Tiyatro devrinin son evresinde Ankara’da yeni bir tiyatro topluluğu kuruldu. Bilkent Milletlerarası Laboratuvar Tiyatrosu ismini taşıyan bu profesyonel topluluğun kurucuları Bilkent Üniversitesi Tiyatro Bölümü’nü bitirmiş olan, birebir vakitte da Bilkent Üniversitesi “Çocuklar İçin Tiyatro Programı”nda eğitmenlik yapan sanatkarlar. Kuruculardan Barkın Kenan’ın kaleme aldığı “77. Şube” seyirci karşısına birinci defa 22 Haziran’da çıkartılarak dünya prömiyeri yaptı.
Amaç çağdaş Türk oyunlarını desteklemek
Genel sanat direktörlüğünü, Tiyatro Bölümü’nün lideri Jason Hale’in üstlendiği topluluğun İngilizce ismi Bilkent International Laboratory Theatre (BILT). Temel gayesi yeni oyunların birinci sahnelemelerini yapmak olan kuruluşun özel odak noktası çağdaş Türk oyun müelliflerini yüreklendirmek ve yeni yerli oyunları birinci kere sahneye getirerek desteklemek.
Topluluğun sahne imkanlarının tiyatro uzmanı öğretim üyelerine ve dünyanın her yerinden tiyatro beşerlerine açık tutulacağı da belirtilenler ortasında. Grup hem Türkçe hem de İngilizce oyun sergileme imkanlarına sahip görünüyor. Zira kurucuların genel yaklaşımı, sahnelenen oyunlar, turneler, internet yayıncılığı ve basılı yayınlar yoluyla, yerli ve/ya da yabancı, geniş bir izleyici kitlesine seslenmeyi içeriyor.
1 Ağustos’tan başlayarak Türk oyunlarına ait müracaatları alacaklarını bildiren topluluk, ilgili açıklamanın “theatre.bilkent.edu.tr” adresinden yapılacağını bildiriyor.
İlginç bir tiyatroculuk teşebbüsüyle karşı karşıyayız.
‘Bilim-kurgu’ ile ‘kara-gülmece’ kucaklaşıyor
Topluluğun birinci oyunu “77. Şube”, yaklaşık olarak “kıyamet sonrasında durum” manasını yakıştırabileceğimiz “post-apokaliptik” bir dünya sunuyor sahneden. Daha çok bilimkurgu sinemasıyla ilgili olarak kullanılan bu terim “bilimkurgu”nun bir alt çeşidi olarak nitelendiriliyor.
“77. Şube”, bir atom bombası patlaması sonucunda altüst olan insanlık sistemindeki oluşumları lisana getirirken, bir yandan da günümüzdeki dünya ve toplum gerçekleri ile koşutluklar kurarak, politik-ekonomik düzlemde kapalı göndermelerle fikrimizi daima olarak uyanık tutan bir kara-komedi.
Öykü, düşmanların atom bombası patlatarak yok etme teşebbüsünde bulunduğu söylenen bir ülkenin beş yıl sonraki pozisyonunu gösteriyor. Ülkenin siyaseti, herkesin, “kahrolsun” bağırtılarıyla törensel biçimde lanetlenen “düşman”a karşı birleşmesi ve yöneticilerin baskısına teslim olarak köleleştirilmesi üstüne kurulmuş olup, iktisadı de nükleer felaketin ziyanlarını göğüslemek için üretilmiş/üretilmesi yüreklendirilen birçok gerecin halka son derece değerli biçimde sunulmasına dayalıdır. Ülkeye yapıldığı söylenen atom bombası saldırısı (savaş), toplum üstünde güçlü bir devlet baskısı oluşturmuş, iktisatta de sınırsız rant imkanları yaratmıştır. Bu durumdan çıkarlı çıkan küçük bir azınlık, aldatılan ve sömürülen de büyük çoğunluktur.
Oyun, işte bu türlü bir toplumsal sistem içinde devinmekte olan iki bayan ve iki erkek karakter ortasında 77. Şube’nin yönetici ofisinde geçer. Münasebetler ve çelişkiler kara-gülmecenin süzgecinden geçirilerek sunulmaktadır. Amaçlanan, seyircinin gülmekle öfkelenmek ortasında gidip gelmesini sağlamaktır.
Bilkent Memleketler arası Laboratuvar Tiyatrosu’nun yeni Türk oyunlarının sunumunda başarılı olmasını dileriz.
