Herkesin müzik söyleyebileceğini düşünmemiştim, Haluk Polat’la tanışana dek. Polat, Cep Sahne’nin hem kurucusu hem de vokal eğitmeni. Tam olarak on korosu var! Müziğe lise yıllarında başlamış. Birinci korosunu üniversite öğrencisiyken kurmuş: Boğaziçi Üniversitesi Rock Korosu. Bilgi ve Boğaziçi üniversitelerinde müzik dersleri vermiş. Prodüktörlük yapmış. Anadolu’nun pek çok yerinde çocuklarla müzik çalışmış. Ses Mühendisliği Enstitüsü’nde ders vermeye devam ediyor. Biz kendisiyle çalıştırdığı korolar özelinde konuştuk. Polat, “Boğaziçi’nde okurken vaktimi müzik kulubünde geçiriyordum. Orada öğrendiklerimi Cep Sahne’de yaşatmaya çalışıyorum. Müziğin birleştirici, uygunlaştırıcı, çokkültürlü, çokdilli, çoksesli yapısını her vakit gündemde tutmak gerekiyor” diyor.
Candan Erçetin ve Haluk Polat’ın 2015 yılında kurduğu Cep Sahne, 200’ü aşkın vokal öğrencisiyle korolar cenneti. Müziğe ilgisi olan herkes bu sahnede müzik söyleyebilir. Karga sesli olsalar bile!
Cep Sahne fikri nasıl oluştu?
Müzik okulu açmak hayalimdi. Candan Erçetin’e “Bir müzik okulu açalım. Hayatın boyunca sahnede mi olacaksın” diye sordum. O da “güzel bir fikir” dedi.
Uzun müddet bu yeri aradık. Ben, müzik markam We Play için küçük atölyeler yapmaya başlamıştım. Cep Sahne’ye 25-30 bireyle başladık. Vakitle insanlara
şarkı söylemenin ve birlikte müzik söylemenin güzelleştirici gücünden bahsettik. Onları ikna ettik. Şenliklere, müsabakalara, konserlere çıkmaya başladık. Kulaktan kulağa yayıldı.
ÖNEMLİ OLAN İSTEMEK
10 farklı koroyu nasıl çalıştırıyorsunuz?
Benim işim bu. Cep Sahne’de şu an 200’ün üstünde vokal öğrencisi var. Procne, en çok çalıştığımız bayan koromuz. Chorvus var; kargalarımız. Güvercinler,
gündüz gelen konut hanımları ve emeklilerden oluşuyor. Papağanlar da birebir. Akşam çalıştığımız ve işe biraz daha fazla vakit ayıran bayan koromuz Simurg. En profesyonel bayan koromuz Procne ancak Simurg da o yolda ilerliyor. Serçeler, lise ve üniversite öğrencilerinden oluşan küçük ve seçme bir topluluk. Onlarla hem müzik hem de çokseslilik üzerine çalışıyoruz. Latifeler, benim Boğaziçi Üniversitesi’nde ders verdiğim sınıfta birlikte çalıştığım öğrencilerim.
Grup isimleri neden kuş ismi?
İlk kargayla başladık. Karga benim Boğaziçi’nde müzik kulübünde koro yönetirken koristlerime taktığım bir isimdi. Sebebi de şuydu; değerli olan sesimizin hoşluğu değil, kıymetli olan aklımızı kullanarak müzik yapma isteği. Sesimizin hakikaten hiçbir ehemmiyeti yok. Değerli olan hakikat bir biçimde müzik söylemek,
şarkı söylemeyi istemek.
Korolar kaç kişilik? Haftada kaç saat çalışıyorsunuz?
En kalabalık koromuz şu an Chorvus, 35 kişi. Procne, 24, Martılar 32, Serçeler 10 kişi. Herkes ahenk sağlayabileceği korolarda çalışıyor. Çalışma saatleri de
değişiyor. Ychoros haftada 10, Procne 6 saat çalışıyor…
Katılımcıları nasıl seçiyorsunuz?
Korolarımız müzik söylemek isteyen herkese açık. Cep Sahne’de vokal atölyelerimiz var. Atölyelere aşikâr bir müddet devam ettikten sonra, korolarımızın seçmeleri
oluyor. En az iki, üç ay atölyeye katılıyorlar. Burada kıymetli olan insanların kendilerini müzikle söz edebilmeleri. Herkesin profesyonel müzik eğitimi alması zati mümkün değil, alması da gerekmiyor. Müzik söylemek isteyen herkesi kesinlikle bir koroda barındırıyoruz.
ÇOK KÜLTÜRLÜ TOPLUM İÇİN
Ychoros, öteki korolardan daha farklı. Neden?
