Rusya’dan Türkiye’ye kısa mühlet içinde sevkıyatına başlanacak olan S-400 hava savunma sisteminin nereye yerleştirileceği ve çalışma metodunun ne olacağı tartışmaları sürüyor. Savunma sanayii araştırmacısı Arda Mevlütoğlu, Türkiye’nin uzun menzilli füzeleri tespit edecek, hava savunma mimarisinin bulunmadığına dikkat çekerek “Hem bir hava savunma erken ihbar ve komuta denetim ağına bağlı olmayacağı, hem de arazi engebesi, dünyanın yuvarlaklığı ve ara parametrelerinden ötürü Ankara’daki bir S-400 bataryasının balistik füzelere karşı bir aktifliği olmayacaktır. Temel aktifliği, farklı tiplerde uçaklar, seyir füzeleri ve helikopterlere karşı olacaktır” dedi.
Mevlütoğlu, S-400’lerin “barış mevzilenmesi” tekniğiyle kriz vakitlerinde etkin olarak kullanılacağı senaryolarıyla ilgili de “S-400 üzere stratejik bir sistemin bir kısım ya da tüm alt sistemlerinin gayrı aktif tutulması; bir kriz anında çalıştırılması, hava savunmasının tabiatına ters bir durum olacaktır” diye konuştu. Türkiye’nin Rusya’dan almayı kararlaştırdığı S-400 hava savunma sisteminin teslimat tarihi yaklaşırken ABD’nin mümkün yaptırımını hafifletmek için seçenekler üzerinde çalışmalar sürüyor. Birinci olarak Türkiye’nin Rusya ile S-400 alımı görüşmelerine başladığı Temmuz 2017’de gündeme gelen “barış mevzilenmesi” olarak isimlendirilen konuşlandırma, Ankara kulislerinde bu hafta yine konuşulmaya başlandı. Bu kapsamda S-400 hava savunma sistemlerinin Ankara’daki Mürted Hava Üssü’ne getirilerek tüm bileşenleriyle etkin hale getirilebilecek halde kurulacağı, lakin barış vakitlerinde bakım ve tatbikat üzere durumlar haricinde açılmayacağı bir senaryo konuşuluyor. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, evvelki gün kabine toplantısından sonra yaptığı açıklamada S-400’lerin yakın vakitte kurulumunun başlayacağını ve “aktif halde kullanılacağını” söyledi.
‘Radarlar çalışmalı’
“Barış mevzilenmesi” tartışmalarını kıymetlendiren savunma sanayii araştırmacısı Arda Mevlütoğlu, askeri birliklerin barış ve sefer vakti konuşlanmaları olduğunu, lakin hava savunma sistemlerinin 7 gün 24 saat aslına nazaran çalıştığını belirterek, “Kaldı ki bilhassa Suriye ve Doğu Akdeniz’deki gelişmeler ortadayken, Türkiye’nin bölgesinin “barış zamanından” çok uzakta olduğunu söyleyebiliriz. Bir hava savunma sistemi, en azından radarları ile kesintisiz olarak çalışmak zorundadır” dedi.
S-400’ler için tartışılan ‘barış mevzilenmesi’yle ilgili Türkiye’deki Hawk füzeleri örneği de veriliyor. ABD’nin hibe ettiği ve Türkiye’nin 2007’den bu yana kullandığı alçak ve orta irtifa Hawk füzeleri, İstanbul’daki askeri birliklerde tutuluyor. Hawk füzeleri, Afrin operasyonu sırasında Suriye hududuna götürülmüş ve kullanılmıştı. Hawk füzelerinin kullanımının S-400’lere örnek oluşturup oluşturmayacağıyla ilgili de konuşan Mevlütoğlu, “Bu üzere sistemlerin en azından komuta denetim sistemleri ve radarları devamlı aktif durumdadır. Mümkün bir tehlike anında füzeler ve amaç takip sistemleri aktif hale getirilir, ki bu da dakikalar mertebesinde gerçekleşmesi gereken bir süreçtir. S-400 üzere stratejik bir sistemin bir kısım ya da tüm alt sistemlerinin gayrı aktif tutulması; bir kriz anında çalıştırılması, hava savunmasının tabiatına alışılmamış bir durum olacaktır” sözlerini kullandı.
‘Koruma sağlamaz’
Türkiye’ye gelecek birinci S-400 bataryasının konuşlandırılacağı yer olarak çeşitli noktalar gündeme gelmiş, birinci bataryanın Ankara’daki Mürted Hava Üssü’ne konuşlandırılması yük kazanmıştı. Türkiye’nin uzun menzilli füzeleri tespit edecek hava savunma mimarisinin bulunmadığını belirten Mevlütoğlu, S-400’lerin Ankara’ya yerleştirilmesi durumunda Türkiye’nin ayrıyeten balistik füzelere karşı ayrıyeten muhafaza kalkanı kurması gerektiğine dikkat çekerek Mevlütoğlu, “Hem bir hava savunma erken ihbar ve komuta denetim ağına bağlı olmayacağı, hem de arazi engebesi, dünyanın yuvarlaklığı ve uzaklık parametrelerinden ötürü Ankara’daki bir S-400 bataryasının balistik füzelere karşı bir aktifliği olmayacaktır. Temel aktifliği, farklı tiplerde uçaklar, seyir füzeleri ve helikopterlere karşı olacaktır” dedi.
