AKP, bütçede 66.5 milyar liraya ulaşan açığı kapatmak için hazırladığı iktisat paketini “torba öneri” olarak Meclis’e sundu.
Bütçeye kaynak yaratmayı amaçlayan paketle, Merkez Bankası’nın “kefen parası” olarak nitelendirilen yedek akçesi de Hazine’ye aktarılacak. Merkez Bankası (TCMB) Kanunu’nda değişikliğe gidilmesi ve TCMB ihtiyat akçesi oranını Türk Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getirilerek, yüzde 10 olarak ayrılmasını öngören maddeyle ihtiyat akçesinde biriken 40-46 milyar TL’lik bekleyen para
Hazine’ye aktarılacak.
Yurtdışındaki varlıkların sorgusuz sualsiz Türkiye’ye getirilmesi, Türkiye’deki kayıt dışı varlıkların da kayıt altına alınması durumunda vergi incelemesi yapılmaması manasına gelen “varlık barışı” da yine uygulamaya sokuluyor. Sıkıntı durumdaki şirketlere borçlarını yapılandırma olanacağı sağlanıyor. “Gelir Vergisi Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” olan “torba öneri” ile Cumhurbaşkanına oranları ve müddetleri belirleme konusunda geniş yetkiler veriliyor. Teklifte yer alan düzenlemeler şöyle:
– Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öbür sermaye araçlarını 31 Aralık 2019’a kadar Türkiye’deki banka yahut aracı kuruma bildirenler bu varlıkları serbestçe tasarruf edebilecek. Ayrıyeten bu varlıklar yurtdışından kullanılan kredilerin kapatılmasında da kullanılabilecek. Gerek yurtdışından getirilenler, gerekse de yurtiçindeki kayıt dışı varlıklar, bu biçimde vergiye tabi çıkarın ve kurumlar için dağıtılabilir çıkarın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek. Taşınmazlar sermaye olarak da işletmeye alınabilecek. Bu kapsamda bildirilen yahut beyan edilen varlıklar nedeniyle hiçbir biçimde vergi incelemesi yapılamayacak. Cumhurbaşkanı süreyi 6 ay daha uzatabilecek.
Yeniden yapılandırma
– Yurtdışı borçlanması yaparak aylık bağlananların, borçlanma karşılığı ödedikleri fiyatları çok kısa müddette emekli aylığı olarak geri almalarının Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) istikrarını olumsuz etkilediği gerekçesiyle borçlanma oranı yüzde 32’den yüzde 45’e çıkarılacak.
– Gümrük Yasası kapsamında el konulan ya da soruşturma kapsamında bulunan taşıtlar sahiplerine iade edilecek. Bunun için 31 Aralık’a kadar ÖTV’nin yüzde 25’inin ödenmesi gerekecek. Cumhurbaşkanı süreyi 6 aya kadar uzatabilecek. Kaçakçılıkla Uğraş Yasası kapsamında soruşturma yahut kovuşturma kapsamında bulunan taşıtlar için de birebir yol uygulanacak.
– Finansal zahmet içinde bulunan firmalar borçlarını yine yapılandırabilecek. Bunun için çerçeve mutabakatlar yapılacak. Düzenleme 2 yıl geçerli olacak. Cumhurbaşkanı süreyi 2 yıl daha uzatabilecek. Lakin “borçlarını geri ödeme kabiliyeti kazanamayacağına kanaat getirilen borçlular” tekrar yapılandırmadan yararlanamayacak.
– SGK, ferdî dataları ve ticari sır niteliğindeki dataları TCMB ile paylaşacak. SGK, şahsî sıhhat datalarını de Sıhhat Bakanlığı ile paylaşacak.
Çıkış harcına zam
– Yurtdışına çıkış yapanlardan alınan harç ölçüsü 15 liradan 50 liraya çıkarılacak. Cumhurbaşkanı bu ölçüsü 3 katına kadar artırabilecek. Çıkış başına 15 TL’yi aşan ölçü bütçeye aktarılacak. 15 TL ise TOKİ’ye verilecek.
– Borcu ödenmemiş telefonlara haberleşme hizmeti kısıtlanabilecek. 7 yıl mühletle haberleşme şebekelerinden hizmet almayan aygıtlar (telefonlar) ile aygıtlara ilişkin kimlik bilgilerinin (IMEI) diğer aygıtlara kopyalanmasının önüne geçilecek. Bu telefonlar kullanıma kapatılacak.
– Elektronik kimlik bilgisi değiştirilmiş aygıtlar 4 ay içinde kapatılacak.
