bir F-35 uçağının maliyeti 7-8 milyon dolar artacak. Bu da öteki ortakların sırtına gelecek. Maddi açıdan da maliyet bakımından da stratejik kıymeti bakımından da siyasi bakımdan da başka ortaklar Türkiye’nin bu programdan çıkartılmasını istemiyorlar. Oradaki işçimizin aşikâr yerlere girişlerinin engellenmesi üzere adımlar oldu. Bunları takip ediyoruz. Projeden çıkartılma konusunda bir adım yok. Çalışanın Türkiye’ye dönüşü şu anda yok. Temkinli de davranmak lazım. Şu andaki mevcut durumu anlatmaya çalışıyoruz. Bu hususlarda rastgele bir aksilik olmaması için diplomatik kanallarımızı her seviyede işletiyoruz. Amerika’dan heyetler gelecek, çalışma gruplarımız var, misyon gücümüz var, tüm bu sistemleri sağlıklı bir formda işletmeye çalışıyoruz.”
“Trump Türkiye’ye kıymet veriyor, Cumhurbaşkanımızla şahsî ilgilerine kıymet veriyor. Türkiye’nin kıymetini daima anlatıyor”
Başkan Trump’ın kelamlarını tuttuğunu, tutmaya çalıştığını söyleyen Çavuşoğlu, “Trump’ı başka hususlarda eleştirebilirsiniz, siyasetlerini seversiniz sevmezsiniz, bizim de farklı tavırlarımız fikirlerimiz olmuştur. Bir gerçek var ki, Türkiye’ye ehemmiyet veriyor, Cumhurbaşkanımızla şahsî bağlantılarına değer veriyor. Türkiye’nin ehemmiyetini daima anlatıyor. Türkiye ile alakaları Amerika içinde bozmaya çalışanlara da reaksiyon verdiğini de biliyoruz. Trump bir kelam verdiği vakit bunu tutmak için elinden gelen ne varsa bunu yapmaya uğraş gösteriyor” dedi.
Batuhan Yaşar’ın Türkiye ile ABD ortasındaki münasebetlerin devam etmesi için Erdoğan ile Trump ortasında zımnî mutabakat olduğu tarafında batı basınında çıkan haberleri hatırlatması üzerine Bakan Çavuşoğlu, “Gizli bir mutabakat yapmaya gerek yok. Erdoğan’da açık kelamlı bir insandır. Trump da o denli. İkisi de birbirinin bu açık sözlülüğünden hoşlanıyor. Trump da Cumhurbaşkanımıza, ‘siz açık kelamlı bir insansınız, her şeyi net söylüyorsunuz, o nedenle sizi seviyorum’ diyor. Cumhurbaşkanımız da Trump’a tıpkı biçimde açık sözlülüğünden ötürü teşekkür ediyor. İki açık kelamlı başkanın zımnî bir muahede yapmasına gerek yok. İkisi de münasebetlerin zorluklara karşın devam etmesinden yana görüş belirtiyor. Biz de Cumhurbaşkanımızın liderliğinde tıpkı doğrultuda siyasetler izliyoruz. Alışılmış ki prensipli davranıyoruz, tabi ki diklenmeden dik duruyoruz. Ancak iki ülke ortasındaki var olan meseleleri çözmek için de diplomasinin çalışması lazım. Bunun dışında farklı bir bâtın muahede yapmaya gerek yok, gereksinim da yok” diye konuştu.
“F-35 vermedikleri vakit da Türkiye öteki alternatiflere yönelirse söyleyecekleri kelamları olmaz”
“Türkiye’nin F-35 açığını Rusya ve Çin ile giderecek” formundaki yorumlara da yanıt veren Bakan Çavuşoğlu, “Türkiye kendi savunma endüstrisine çok kıymet veriyor. Çok önemli yatırımlar yaptık. Şu anda gereksinimimizin yüzde 70’ini içeride kendimiz karşılayabiliyoruz. Gereksinimimizin çabucak hemen tamamını karşılayabilmek için atılımlarımız var. Bunlardan bir tanesi de kendi savaş uçaklarımızı üretmektir. Bunun için de ağır bir çalışma sürdürüyoruz. Tanklarımız, helikopterlerimiz artık ihracata da başladık. F-16’larımız var, savaş uçaklarımız var. Ancak yeni teknolojiler var, gereksinim da artıyor. F-35’de yeni teknoloji ile üretilen bir uçak. O nedenle biz bu projenin ortağı olduk. Yaklaşık 1,4 milyar dolar da para ödedik. Ortağı olduğumuz bir eseri almak bizim amacımız. Ancak diyelim ki, her şey çok makûs gitti, F-35’i bize vermediler. Türkiye’nin de yeni jenerasyon uçaklara gereksinimi var kendimiz üretinceye kadar. O vakit nasıl S-400 için öteki arayışlar içine girdik, en son S-400 muahedesini Ruslarla yaptıysak Türkiye kendisi üretinceye kadar muhtaçlıklarını öbür kaynaklardan gidermek ister ve en doğal hakkıdır. ‘Biz Patriot’u satamadığımız için Türkiye S-400 alıyor’ diyen bir idarenin de yarın diyelim ki, en makus senaryoyu konuşuyoruz, F-35 vermedikleri vakit da Türkiye öteki alternatiflere yönelirse söyleyecekleri kelamları olmaz. Türkiye muhtaçlığını kendi ortak olduğu projeden karşılamak ister, bu olmazsa öbür seçenekleri kıymetlendirme hakkı vardır. Her şeyden evvel bağımsız ve özgür bir ülkenin atması gereken adımları yeri geldiğinde Türkiye atacaktır” diye konuştu.
