Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Emine Zeynep Yılmaz, bayanlarda en sık görülen hormonal düzensizliklerden birisi olan Polikistik Over Sendromu’na (PCOS) ait değerli ihtarlarda bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, polikistik over sendromunun küçük ve düzgün huylu birçok kistin yumurtalıkta birikmesi olarak tanımlandığını belirterek, “Ultrason manzarası yumurtalıklarda, çok sayıda inci kolye üzere dizilmiş foliküller olarak tabir edilir. Kişide en çok adet düzensizliği (özellikle uzun aralıklarla adet görme), tüylenme, sivilcelenme, kilo artışı üzere tesirleri mevcuttur. Uzun devirde ise şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kısırlık, depresyon, anksiyete bozuklukları, metabolik sendrom üzere değerli problemlere yol açabilir.
Polikistik over sendromunun nedeni net olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve aile hikayesi kıymetli rol taşır. Bu hastalıkta insülin düzeyinin artışıyla birlikte hormon düzensizlikleri meydana gelir. İnsülin hormonu yüksekliği, erkeklik hormonlarında da yüksekliğe sebep olur. Yükselmiş olan erkeklik hormonları (androjen) bedende yumurtlamayı bozar. Bu sebeple adet düzensizliği, adet görememe ve çocuk sahibi olamama üzere sonuçlara yol açar” diye konuştu.
“HER BAYANDA BELİRTİLER FARKLIDIR”
PCOS belirtilerinin her bayanda farklı görüldüğüne dikkati çeken Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, şöyle devam etti: “Normal kurallarda adet başlama yıllarını takiben birinci 3 sene adet düzensizliği olması olağandır. Olağan adet döngüsü, adet günlerini de içerecek formda 21-35 günde bir olur ve bu mühletlerin dışındaki sık yahut uzun süren adet gecikmeleri olağandışı olarak kabul edilir. Bu sendromda genelde adet ortaları çok uzar.
Tüylenme artışı olarak da erkek tipi kıllanma değerlidir, ki bu kıllanma çeşidi, orta çizgi kıllarında görülür. Çene altı, yüz, göğüs ortası, karın ve sırtta sert kıllar PCOS’a bağlı olabilir. Ayrıyeten sivilcelenme, saç dökülmesi (yine erkek tipli), karın bölgesinde yağlanma, boyun, kol, göğüs yahut uylukta kalınlaşmış deri bölgeleri görülebilir.
Bir bireyde ultrasonda polikistik over görünümü bireye direkt PCOS tanısı koydurmaz. Bu çok kıymetli bir konudur. Şahısta ultrason imajı ile birlikte adet düzensizliği yahut kıllanma, akne, obezite üzere belirtilerden birinin de eşlik etmesi polikistik over sendromu teşhisinde ehemmiyet taşır. Tekrar tıpkı biçimde hastalık, her bayanda birebir belirti ve birebir rahatsızlıklara sebep olmaz. Bu nedenle tanıyı alan bireylerde şikayete yönelik tedavi yapılması gerekir. Her polikistik over sendromunda kısırlık, obezite, tüylenme görülmeyebilir.”
“YÜZDE 5 KİLO KAYBI BİLE YUMURTLAMAYI BAŞLATABİLİR”
Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz, PCOS’un şikayete yönelik tedavi gerektirdiğine değinerek, şu bilgileri verdi: “Tanı almış her şahısta olması gereken kesinlikle düzgün bir beslenme şekli ve tertipli spordur. Tedavinin başında sağlıklı bir kiloda olmak, spor yapmak, insülin düzeylerinin düşürülmesi, sigara ve alkolden uzak durmak gelir.
Adet düzensizliği tedavisinde kilo verme çok büyük rol oynar. Yüzde 5 kilo kaybı bile yumurtlamayı başlatır ve bu sayede çocuk istemi olan hastalarda büyük yarar sağlar. Adet düzensizliği, kıllanma, akne üzere durumlarda hekim şayet uygun görürse doğum denetim hapı başlayabilir ki, bu hapların erkeklik hormonunu düşürerek polikistik over sendromuna bağlı bedendeki kıllanma akne üzere şartları da düzeltmekle birlikte, yumurtalık işlevlerini düzenlediği için çocuk olmasını da kolaylaştırır.
Eğer doğum denetim hapı kullanılamıyorsa, ayın belli günleri kullanılabilen adet düzenleyicileri de mevcuttur. Bilhassa obez hastalarda daha çok olan kısırlık sorunu, demin de tabir edildiği üzere en başta kilo verme ile çözülebilir. Ayrıyeten yumurtlamayı kolaylaştıran, yumurtaların büyümesini sağlayan kimi ilaçlar tabip denetiminde kullanılabilinir. Şayet ağızdan ilaçlarla yumurtlama elde edilemezse, iğne sistemine geçilebilir. Yumurta elde edilince aşılama ve yeniden başarısızlık meydana gelirse tüp bebek metodu gerekebilir.”
