İçişleri Bakanlığı, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Lideri Adnan Selçuk Mızraklı, Van Büyükşehir Belediye Lideri Bedia Özgökçe Ertan ve Mardin Büyükşehir Belediye Lideri Ahmet Türk’ü vazifeden alarak, yerlerine o kentlerin valilerini kayyım olarak atadı. Misyondan alınan belediye liderleri hakkında açılan dava ve soruşturmaları münasebet gösteren İçişleri Bakanlığı, kendisinin de 3 idari soruşturma yürüttüğünü bildirdi. Bakanlık açıklamasında, misyondan almanın münasebeti olarak, “belediyelerde eşbaşkanlık sistemi uygulamak”, “KHK ile misyonlarına son verilen işçisi fiilen belediyede çalıştırmak”, “etkisiz hale getirilen PKK’li teröristlerin yakınlarına iş ve maddi imkân sağlamak”, “cadde, sokak ve parklara terör örgütü üyeliğinden mahpus cezası almış şahısların isimlerini vermek” argümanları gösterildi.
İçişleri Bakanlığı, dün sabah saatlerinde bir açıklama yaparak, “Diyarbakır, Mardin, Van büyükşehir belediye liderlerinin vazifeden uzaklaştırıldığını” duyurdu. Mızraklı, Türk ve Ertan hakkında bakanlığın da 3’er farklı idari soruşturma yürüttüğü vurgulanan açıklamada, bu isimlerin “yürütülen adli/idari soruşturma/kovuşturmaların selameti için Anayasa’nın 127. hususu ile 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47. hususu mucibince süreksiz bir önlem olarak vazifelerinden uzaklaştırıldığı” söz edildi. Açıklamada, “Aynı yasanın 45 ve 46. unsurları uyarınca; Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne Diyarbakır Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne Mardin Valisi Mustafa Yaman, Van Büyükşehir Belediyesi’ne Van Valisi Mehmet Emin Bilmez belediye başkanvekili olarak görevlendirilmiştir” denildi.
‘Gerekçeler’ sıralandı
İçişleri Bakanlığı, yazılı açıklamasında vazifeden almanın “gerekçelerine” de yer verdi. Son yıllarda teröre karşı yürütülen kararlı çaba sonucunda büyük bir acziyete düşen PKK/KCK terör örgütü ve uzantılarının; kimi belediye liderleri aracılığıyla belediyelerin imkânlarını yasa dışı maksatlar için kullandıkları ileri sürüdü.
‘Bilerek aday gösterdiler’
31 Mart öncesi periyoda işaret edilen açıklamada, “terör örgütleri ile iltisak-irtibatı olan, terör örgütlerine takviye verdikleri istikametinde tespit ve kanıtlar bulunan belediye başkanları”nın vazifeden alındığı, yerlerine belediye başkanvekilleri atandığı anımsatıldı. Açıklamada, “Doğu ve Güneydoğu’daki birçok ilimiz/ilçemizde belediyelerin kaynakları terör örgütünün finansmanı yerine mahallî hizmetlere yönlendirilmiş, terör örgütü ve destekleyicileri tarafından çukur ve barikatlarla kaotik bir yapıya dönüştürülmeye çalışılan kentlerimiz huzurun ve hizmetin öne çıkarıldığı gerçek belediyecilikle tanışmıştır” denildi. Açıklamada, Ahmet Türk başta olmak üzere haklarında soruşturma olan isimlerin belediyelerde bilerek ve isteyerek belediye lider adayı gösterildikleri belirtildi.
‘İhbarlar geldi’
Mızraklı, Türk ve Ertan’la ilgili soruşturmaların sıralandığı açıklamada, “Halkın mahalli ve müşterek muhtaçlıklarını karşılamak yerine bölücü terör örgütünün emelleri, ideolojik telaffuzları ve hareketlerini dayanaklar mahiyette uygulamalara başladıkları, davranış ve telaffuzlarda bulundukları, belediyenin imkânlarını terör örgütünü destekleyecek halde yönlendirdiklerine ait bakanlığa birçok ihbar, şikâyet ve bilgi ulaştığı” lisana getirildi. Açıklamada; “Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediye liderlerinin misyona gelir gelmez şu hareketlerde bulunduğu” kaydedildi:
-Belediye çalışanı olmayan bu şahısların, belediyenin yatırımlarını, işçi alımlarını, meclis ve encümen gündemini belirlemeye kadar tüm işlere müdahil olmalarına göz yumdukları, ayrıyeten 2019 seçimlerinde HDP listelerinden belediye meclis üyesi seçilen lakin kamu vazifesinden ihraç edildiği için mazbataları verilmeyen bireylerin, güya görevdelermiş üzere belediyelerde fiili olarak vazife yapmalarına ve belediye çalışanına buyruklar vermelerine müsaade ettikleri…
-Teröristlerin cenazelerine katılarak ve bu teröristlerin mezarlarını ziyaret ederek, terör örgütüne ve teröristlere alenen dayanak verdikleri tespit edilmiştir.
