BBC
Anna bir aktris. Kendinden daha başarılı ve daha yaşlı bir aktöre aşık oldu ve onun kendisi için en hakikat eş olduğunu düşünüyordu. Kısa bir müddet içinde nişanlandılar. Ancak nişanlısı vakitle değişmeye başladı. Yaşadığı peri masalının duygusal tacize dönüştüğünü görmesi ise vakit alacaktı.
İnsanlar duygusal tacizin fizikî taciz kadar makus olmadığını düşünüyor. Lakin size ağır izler bıraktığını söyleyebilirim.
Thom ile bağım, sırf sinemalarda görebileceğiniz bir peri masalı üzereydi. 30 yaşıma girmeden çabucak evvel tanıştık. O vakitler hayatımla ilgili telaşlarım vardı, hâlâ yalnızdım, çocuklarım ve kendime ilişkin bir konutum yoktu.
O vakitler bir tiyatroda oynuyordum. Bir öbür aktris, o gece Thom’un gelip bizi izleyeceğini söyledi. Daha evvel birlikte çalıştığı Thom’u 14 yıldır tanıyordu. Ben de yeni bir münasebetten çıkmıştım. Çok tatlı olduğunu düşündüm. Arkadaşım Thom’un, evvelki bağlantıyı atlatmak için uygun bir erkek arkadaş olabileceğini söyledi.
Hemen numaralarımızı paylaştık. Benim oyunumu izledikten sonra Twitter’da da takibe başlamış zati. Daha sonra, etkilendiği bireylerle ilgili yaptığı birinci şeyin de bu olduğunu fark ettim zati.
‘Kişisel alanıma çok hürmet gösteriyor gibiydi’
Birkaç gün sonra kahve içmeye buluştuk. Çok güzeldi. “Müthişti” dediğimi hatırlıyorum. Sonra mesajlaşmalar başladı. Aslında artık geriye dönüp baktığımda o mesajlaşmalarla alarm zillerinin çalmaya başladığını anlamalıydım. Günde 50-100 bildiri atıyordu. Uzun mesajlardı.
Bir sefer bana “Sana o kadar uzun bildiri atıyorum, senden sırf bir cümlelik karşılıklar alıyorum” dedi.
Tiyatro oyunumla öteki işlerle çok meşguldüm. Yerimde kim olsa o kadar bildiriye karşılık veremezdi.
İkinci öğlen yemeğimizden sonra bana âşık olduğunu söyledi. Oyunumu izledi, akşam yemeğine çıkardı ve hayatıma, çocukluğuma, aileme çok ilgi göstermeye başladı. Daha evvel birlikte olduklarımdan çok daha farklı biriydi.
Tanıştıktan iki hafta sonra benim doğum günümdü. Partime çağırdım lakin arkadaşlarımla vakit geçirmem gerektiğini, gelemeyeceğini söyledi. Ferdî alanıma çok hürmet gösteriyor üzere görünüyordu.
BBC
Geçirdiğimiz kısa vakit boyunca bir erkekte aradığım her şeyi onda bulmuştum. Çok kibar ve fikirliydi.
Hiç koparılmak istemeyeceğim bir hayatın içine çekiyordu beni. Sonunda kendimi ona bağımlı hissettim ve her vakit birinci gördüğüm andaki üzere hissetmeyi bekledim.
Doğum günümden iki gün sonra meskeninde kaldım. Birinci kez birlikte yattık. Daha evvel de birkaç fırsat oldu ancak beni hiç zorlamadı. Bu da hoşuma gitmişti.
Ertesi sabah kız arkadaşım olmamı istedi. Ben de “Evet” dedim. Birebir gün artık nasıl bir bağlantımız olduğunu ve medyanın bana ilgi göstermeye başlayacağını, hakkımda insanların makus konuşabileceğini söylemeye başladı.
‘Eski erkek arkadaşlarımı kıskanmaya başladığını söyledi’
Birkaç gün sonra eski erkek arkadaşlarımı kıskanmaya başladığını, geçmişime dair çok düşünmeye başladığını söyledi. Bu histen kurtulabilmek için vakte gereksinimi olduğunu söyledi ve erkek arkadaşlarım hakkımda konuşmamı rica etti.
Çok açık ve dürüst olmaya çalışıyor üzereydi ben de kabul ettim.
Ertesi gün işe gitmeden evvel parkta otururken o geceyi konutunda geçirmemi istediğini söyledi. Ben de tıpkı şeyi hissettiğimi söyledim. İşte o an, onun konutuna taşınmamı istedi. Tanıştıktan sadece 3 hafta sonra.
Ben de “Olur” dedim.
