Ekonomik kriz şirket bilançolarını vurdu. 2019’un birinci çeyreğinde Borsa İstanbul’da 401 şirket ve fondan 148’i net ziyan açıkladı.
TL’deki kıymet kaybı ve faizlerdeki artış şirketlerin bilançolarına ağır hasar verdi. Borsa İstanbul’da payları süreç gören ve 2019 yılı birinci çeyrek bilançolarını Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) ile paylaşan 401 şirket ve fondan 148’i net ziyan açıkladı.
Bilançolar yaralı
Enerji ve gayrimenkul şirketlerinin birçok ziyan etti. Kur ziyanları ve finansman masraflarındaki artışın yanı sıra iç pazardaki daralma şirketlerin bilançolarının bozulmasında tesirli oldu. Esaslı geçmişi olan ve gelirleri içinde ihracatın yüksek hisse sahibi olduğu şirketler de krizden etkilendi. Konut satışları ve altyapı projelerindeki küçülme nedeniyle krizde olan, 57 milyar dolarlık döviz kredisi borcunu nasıl ödeyeceği belirsizliğini koruyan inşaat kesimindeki durum, borsaya da yansıdı. 2019 birinci çeyrekte gayrimenkul yatırım iştiraklerinden (GYO) yalnızca 10’u kârını artırırken, 24’ü ziyan etti. Torunlar GYO 143.8, Nurol GYO 95.8, Martı GYO 75.4, Doğuş GYO 37.2, Akiş GYO 25.9, Akfen GYO 24.9, Reysaş GYO 23.4, Yeşil GYO 16.9 milyon TL net devir ziyanı açıkladı.
İnşaat ve havayolu
İnşaattaki krizin yansıdığı bir başka kesim çimento oldu. Borsaki çimento şirketlerinden Afyon Çimento 14.4, Aslan Çimento 6.5, Batı Anadolu Çimento 50.7, Batısöke Çiment0 59.3, Bolu Çimento 21.1, İzmir Çimento 38.3, Konya Çimento ise 4.3 milyon TL ziyan açıkladı. Borsada ziyan açıklayan firmalardan biri de THY oldu. TL’deki paha kaybı ve iç sınırlardaki yolcu sayısındaki düşüşten etkilenen THY, geçen sene birinci çeyrekteki 314 milyon TL’lik net periyot ziyanının akabinde bu yıl da birebir periyotta 1 milyar 253 milyon TL ziyan yazdı. Pegasus da 213.8 milyon TL ziyan açıkladı. 50 milyar dolarlık döviz kredisi borcuna deva aranan güç şirketlerinin açıkladığı bilançolar da tabloyu ortaya koydu. İSO 500 datalarına nazaran 2018’de özkaynak kârlılığı yüzde -89.5’e kadar düşen özel güç şirketleri Akenerji 259.3, Odaş Elektrik 108.4, Ayen Güç 17.2, Işıklar Güç 3.9 milyon TL ziyan yazdı.
İSO 500’den 119’u ekside İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) açıkladığı Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşuna dair datalar de bilançolardaki hasarı ortaya koymuştu. 2018’de İSO 500’de kâr eden kuruluş sayısı 422’den 381’e düşerken; ziyan edenlerin sayısı 78’den 119’a yükseldi. 2018’de İSO 500’ün finansman masrafları yüzde 172 artarak 35.1 milyar TL ’den 95.8 milyar TL ’ye çıkarken, her 100 TL ’lik faaliyet kârının 88.9 TL ’si borç geri ödemelerine gitti. 2017’de her 100 TL ’lik faaliyet kârının 49.8 TL ’si finansman sarfiyatları olarak açıklanmıştı. |