İnternet siteleri kapatıldı
İçişleri Bakanlığı talimatıyla liderleri misyondan alınan Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerinin internet siteleri de kapatıldı. Diyarbakır ve Van büyükşehir belediyelerinin internet sitelerine girenler “Bakım çalışması yapılıyor” ikazıyla karşılaşıyor. Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin sitesinde ise “Çok yakında sizlerleyiz” tabiri bulunuyor.
29 vilayette HDP’lilere operasyon
Belediyelere dönük kayyım atamalarının akabinde 29 vilayette de operasyon yürütülüyor. İçişleri Bakanlığı, şu ana kadar 418 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Gözaltına alınanlardan 350 kişinin belediye çalışanları olduğu öğrenilirdi.
30 barodan reaksiyon: Yapılan bir idari darbedir
İstanbul, Ankara ve İzmir’in ortasında bulunduğu 30 baro başkanlığı, Mardin, Diyarbakır ve Van belediye liderlerinin İçişleri Bakanlığı’nca yapılan operasyon ile misyondan alınıp yerlerine kayyım atanmasına reaksiyon gösterdi.
30 baro tarafından yapılan ortak açıklamada, 2016 yılında da misal olayın yaşandığı belirtilerek, “OHAL’in hukuksuz uygulamaları, OHAL kalkmış olmasına karşın sürat kesmeden devam ediyor. Demokrasi, hukuk bir sefer daha askıya alındı, yerle bir edildi” tabirleri kullanıldı. 31 Mart mahallî seçimleri arifesindeki “Seçilirlerse kayyım atarız” tehdidinin yaşama geçirildiğinin belirtildiği açıklamada, şöyle denildi:
“Seçim ve onun tezahürü olan halk iradesinin, idari bir karar ile ortadan kaldırılması en hafif tabiriyle idari bir darbedir. Halk iradesine karşı gerçekleştirilen bu darbe, Türkiye’nin demokrasisine bir fayda sağlamayacaktır. Bizler; barış içinde bir ortada yaşama fikrini, demokratik hukuk devleti ülküsüne olan inancı da tümden ortadan kaldıran bu hukuk dışı uygulamayı kabul etmiyoruz. OHAL uygulamalarının devamı olan bu hukuksuz uygulamadan vazgeçilerek, misyondan uzaklaştırılan belediye liderlerinin derhal vazifelerine iadesini talep ediyoruz.”
Kayyımlar belediyeleri borç batağında bırakmıştı
Diyarbakır, Mardin ve Van belediyelerine ikinci defa kayyım atanması, 2019 seçimlerinden evvel birinci kayyımın bu belediyelere bıraktığı milyonlarca liralık borçları akıllara getirdi. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne seçilen HDP’li eşbaşkan Selçuk Mızraklı, kayyım Cumali Atilla’dan kalan lüks makam odasının görüntüsünü toplumsal medya hesabından paylaşmış, “Kendi coğrafyasının gerçekliğinden kopmuş kendisine başka bir dünya yaratmış” diyerek reaksiyon göstermişti. Kayyımın makam odasına tam 2 milyon 127 bin 725 lira harcadığı öğrenilmişti. Mardin Büyükşehir Belediyesi kayyımı Vali Mustafa Yaman’ın da, belediyeyi 1 milyar TL’nin üzerinde borçlandırdığı, kentte ağırlanan AKP’li milletvekilleri, yöneticiler ve bakanlar için belediye bütçesinden, “yemek bedeli” olarak toplamda 1 milyon 436 bin 345 TL özel kalem harcaması yaptığı açığa çıkmıştı. Van Büyükşehir Belediyesine atanan kayyım ise, 3 yıl içerisinde belediyeye 1 milyar 389 milyon TL borç bırakmıştı.
Diğer belediyelere de mesaj
Belediyeler dahil tüm kurumların vazife, sorumluluk ve yetkiler çerçevesinde hareket etmek zorunda olduğu vurgulanan açıklamada, “Kurumlar ve/veya şahıslar kanunların kendilerine verdiği yetki ve sorumluluklara uymadan, keyfi, öbür kişi yahut kümelerin terör örgütlerinin güdümünde yahut yönlendirmesinde milletimizin faydasına değil, terör örgütlerinin faaliyetleri doğrultusunda hareket etmeye başlar ve buna ait konular isimli ve idari soruşturmaların konusu haline gelir ise bakanlığımız anayasa ve kanunlarda kendisine verilen yetkiler çerçevesinde misyonunu yerine getirecektir” denildi.
ilk icraatı personel kıyımı oldu
Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığına kayyım olarak atanan Diyarbakır Valisi Hasan Basri Güzeloğlu’nun birinci icraatı, HDP’li belediye tarafından misyona iade edilen 40 kişiyi vazifeden uzaklaştırmak oldu. Kayyım, HDP’li belediye lideri tarafından misyonlarına iade edilen, ortalarında bir daire lideri, 2 başkanlık danışmanı, 29 memur ve 8 emekçinin bulunduğu 40 kişiyi misyonundan uzaklaştırdı. Hak-İş Mardin Şube Lideri Eşref Cihan da kayyım olarak atanan Mustafa Yaman’ı makamında ziyaret etti. Cihan, HDP’li idare periyodunda işten çıkarılan 249 kişinin işe geri döneceğini söyledi.
