Vehbi Koç Vakfı’na bağlı bir kurum olarak 2010 yılında açılan Arter, vakfın 50. kuruluş yıldönümünü kutladığı 2019 yılında, Dolapdere’deki yeni binasına taşındı. Eylül ayında kapılarını yine ziyaretçilere açmaya hazırlanan Arter, sanatı tüm boyutlarıyla herkes için ulaşılabilir kılmayı hedefliyor. Arter’in İngiliz mimarlık ofisi Grimshaw Architects imzasını taşıyan yeni binası, kentin kıymetli kültür yapıları ortasında yerini almaya hazırlanıyor.
Arter’in yeni binasının tasarımı için 2013 yılında açılan proje müsabakasını; birçok ülkede ödüllü projelere imza atan, dünyanın önde gelen mimarlık firmalarından Grimshaw Architects kazanmıştı. Dizaynına Grimshaw Architects liderliğinde Thornton Thomasetti, Max Fordham ve Neill Woodger Acoustics’in imza attığı binanın 2015 yılında başlayan inşaatı 2019’da tamamlandı.
Ziyaretçilerine, kentle olan irtibatlarını koparmaksızın farklı mekânsal ve sanatsal tecrübeler sunan bina, dinamik bir “mekânlar dizisi” olarak planlandı. Grimshaw Architects’ten Kirsten Lees, Arter’i şöyle tanımlıyor: “İzleyicinin bakış açısına nazaran daima değişkenlik gösterebilen, çok katmanlı, iç içe geçmiş, disiplinler ortası bir kamusal yapı. Müzenin varlıklı programı ise çeşitli sanat kolları ortasında yeni sinerjilerin geliştirilmesi ve yaşatılmasının yanı sıra çağdaş sanatla fizikî ve entelektüel ilişkilendirmelerin yapılması için yeni bir odak noktası olacaktır.”
İki performans salonu var
Toplam 18.000 m2 kapalı alana sahip olan Arter’in ana işlev alanları binanın kalbi durumundaki merkezi bir atriyum etrafında toplanıyor. 6 kata yayılan 6 galeri ve teras yaklaşık 4.000 m2’lik sergileme alanı oluşturuyor. Arter’de ayrıyeten iki adet performans salonu da bulunuyor. Sevgi Gönül Oditoryumu, 168 kişilik kapasitesi ve teleskopik koltuk sistemiyle Arter’in sinema programı, konuşma ve söyleşilerin yanı sıra performans sanatından örneklere, “esnek zeminli” yapısı ve aynaya dönüşen duvar panelleriyle dans ve devinim çalışmalarına ve küçük akustik dinletilere de konut sahipliği yapabilecek. Büsbütün esnek 332 kişilik bir oturma yapısına sahip tam teşekküllü bir “Black Box” olan Karbon ise en üst teknik özelliklerle donatılmış olmasının yanı sıra, salon içerisinden bakan seyircinin birinci bakışta göremeyeceği kadar ince, fakat üzerinde birebir anda 4 teknisyen taşıyacak kadar sağlam çelik gergi telleriyle dokunmuş kalıcı bir tavan sistemine sahip. Bu sistem sayesinde tavanda rastgele bir noktadan, rastgele bir açıyla ses ve ışık ekipmanı, dekor yahut bir eser asmak mümkün olurken şovlar ortasındaki teknik değişiklikler de çok kısa bir vakitte yapılabiliyor.
Öğrenme odaklı süreçlerin ana yeri olan Öğrenme Atölyesi, farklı kullanımlar için özelleşmiş dört kısımdan oluşuyor. Atölye, yerde kullanılan modüler sistemler sayesinde buluşma, konuşma, atölye çalışması üzere farklı formatlardaki her tıp aktiflik için esnek bir kullanım alanı sağlıyor; ayrıyeten içerdiği “yapım atölyesi” kısmı, sanatkarları ve ziyaretçileri Arter’de üretim yapmaya davet ediyor.
Güneşle etkileşen cephe tasarımı
Yeşil alan, yükseltili havuzlar ve bankları içine alan peyzaj özellikleriyle ziyaretçileri karşılayan Arter’in cephesi, cam destekli betondan yapılmış düzlemlerden oluşuyor. 3 boyutlu dışbükey ve içbükey baklava biçimli panellerden oluşan düzlemler, el imali sırlı seramik yüzeylerle tamamlanıyor. Güneş gün uzunluğu hareket ettikçe ışık ve gölge her bir düzlemin farklı yüzeylerinde toplanıyor ve seramik yüzeylerden gökyüzünü yansıtıyor. Uzaktan bakıldığında ise bina, yansıtıcı yüzeyler sayesinde güçlü bir ışık, renk ve doku paleti halinde görülüyor. Böylelikle binanın tasarımı katmanlı yapısıyla bir yandan çağdaş mimariyle öbür yandan da içinde bulunduğu kentin mimari gelenekleriyle sıkı bir diyalog kuruyor.
Tamamı Vehbi Koç Vakfı tarafından karşılanan bir yatırımla hayata geçirilen Arter, Eylül 2019’da kapılarını açmaya hazırlanıyor.