Başlarda yatağıma kahve, çörek ve çiçekler getiriyordu. İşe giderken bana notlar bırakıyordu ve 5 dakika bile olsa “Merhaba” demek için onu ziyarete gitmemi istiyordu. Bana harika erkek nasıl olmalı onu gösteriyordu.
O sıralar bir arkadaşım Thom’un bir arkadaşına taciz e-mailleri attığını söyledi. Beni dikkatli olmam konusunda uyarıyor ve Thom’un düzgün biri olmadığına dair duyumlar aldığını söylüyordu. Ben de tanıdığım kişinin o denli olmadığını düşünüyordum.
Bunu ona sorduğumda küfretti ve mevzuyu süratle değiştirdi. Beni, ailesine vakit ayırmamasından sorumlu tutmaya başladı. Tüm gücünü ilgimize verdiğinden ailesiyle ilgili değerli şeyleri kaçırdığını söyledi. Panik oldum ve özür diledim. Ancak artık geriye dönüp baktığımda bunu söylemesinin nedeninin de mevzuyu dağıtmak olduğunu fark ediyorum.
‘Beraber değilken irtibatımız çok yorucu olmaya başlamıştı’
Hediye vermek Thom için büyük bir şeydi. Verdikleri genelde istediğim şeyler değildi lakin daha çok onun benim gitmemi istediği şeylerdi. Birçok vakitte çok değerli şeylerdi. Güya aklında benden ülkü bir kız arkadaş yaratmaya çalışıyor üzereydi.
Zamanla kaçırdığım çok sayıda ihtarlar yaşamışım aslında. Sadece eski erkek arkadaşlarımla ilgili kıskançlık yapmıyordu. Memnun olduğum bir olayı anlattığımda o sırada yanımda olamadığı için kıskandığını söylüyordu. Konuştuğum mevzuları, sözlerimi denetim etmeye çalışıyor üzereydi.
Beraber değilken bağlantımız çok yorucu olmaya başlamıştı. İletilerine çok süratli karşılık vermem gerektiğini düşünüyordum. Ondan öteki bir şey düşünmeme fırsat vermek istemiyordu.
İlişkimizin ikinci ayında tartışmalar başladı. Her şey o kadar harika gidiyordu ki, beklenmedik tartışmalar çıkıyordu. Kendimi ne vakit âlâ hissetsem arbede çıkarıyordu. Haftada iki ya da üç kez. Çok fecî ve rahatsız ediciydi, çok şaşırıyordum.
Buna karşın tanışmamızdan 3 ay sonra dizlerinin üstüne çöküp evlenme teklif etti. Çok heyecanlanmıştım. Geleceğimizden, çocuklardan bahsediyorduk. Her şey çok olağan, harika ve hakikat geliyordu.
Evlenme kelamı verdiğim anda işler bilakis gitmeye başladı.
BBC
Nişan yüzüğümüz, biz tanışmadan, yani 5 sene evvel gördüğü bir dizaynla yapılmıştı. En sevdiği taş kullanılmıştı. Parmağıma çabucak girdi.
İşlerim güzel gitmiyordu, kendini beğenmiş tutumları ve mesleğime ilgi göstermemesi beni üzüyordu. Benimle güya ne yaptığımı bilmiyormuşum üzere konuşuyordu. Lakin ben de yıllardır bu kesimdeydim ve başarılıydım. Yalnızca ticari işlerde muvaffakiyetim yoktu.
Nişan partimizde arkadaşlarıma hiç ilgi göstermedi. Herkes konutuna döndüğünde kartlarımızı önümüze koyduk, ben de “Robbie’nin burada olmasını sorun yapmadığın için teşekkür ederim” dedim. Robbie daha evvel kısa bir müddet flört ettiğim biriydi.
Çok sarhoştu. Daha evvel aldığı kıskançlıkla ilgili kitabı tutup bana hakikat fırlattı. Mermer bir süsü balkondan aşağı attı ve bana bağırıp küfretmeye başladı. Bana fahişe dedi ve parmağımdaki yüzüğü çıkarmamı, konutundan de çıkıp gitmemi söyledi.
Gitmem gerekiyordu lakin yapamadım. Bu kişinin nitekim Thom olduğuna inanamıyordum. Alkol yahut öbür bir şeyden ötürü bu türlü olduğunu düşündüm. Evlilik kararımızı kutlarken terk etmek anlamsız geliyordu.
Hangi erkek arkadaş size ‘fahişe’ der ki?