Devlet Bahçeli Soylu’yu arayıp tebrik etti
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli; “PKK/KCK terör örgütü ve uzantılarının, birtakım belediye liderleri aracılığıyla belediyelerin imkânlarını yasa dışı gayeler için kullandıkları gerekçesiyle” Mardin, Diyarbakır ve Van belediye liderlerinin misyondan alınıp yerlerine kayyım atanmasını desteklediğini açıkladı. Bahçeli, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’yu arayarak, operasyonlardan ötürü tebrik etti ve muvaffakiyetler diledi. Partiden yapılan açıklamaya nazaran, Bahçeli, bu belediyeler ile ilgili alınan önlemin büyük, yerinde ve değerli bir operasyon olduğunu tabir etti. Terörle çaba kapsamında hükümetin ve Soylu’nun tasarruflarını desteklediklerini belirten Bahçeli, “Hükümete ve size dayanağımız tamdır” dedi.
BBP Genel Lideri Mustafa Destici ve DSP Genel Lideri Önder Aksakal da operasyona dayanak veren isimler oldu.
‘Gereken yapıldı’
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, HDP’li belediye idarelerine kayyım atanmasına ait “Belediye imkânlarının eli kanlı terör örgütü lehine kullanıldığı isimli ve idari soruşturmalarla tespit edilmiş ve gereken yapılmıştır” dedi. Toplumsal medya hesabından açıklama yapan Oktay, “Millet iradesi asla terörün vesayetine terk edilemez. Demokrasi çabamız çerçevesinde teröre dayanak veren belediyelere müdahale kaçınılmazdır” dedi.
AKP Küme Başkanvekili Mehmet Muş da, belediye liderlerinin misyondan alınmasının hem hukuka hem de kamu vicdanına uygun bir süreç olduğunu ileri sürdü. Vazifeden almaları eleştiren CHP’lilere reaksiyon gösteren Muş, “PKK yandaşı HDP’lilerle kolkola geçen CHP küme başkanvekili, faşist-darbeci arıyorsa aynaya bakmalıdır. CHP’nin darbeci geçmişi ortadadır. CHP siyasi ortaklarının terör hatasını örtmeye çalışmasın” dedi.
Doğu Perinçek: HDP kapatılmalı
Vatan Partisi (VP) Genel Lideri Doğu Perinçek toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “HDP’ye belediye Mehmetçiğe kurşundur. HDP belediyeleri PKK’ye eleman topluyor, haraç topluyor, hendek kazıyor. PKK/HDP’ye kamu otoritesi verilemez. Belediyeler milletindir, teröristlerin değil. PKK/HDP’ye özgürlük yok. HDP kapatılmalı” dedi.
Gül ve Davutoğlu reaksiyon gösterdi
Yeni parti kuracakları sav edilen 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eski Başbakan Ahmet Davutoğlu kayyım atanmalarına reaksiyon gösterdi. Gül, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Daha yeni seçilmiş belediye liderlerinin ‘bu şekilde’ vazifeden alınmaları demokrasimiz için yanlışsız olmamıştır” dedi. Davutoğlu ise Gül’den yaklaşık bir dakika sonra toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Kısa müddet evvel gerçekleşen seçimlerle misyona gelen Mardin, Diyarbakır ve Van belediye liderlerinin idari tasarrufla vazifeden alınması demokratik sistemin ruhuna karşıttır. Seçimle gelenlerin seçimle ayrılması ulusal irade prensibinin gereğidir” tabirlerini kullandı.
Kayyım operasyonu dünya gündeminde
Diyarbakır, Van ve Mardin belediyelerine yapılan kayyım atamaları yabancı basında da geniş yer buldu. Washington Post haberinde, “Erdoğan iktidarının Kürt nüfusun yoğunlukta olduğu kentlere dönük demokrasi dışı siyasetinin Kürtlerin seslerini marjinalleştirmeyi amaçladığı” lisana getirildi. New York Times haberinde, kayyım atamalarının Türkiye’de yeni olmadığı, 2016’daki başarısız darbe teşebbüsü sonrasında ilan edilen OHAL devrinde Kürtlerin ağır yaşadığı kentlerde yüzden fazla belediye liderinin misyondan alındığı hatırlatıldı. Reuters’ta çıkan haberde ise Erdoğan’ın seçim sürecinde sarf ettiği “Eğer PKK ile münasebetleri tespit edilirse seçilen belediye liderleri misyondan alınacak” kelamlarına yer verildi. Aljazeera haberinde ise HDP’li Garo Paylan’ın “Sustukça sıra Ankara’ya da İstanbul’a da gelir” tweetine ve İBB Lideri Ekrem İmamoğlu’nun tenkidine yer verildi.