Ychoros, 1996’da Boğaziçi’nde kuruldu. O yıl “Renkler” isimli bir albüm yayımladı, sonra dağıldı. Cep Sahne’de koro müziği ile uğraşmaya başlayınca
Ychoros’u tekrar kurduk. Ychoros, benim durduğum noktanın müzik yansıması. Ben çokkültürlü, çokdilli, çokrenkli bir dünya istiyorum. Bunu müziğimle hayata
geçirmek istedim. Ychoros, tekrar bir ortaya geldiğinde Anadolu’nun farklı kültürlerinin, lisanlarının müziklerini söylemeye başladı. Balkanları içine alan Kafkasya’ya kadar ulaşan çok büyük bir coğrafyanın tüm tesirlerini müziğimizle hissettirmeye çalışıyoruz.
Türkiye’de yaptığınız işin karşılığını görüyor musunuz?
Hiçbir pişmanlığım yok, âlâ ki Türkiye’deyim. Türkiye değişik bir periyottan geçiyor, yaklaşık 25-30 yıldır bu türlü. Bilhassa bunun son 17 yılı tek bir iktidarla
geçti ve o iktidarın bütün olumsuzluklarını bilhassa 2000’li yıllarda genç olanlar yaşadılar, yaşamaya da devam ediyoruz. Umarım bir toplumsal değişim kısa
süre içerinde kendini gösterir.
Toplumsal sıkıntılarımızı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bence en değerli şey çokkültürlü, çokdilli, çok renkli toplum yapısının gitgide tek tipleşmesi, tek kültürleşmesi. Ülkede çok önemli problemler var; bayan hakları, insan
hakları, çocuk hakları, hayvan hakları ihlalleri var. Bunların her biri aslında çözülebilecek sıkıntılar ama bu iktidarın bakış açısıyla çözülmesi güçleşen noktalar
haline geliyor. Ancak ne olursa olsun müziğin birleştirici, düzgünleştirici, çokkültürlü, çokdilli, çoksesli yapısını her vakit gündemde tutmak gerekiyor. Ychoros’unda,
Procne’nin de temelinde yapmaya çalıştığı şey bu.
Ya bayanlar?
Bence temel problem toplumda bayanının fonksiyonunu geri plana atmış olmamız. Bayanın bastırılması çoksesliliği de olumsuz istikamette etkiliyor. 10 koronun içerisinde herhalde toplasanız 20 erkek var. 200’e yakın bayan koristle çalışıyorum. Bayan sesinin ehemmiyetinin farkındayım.
Çok büyük bir coğrafyanın müziğinden kelam ettiniz. Ne çeşit hisler hissettiriyor size o ritimler?
Özellikle halk müziklerinden, türkülerden daima bu toprakların hüznünü alıyorum. Ritmi ne kadar süratli olursa olsun, melodik yapısından kaynaklı
bir hüzün var. Ben o hüznü vermeyi, hissetmeyi ve hissettirmeyi çok seviyorum. Bilhassa ağır tempodaki türküler, ağıtlar çok etkileyici. Onları
çoksesli enstrümanları kullanarak düzenlediğiniz vakit ortaya çok keyifli işler çıkıyor. Türküler, halk müzikleri bu topraklardaki hüznü
ve sevinci çok âlâ yansıtıyor. Bu topraklar yüzyıllardır hüzünlü. Hüzünden ve acıdan kaçış yok.
Procne’nin üç altosu…
Pınar Karadeniz, Haluk Polat, Cildi Yeşiltepe ve Dilek Paha
Polat, “Bu devir başlayacak çocuk atölyesinde müzik, drama, fotoğraf ve dans çalışmalarımız olacak. Cep Sahne olarak Van’da ilkokul öğrencileriyle müzik yapacağız, konser vereceğiz. Yurtdışı programlarımız da var” diyor.
Teni Lorin Yeşiltepe (23): İtalyan lisanı ve edebiyatı mezunu. We Play çalışanı. “Kendimi bildim bileli müzik söylemeyi seviyordum. Cep Sahne karşıma çıktı. Bir ay öğrenci vokal atölyesine katıldım, sonra Procne’ye geçtim. ‘Teni, hayal et 30 bayanla müzik söyleyeceksin’ deselerdi, kaçardım. Lakin artık itimat hissediyorum. Uygun hissediyorum kendimi. Çok
fazla renk var, bu renkler çok hoş bir yansıma sağlıyor bize, bir bütün olduk, özlüyoruz birbirimizi…”
Arzu Bedel (45): Hoş sanatlar mezunu. Sahne dizayncısı. “Benim kız kardeşim Cep Sahne birinci kurulduğu vakit başlamıştı. Büyük bir zevkle anlatıyordu. 70’ler atölyesi vardı. Ben de o denli başladım, tek sesli olarak. Sonra Haluk hocamız Procne’ye davet etti. Burada olmak, çoksesli olmak, Haluk Polat’la çalışmak heyecan verici.”
Pınar Karadeniz (45):