Türkiye’nin ikinci 500 büyük sanayi kuruluşunun (İSO İkinci 500) faiz sarfiyatları 2018’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 86.5 artışla 9 milyar 999 milyon TL’ye yükseldi. 2017’de İSO İkinci 500 şirketleri, toplam faaliyet kârlarının yüzde 42.8’ini finansman sarfiyatlarına harcarken bu oran 2018’de yüzde 52.6’ya yükseldi. 2018’de İSO Birinci 500’ün finansman sarfiyatları yüzde 172 artarak 35.1 milyar TL’den 95.8 milyar TL’ye çıkarken, her 100 TL’lik faaliyet kârının 88.9 TL’si borç geri ödemelerine gitmişti.
İSO 500’den farklı olarak İSO İkinci 500 kur farklarından olumsuz etkilendi ve net satışlara oranla yüzde 1.2 oranında, yani 1.8 milyar TL net kambiyo ziyanı ortaya çıktı. Toplam borç da yüzde 4.6 artarak 96.7 milyar TL’ye ulaştı.
İSO Lideri Erdal Bahçıvan, “Ne yazık ki bu noktada artan kur ve faizlerin tesiriyle İSO İkinci 500 şirketlerimiz için de finansman masraflarının şiştiğini ve bunun kârlılığı değerli ölçüde sınırladığını görüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) açıkladığı “Türkiye’nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2018” araştırmasından öne çıkan başka datalar şöyle:
-Net satışlar yüzde 27.8 artışla 107.6 milyar TL’den 137.5 milyar TL’ye yükseldi. lakin yüksek finansman sarfiyatları ve yüksek enflasyon nedeniyle vergi öncesi kâr ve ziyan toplamındaki gerçek artış yüzde 1’de kaldı.
-2017’de yüzde 17 olan üretimden satışlardaki gerçek büyüme, 2018’de yüzde 6.2’ye geriledi.
-Faaliyet kârı yüzde 51.7 artışla 19 milyar 9 milyon TL oldu.
-Toplam ciro ve kâr artarken, fiyatlı çalışan sayısı yüzde 1.3 düşerek 228 bine geriledi.
-Vergi öncesi kâr ve ziyan toplamı yüzde 21.5 artışla 8 milyar 972 milyon TL oldu.
-Devreden KDV yüzde 0.4 artışla 1.7 milyar TL’ye yükseldi.
Düşük teknoloji
2018’de yaratılan katma kıymet prestijiyle düşük teknoloji yoğunluklu endüstrilerin hissesi 1.1 puan artışla yüzde 47.3’e yükseldi. Orta-düşük teknoloji yoğunluklu endüstrilerin hissesi da 1.8 puan arttı ve yüzde 29 oldu.
Orta-yüksek teknoloji yoğunluklu endüstriler kümesinin hissesi 2017’de yüzde 23.4 iken 2018’de yüzde 21.6’ya indi. Yüksek teknoloji yoğunluklu endüstriler kümesinin hissesi ise yüzde 3.1’den yüzde 2.1’e geriledi.
Zarar eden şirket sayısı 107’ye çıktı İSO İkinci 500’de üretimden net satışlara nazaran birinci sırayı 413.7 milyon TL ile Bilkont Dış Ticaret ve Dokuma aldı. 412.4 milyon TL ile ikinciliğe yerleşen ORMA Orman Mahsulleri’ni 411.6 milyon TL ile Erişler Yem izledi. Vergi öncesi kâr ve ziyan açısından kâr eden kuruluş sayısı 434’ten 393’e inerken, ziyan eden kuruluş sayısı 66’dan 107’ye çıktı. 2017’de 309.4 milyon TL ile 145.2 milyon TL ortasında üretimden net satış yapan şirketlerin girebildiği İSO İkinci 500’ün 2018 sıralamasında bu bant 413.7 milyon TL ile 177.8 milyon TL ortasında oluştu. Sıralamaya 97 yeni kuruluşun girdiği görüldü. Bunlardan 62’si geçen yılki İSO 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasının dışından sıralamaya girme başarısı gösteren şirketlerden oluştu. Geriye kalan 35 kuruluş ise 2017’de İSO 500 sıralamasında yer alırken bu yıl İSO İkinci 500 sıralamasına geriledi. İSO İkinci 500’ün ihracat performansı 2018’de kıymetli ölçüde ivme kaybetti. 2017’de yüzde 16.9 olan ihracat artışı 2018’de yalnızca yüzde 0.7 olarak gerçekleşti. |