Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ve AKP yöneticilerinin Meclis tatile girmeden evvel genel suradan geçirileceği açıklamalarına rağmen yargı paketi sürpriz bir halde yeni yasama yılının başlayacağı ekim ayına ertelenmişti.
AKP’nin yargı paketini ekim ayına ertelemesinin altında, infaz indirimi ve temyiz düzenlemelerinde birtakım kabahatlerin kapsam dışında bırakılması durumunda Anayasa Mahkemesi’nin eşitliğe muhalif gerekçesiyle muhtemel bir iptal kararıyla “Rahşan affı” gibisi bir durumun ortaya çıkması tasasının yattığı öğrenildi. Bu türlü bir durumda terör kabahatleri başta olmak üzere hiç öngörülmeyen bireylerin tahliyesinin gündeme gelebileceği, bunun da büyük bir siyasi risk doğuracağına dikkat çeken AKP yöneticileri, yeni yasama yılının başlayacağı 1 Ekim’de muhalefet partilerinin takviyesinin alınarak paketin gündeme getirileceğini belirtti.
Kulislerde AKP ile MHP ortasında görüş ayrılığı yaşandığı, terör hatalarının da kapsam içine alınması nedeniyle parti içinde itirazların olduğu lisana getirilmişti. Paketin ekim ayına bırakılmasında birçok nedenin olduğu, AKP’nin siyasi risk doğurabilecek kimi olasılıklar nedeniyle tez etmeme tarafında karar aldığı öğrenildi. AKP kulislerinde bahisle ilgili şu değerlendirmeler yapılıyor:
Rahşan affına dönebilir: Meclis gündemine getirilecek pakette, infaz sisteminde değişiklik yapılarak mahpus cezalarının üçte ikisi yerine yarısının infaz edilmesi öngörüldü. Fakat uyuşturucu, terör, çocuklara cinsel istismar hatalarının kapsam dışında bırakılması, bu cürümler için farklı bir infaz sistemi getirilmesi üzerinde duruldu. Yasanın bu biçimde çıkması durumunda ise Anayasa Mahkemesi’nin kapsam dışında bırakılan cürümler bakımından eşitliğe muhalif gerekçesiyle iptal kararı vermesi ihtimali değerlendirildi. Bu türlü bir iptal kararının kapsamı genişleteceği ve 2000 yılında DSP-MHP-ANAP hükümetinin çıkardığı “Rahşan affı” olarak nitelendirilen affa benzeri bir durumun ortaya çıkacağı derdi oluştu. Bu türlü bir gelişme yaşanması durumunda hiç öngörülmeyen cürümlerde tahliyelerin gündeme gelebileceği, bunun da toplum vicdanında rahatsızlık yaratacağı, partinin bundan ziyan göreceği değerlendirmesi yapıldı.
Temyizde kapsam sorunu: Mevcut mevzuata nazaran, istinaf mahkemelerinde 5 yılın altındaki mahpus cezalarında Yargıtay’a temyiz yolu bulunmuyor. Paketle, söz özgürlüğünün genişletilmesi kapsamında Cumhurbaşkanı’na hakaret, silahlı örgüt ve Terörle Çaba Yasası’nın kimi hususlarının de yer aldığı kimi hatalarda Yargıtay’a temyiz yolunun açılması öngörülmüştü. Fakat parti içinde bu düzenlemeyle terör hatalarında tahliyelerin gündeme gelebileceği itirazları yükseldi. AKP kulislerinde, cezaevinde bulunan eski HDP Eş Lideri Selahattin Demirtaş ve HDP’li milletvekillerinin de bu kapsama girebileceği, bunun siyasi sonuçlarının güzel kıymetlendirilmesi gerektiği görüşleri lisana getirildi.
1 söz 1 milyon belgeyi tesirler: Bir sözlük düzenleme bile çok sayıda evrakın yine kıymetlendirilmesi manasına geliyor. Getirilecek yargı paketinin de 1 milyona yakın belgeyi etkileyeceği değerlendirildi. Hem süren davalar, hem mutlaklaşmış kararlar açısından yeni bir kıymetlendirme süreci ortaya çıkacak.
UZLAŞMA ARANACAK
Yeni yasama yılında birinci iş olarak yargı paketini yine gündeme getirmeyi planlayan AKP, muhtemel siyasi riskleri tek başına almak yerine muhalefetin de dayanağını alarak paketi çıkarmayı hedefliyor. Bunun için yargı paketinin içeriğinin Adalet Bakanlığı ve parti heyetlerinde netleştirilmesinin akabinde muhalefet partilerinin kapısı çalınacak. Muhalefet partileriyle uzlaşma sağlanması durumunda paketin Meclis’ten geçirilmesi gündeme gelecek. AKP yöneticileri, Meclis tatile girmeden evvel muhalefetle görüşmenin planlandığını, lakin sürecin ağustos ayına sarkması mümkünlüğü nedeniyle paketin yeni yasama yılına bırakıldığını lisana getirdi.