“Amerika bize yönelik hasmane tavır sergilerse biz de karşı adımları atarız”
Türk-Amerikan ilgilerinde İncirlik’e erişimin engellenmesi ile ilgili birtakım adımların atılıp atılmayacağı konusunda da kıymetli açıklamalarda bulunan Çavuşoğlu, “Amerika ile NATO müttefikiyiz diyoruz, bir taraftan YPG’ye silah veriyor, öteki taraftan Halkbank ve öteki hususlarda siyasi davalar var, FETÖ motifli davalar var. Türkiye’ye yönelik olumsuz adımlar atıldığında, hain FETÖ hala Amerika’da yaşıyor, bugüne kadar hiçbir adım atılmadı. Milletimiz de diyor ki, ‘bu nasıl müttefik.’ Hasebiyle bizim de elimizde İncirlik var, başka mevzular var, o mevzularda da bizden adım atmamızı istiyor. Biz kesin noktada atılması gereken adım olursa atarız o başka bir şey. Şu anda İncirlik olsun, Kürecik olsun, öbür bahislerde olsun biz süreci işletiyoruz. Bize yönelik Amerika’nın çok olumsuz adımları olursa, şayet yaptırım yahut daha ileri adımlar olursa bizim de Amerika’ya vereceğimiz karşılıklar var, olacaktır. Bu pek doğal. Bunu tercih etmeyiz. Amerika ile münasebetlerimizi daha sağlıklı ve gerçekçi bir tabanda iki NATO müttefiki olarak sürdürmek isteriz. Lakin Amerika bize yönelik hasmane tavır sergilerse biz de kendilerine söylediğimiz üzere, saklımız gizlimiz yok, karşı adımları atarız. Bu tehdit değil, blöf de değil. Bu her ülke için geçerlidir. Biz her ülke için bağlantılarımızı geliştirmek için çalışıyoruz. Dünyanın her yeri ile münasebetlerimizi nasıl geliştirdiğimizi görüyorsunuz. Biz her ülke ile ilgilerimizi geliştirmek isteriz. Lakin Türkiye’ye hasmane tavır sergileyenlere karşı da boyun eğecek bir millet değiliz. Türk milleti de dik durmamız konusundaki beklentisini her vesile ile vurguluyor” tabirlerini kullandı.
“Eksen kayması kelamları esasen bir manipülasyondur”
Türkiye’de eksen kayması yaşandığı istikametindeki argümanlara ve Türkiye’nin NATO’dan çıkartılacağı tarafındaki söylentilere karşılık veren Çavuşoğlu, “Türkiye’nin NATO’dan çıkartılması mümkün değil. Orada kararlar oy birliği ile alınır. Bir ülke bile itiraz etse bilakis bir karar alınmaz. AB ve başka kurumlarda da buna emsal iç tüzük vardır. Bazen Rum Kesimi’nin bile engellemesi ile birtakım atılması gereken adımlar atılmıyor. Bu eksen kayması tenkitlerine ben gülüyorum. AB ve NATO toplantılarında da oradaki arkadaşlarımızın yüzüne gülüyoruz. Eksen kayması nedir, neye nazaran eksen kayması? Türkiye’nin tek boyutlu bir siyaset mı izlemesi gerekiyor yahut Türkiye’nin AB’nin kapısında bir 50 yıl daha öbür yerlere gitmeden beklemesi mi gerekiyor? Buysa beklenti, bu gerçekçi bir beklenti değil. Teşebbüsçü ve insani dış siyasetimizle tüm dünyaya açılıyoruz. Afrika açılımımız iştirak siyasetine dönüştü. Latin Amerika açılımımız tekrar iştirak siyasetine dönüşüyor. Yani açılımlarımız da olacak. Ağustos’un başında yeni açılımlarımızı, politikalarımızı, yeni gayelerimizi paylaşacağız. Dünya değişiyor. Dünyanda ekonomimin gücü kayıyor, öncelikler farklılık arz ediyor. Zorluklar da çıkıyor. Dış siyasetimizi bu tarihimizden aldığımız esaslı geleneklerimizin üzerinde bu yeniliklere de adapte etmemiz gerekiyor. Eksen Türkiye’nin kendisidir. Bu bizim izlediğimiz bir dış siyaset. Eksen kaymasından ne anlıyorsunuz diyoruz, ‘siz Müslüman dünyasına gittiniz, Orta Asya’ya gittiniz, Afrika’ya gittiniz’ diyor. Gerçek gittik. Pekala, siz Türkmenistan’da var mısınız, Orta Asya’da var mısınız, Afrika’da, Latin Amerika’da, Ortadoğu’da çok para kazanıyorlar, birçok ülkenin iktisadını yönetiyorlar. Siz oralara gidince sizde eksen kayması olmuyor, ben gidince niçin eksen kayması oluyor. Bir de benim dış siyasetim sana mı bağlı olacak, senden mi müsaade alacağım nereye gideceğim? ‘AB’ye almayalım, lakin kapının da ayrılmasın, hiçbir yere gitmesin.’ Evet, ben AB’ye üye olmak isterim, tüm iki yüzlülüklere, zorluklara karşın. Lakin ben orada hiçbir şey yapmadan kapının önünde bekleyecek bir millet değilim. Ben derken Türkiye olarak söylüyorum şahsi olarak değil. Türkiye olarak tüm dünyaya açılırım, insani yardım nereye yapılması gerekiyorsa oraya yaparım. Bunu da kimse sorgulayamaz. Eksen kayması kelamları esasen bir manipülasyondur. Türkiye içinde de bazen onlar da söylüyor. Bunlar da vizyonu olmayan siyasi partilerin ve birtakım siyasalların tutumlarıdır” dedi.
