Halktan alınarak ‘beac club mafyaları’na peşkeş çekilen Ege kıyılarına giriş fiyatı 125 liraya kadar çıkabiliyor. 500 liraya kadar pizza satan yer da var. Mafyatik işletmeciler tarafından yönetilen ‘beach club’larda hizmet berbat denecek kadar makûs.
BirGün Pazar müellifi Anıl Baba’nın, “Türkiye’nin ‘beac club’ mafyaları” başlıklı yazısı özetle şöyle:
Ege kıyılarındaki şu meşhur beach club’larda girişler hafta içi 80-90, hafta sonu 100-125 lira. Fiyata şezlong, şemsiye ve bir kola dahil, o da 200 ml’lik küçük kutuda olanlardan.
Kimisinde giriş 50 lira lakin şemsiye ve şezlong ekstra, 30-40 lira. Bazısında giriş fiyatı yok ancak içeride kişi başı 150-200 liralık harcama yapmanız zarurî. Pofidikleri ayrıyeten kiralayanlar var, 20-25 lira. Otopark esasen 25-30 lira. Otomobiliniz dandik, cüzdanınız ince üzereyse “içerisi dolu” deyip geri çevirebiliyorlar. Kapıda çantanız fermuarlı ceplerine kadar didik didik aranıyor, yere kazara su yahut gofret bile sokamıyorsunuz.
İçerde tost 30 lira. Limonata 20 lira. Kahve 25 lira. Bira 40 lira, 33’lük. “Frozen mermaid margarita with a twist of lime and coconut” üzere cafcaflı kokteyller isimlerinin uzunluğuna nazaran 80-100 lira. Istakozlu hamburger 250 lira. Istakozsuz hamburger 60-70 lira. 500 liraya pizza satan yer da var.
Göz önünde olmak isteyenler için, beach club hiyerarşisinin olmazsa olmazı olan kovalı şezlonglar 500-600 lira. Buralara oturmak için buzlu kovada şişe açmanız gerekiyor. Gerilerdeki kovasız şezlonglarda oturanlara hizmet ve güler yüz yok. Mesela “kavanozda konut imali naneli Alaçatı limonatası” söylüyorsunuz, 45 dakikada üç defa hatırlattıktan sonra tahminen geliyor. İnsan üzere muamele görmek için ekstradan 100 lira bahşiş atmanız gerekiyor.
Terlemeye sağlam makyaj, yapılı saçlar ve örgü mayokini altı kot şort ile gün uzunluğu hiç denize girmeden şezlongda yatıp havuç üzere kızaran hanımlar için Çeşme’deki Ayayorgi Koyu’nun karşısına 30 metrelik ilan panosu formunda Bepanthol yanık kremi reklamı koymuşlar. Ticari zekâ örneği mi dersiniz kapitalist distopya mı, artık siz karar verin… Ortada denize giren hanımlar çimme konumunda yüzlerine su değdirmeden usulen biraz ıslanıp çıkıyorlar. Beach club’da güneşlenirken giymek için “designer” terzilere bikini diktirenler, mayokinisini takıya boğup bijuteri dükkânı üzere gezenler var. Amaçlar hakikaten çok büyük; 2023’te evli, memnun, çocuklu…
Beyler de aynalı güneş gözlüklerinin altından, kopya çeker üzere, başlarını çevirmeden aksi açıyla ortamdaki hanımları kesiyorlar. Kiminin bedeni üçgen, kiminin göbeği Türk baklavası… Lakin hepsinin ayağında 10 liralık helâ terliğine benzeyen 250 liraya satılan delikli timsah terliklerden var. İstisnasız herkes cep telefonunda, ha teğe “story” atıyorlar. Resmen toplumsal medyada #sun #beachclub #summervibes #muratdalkılıç #nispetting #herşeyçokgüzeloldu formunda paylaşımlar yapmak için gelmişler.
İdo Tatlıses, Kerimcan Durmaz, Samet Liçina, Emre Balık, Pascal Nouma, Batıkan Tanrıkulu ve Cem Belevi üzere isimlerini birinci kere duyduğunuz “dünyaca ünlü” dj’lerin kelamda müzik yaptığı birtakım yerlerin happy hour’larında mecburî olan stantlar 1000 TL (bir şişe premium içki dahil), localar 3500 TL (üç şişe premium içki dahil). Stantlar beş, localar sekiz kişilik olup fiyatlara yüzde 10 servis bedeli eklenmektedir.
PLAJ KESİMİNDE PİYASA REKABETİ OLMAZ
Şimdi, tüm bunların tespitini yapmak çok sıkıntı değil. Esasen herkes şikayetçi. Alaçatı değil Paraçatı diyorlar. Halk çok değerli olduğundan gidemiyor, özenip giden beyaz yakalılar da paralarıyla rezil oluyorlar. Bu hususa teknoloji yorumcusu Volkan Manav ve Gülsel Birsel de vaktiyle değinmişti. Ancak kimse sorunun kaynağına inmiyor. Yani bu beach club’lar berbat hizmet, yüksek fiyatlar, mafyatik işletmeciler, kaba işçi, makûs yemekler ve İdo Tatlıses’e karşın nasıl piyasada var olabiliyorlar?
Tekel oldukları için. Tatilcilerin fazla alternatifi yok. Bakın, Türkiye’de 463 mavi bayraklı plaj var. Bu da, yaklaşık olarak, her 177 bin vatandaşa bir plaj düşüyor demektir. Yabancı turistler de cabası… Coğrafya ve mevsimler belirli, denize girilebilir alanlar sonlu, lakin nüfus büyüyor. Haliyle bu kıyıları, koyları ve plajları işletenlerin tartışmasız bir monopol gücü oluyor. İnhisar demek rant demektir. Yani sahibinin hiçbir emek harcamadan elde ettiği garanti gelir. Rikardiyen rant teorisine nazaran, nüfus arttıkça ve iktisat büyüdükçe de bu rant artar.
Mesela Ayayorgi Koyu’nun tamamını özel işletmeler işgal etmiş durumda. Fiyatsız halk plajı alanı kalmamış. Altı tane beach club var. Onlar da giriş fiyatları konusunda ortalarında paslaşıyorlar. Yani fiyatları düşürmek ve/veya hizmet kalitesini arttırmak suretiyle bir piyasa rekabeti oluşması mümkün değil zira koyda yer kalmamış aslında.
Zira bu işletmelere göz yumanlar şahsen devlet ve belediyeler. Sonuçta işin ucunda ihale rantı var. Belediye zabıtaları gariban seyyar satıcıları tekme tokat dövüp tezgâhlarını kırarlar lakin beach club mafyalarına bulaşmazlar. Böylesine çürümüş bir sistem işte…
Ama bu plajlar bizim, geri alacağız!
