Uluslararası nükleer mutabakat (JCPOA) ve Basra Körfezi’ndeki askeri hareketlilik nedeniyle gözlerin üzerinde olduğu Tahran-Washington tansiyonunda, ABD’nin son atağı İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’e yaptırım uygulamak oldu. Yaptırıma İran’dan sert reaksiyon gelirken Avrupa Birliği (AB) Şık ile çalışmaya devam edeceğini duyurdu.
ABD Hazine Bakanlığı’ndan evvelki gece yapılan açıklamada, İran’ın dini başkanı Ali Hamaney ismine çalıştığı gerekçesiyle Zarif’in yaptırım listesine eklendiği bildirildi. ABD Lideri Donald Trump tarafından geçen haziranda yaptırım listesine alınan Hamaney ismine çalışan kişi ve kurumların listeye eklenebileceği bildirildi. Beyaz Saray da, Zarif’in JCPOA hakkındaki müzakerelerde temas edilecek bir isim olarak görülmeyeceğini duyurdu. Şık, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “İran dışında hiçbir mülkü yahut menfaati olmadığını” vurgulayarak “Beni gündeminize bu derece büyük bir tehdit olarak gördüğünüz için teşekkür ederim” tabirlerini kullandı.
ABD-Almanya gerilimi
İran Cumhurbaşkanı Hasan Manevî ise Zarif’in ABD tarafından yaptırım kapsamına alınmasını “çocukça bir davranış” olarak nitelendirdi. “Hem her gün ‘biz önkoşul olmadan müzakere etmek istiyoruz’ diyorlar, hem de Dışişleri Bakanı’na yaptırım uyguluyorlar” sözlerini kullanan Manevî, ABD’nin bu adımının “korkudan kaynaklandığını” da kelamlarına ekledi. Yaptırımın, Zarif’in Birleşmiş Milletler çalışmaları kapsamında New York’taki temaslarını etkilemeyeceği bildirildi.
Öte yandan, AB Dış İlgiler ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini’nin ofisinden yapılan açıklamada, yaptırım kararından “üzüntü” duyulduğu ve diplomatik kanalların açık kalmasının değeri nedeniyle Zarif’le çalışmaya devam edileceği belirtildi. ABD’nin JCPOA’dan tek taraflı çekilmesi ve Tahran’a yaptırımlar uygulamasının akabinde petrol ticareti bakımından kritik Basra Körfezi’nin güvenliği konusunda ise Berlin ve Washington ortasında görüş ayrılığı sürüyor. Washinton’ın, bölgede milletlerarası bir devriye gücü oluşturulması teklifine Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın olumsuz karşılık vermesi üzerine ABD’nin Berlin Büyükelçisi, Alman hükümetini “sorumluluk almaya” çağırdı.
Bu ortada, Rusya Zarif’e yaptırıma ait ABD’yi, “İran’a karşı saldırgan telaffuzunu sürdürmekle” suçladı. Basra Körfezi’nde çatışma riskine işaret etti.