Dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “ucube” diyerek yıktırdığı İnsanlık Anıtı için Anayasa Mahkemesi (AYM) kararı açıklandı. Mahkeme, heykeltraş Mehmet Aksoy’un yapıtı için, anayasada garanti altına alınan tabir ve sanat hürriyetlerinin ihlal edildiğine karar verdi. Heykeltraş Mehmet Aksoy’un 2006 yılında, Kars’ta bulunan Üçler Doruğu’na yaptığı İnsanlık Anıtı’nı hatırlamayan yoktur. Anıt, devrin AKP’li Kars Belediyesi’nin bilgisi dahilinde yapılmış; 2011 yılında ise, devrin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “ucube” demesi üzerine yıkılmıştı. Ya da tekbir sesleri eşliğinde parçalanmıştı demek daha gerçek olur… Yıkım gününü nasıl hatırladığını sorduğumda “Gerçekten inanamadım” diyor Aksoy:
“İnsanın kalbinde bir sıkışma oluyor, artık bedenim yok üzereydi; elim, ayağım, vücudum yokmuş üzere.. Beşerler kesti, numaralandırdı; tekbir getirerek başını kestiler benim heykelimin, izlemek dışında yapabileceğim hiçbir şey yoktu..”
Mehmet Aksoy’un anlattığına nazaran, tamamlanması 3 yıl süren heykeli, devrin Dışişler Bakanı Ahmet Davutoğlu Kars’ta bulunan kaçak bir otelin 4’üncü katından görüp “Ne kadar ihtişamlı duruyor” demiş, yanında bulunanlardan birisi “Beğendiniz mi?” diye sorunca “Aman susun” diye cevap vermiş Davutoğlu. Aksoy da heykelinin yıkılışını tıpkı otelde, tıpkı kattan izlemiş.
‘Heykeli tekrar sergileyeceğim’
Bir ülkenin Başbakan’ının, birebir ülkenin sanatkarının yapıtına “ucube” demesi de, Başbakan’ın tek sözüyle 3 yıllık emeğin, bir sanat yapıtının yıkılmış olması da pes ettirmemiş Mehmet Aksoy’u.
“Güçlenerek sanatıma devam ettim,umutsuzluğa kapılmadım, küskünlük hiç olmadı bende ve uğraş ettim. Daima bir umut vardı içimde, bu heykeli vilayetle de tekrar yerine koyacağım diye..”
Aksoy, parçala ayrılıp numaralandırılarak, belediyeye ilişkin depo olarak geçen bir tarlaya bırakılan İnsanlık Anıtı’nı tekrar Üçler Tepesi’ne dikmek istiyor. Lakin yine yaparak değil, hırpalanmış hâliyle; o baskının, yıkımın şahidi bir heykel olarak…
‘Açılışa Cumhurbaşkanı gelsin’
AYM kararından sonra heykelin tekrar yerine koyulmasının önünde bir mahzur olmaması gerektiğini düşünen Aksoy, AKP’li meclis üyelerinin muhakkak bir zorluk çıkaracaklarından emin olsa da, şunları söylüyor:
“Cumhurbaşkanı gelip kendisi yapsın heykelin açılışını, hem kendisiyle barışır, hem kusurundan döner. Bizim kültürümüzde büyüklük, yanılgını kabul etmek ve o kusurdan dönmektir. Türkiye’yi kültür sanat alanında Talibanlaştırmak bir yanılgı.” Heykeltraş Mehmet Aksoy, anıtına “ucube” dediği gerekçesiyle Erdoğan hakkında tazminat davası açmış, mahkeme 2015’te Erdoğan’ı 10 bin TL manevi tazminat ödemeye mahkûm etmişti. Aksoy, “Bu kararla, ‘ucube’ İnsanlık Anıtı’nı doğurdu” dediği AYM kararı sonrası, bir tazminat davası daha açmaya hazırlanıyor.