Bir hafta sonra işten meskene geldi ve benim onda ‘kendini öldürme’ isteği yarattığımı söyledi. Hastaneye gitmekten bahsetti fakat sonraki gün çalıştığı için gidemediğini anlattı. Bu çok da beklenmedik bir şey değildi aslında. Ne vakit tartışsak çok saldırgan oluyordu beni paramparça ediyordu sonra da gözyaşlarına boğuluyordu. Onun gözünde daima kendisi mağdurdu.
Onu terk etmeye hazır değildim lakin ondan korkmaya başlamıştım. Beni fizikî olarak da etkilemeye başlamıştı, artık yemek yiyemiyordum. Olanları bir arkadaşıma anlattım ancak diğerine anlatmaya çok çekiniyordum. Bu adam benim nişanlımdı, kimsenin hakkında makus şeyler düşünmesini istemiyordum.
Giderek daha çok içmeye başladı ve tartışmalarımız denetimden çıkıyordu, tacizleri de devam ediyordu. Aileme karşı beni dolduruyordu. Ağabeyimin bir uyuşturucu bağımlısı olduğunu, babamın beni terk ettiğini ve annemin de düzgün bir anne olmadığını söylüyordu. Daha sonra ne dediğini hatırlamadığı şeyler söylüyordu.
Tüm çiftlerin kendi ortalarında hengame ettiklerini söylüyordum kendi kendime. Hiçbir alakanın eksiksiz olmadığını hatırlatıyordum. Ancak hangi erkek arkadaş size “fahişe” der ki? Yahut hangisi konutundan kovar?
Evime arkadaşım geldiğinde çok gergin oluyordu. İnsanların onun öfkesini görmesini ve meskene arkadaş çağırarak Thom’un canını sıkmak istemiyordum.
Her gün “Bugün ne yapacak?” diye soruyordum kendime. Gerilimden midem bulanıyordu.
Beni arkadaşlarımdan uzak tutmaya çalışıyor üzereydi. İşleri de güzel gidiyordu. Nedense ailemin düğünüme gelmesini istemedim. Hala bu kanıyı nasıl başıma soktuğunu düşünüyorum.
Kariyerimi onun etrafında inşa ediyordum, onu görebilmek için işlerimi ona nazaran ayarlıyordum. Nişanlandıktan sonra yaptığım ek işleri bırakmamı istedi. Ben sosyalleştiğim için seviyordum o işleri de. Bana hesabıma her ay 2 bin sterlin yatıracağını söylüyordu. Bir arkadaşım kabul etmememi, kendi bağımsızlığımı müdafaam gerektiğini anlattı. Evvel kabul etmedim fakat 2 ay sonra kabul ettim. Daima âlâ bir fikir olduğunu söylüyordu bana. Artık ise nasıl bu türlü bir şey yapmışım diye deliriyorum.
Bir kez çok büyük bir tartışma yaşadıktan sonra kendimi hapishanede üzere hissettiğimi söyledim. Birey olmayı unutmuştum. Bunun üstesinden gelmek için ne yapabileceğini sordu ben de birkaç gün arkadaşlarımla vakit geçirmem gerektiğini söyledim. Çok öfkelendi. “Bu alakayı bitireceğine inanamıyorum” dedi.
Thom hala daha bugün bile onu terk etmemin asıl sebebinin tacizleri olduğunu anlamıyor. Büsbütün bitirmiştim.
Birkaç hafta sonra Thom’un bir arkadaşından, Thom’un eski bir kız arkadaşına taciz e-mailleri attığını duydum. Arayıp sordum. Küfrettiğini zira hak ettiğini söyledi. Bunu bana daha evvel söylemeyi düşünüp düşünmediğini sorduğumda hiç düşünmediğini zira farkına varmamı beklemediğini söyledi. Benden özür dileyip dilemeyeceğini sorduğumda ise, özür dileyecek bir şey olmadığını söyledi.
Eve gelmeden evvel gitmem gerektiğini biliyordum zira onunla yüz yüze gelirsem beni kalmam için ikna edecekti. Bana işleri yoluna koyabileceğimizi söyleyecekti.
Terk edeceğimi düşünmüyordu sanırım. Tanıştığımız günden onu terk ettiğim güne kadar 6 ay geçmemiştir. Fakat etrafımda çok şahane beşerler olduğu için şanslıydım. Yaşadıklarımı görüyorlardı ve beni ne kadar sıkıntı olursa olsun beni bu durumun içinden çıkarıyorlardı.
En zoru onun gerçekte kim olduğunu şifrelerini çözmekti. Tanıştığımda rol mü yapıyordu? Aslında tacize uğradığım bir alakanın içinde olduğunu sonradan anladım.
Sonunda niyetlerim dahil hiçbir şeyin bana ilişkin olmadığını fark ettim. Tanıştığım günden beri onu düşünüyordum. Hala ortada düşünüyorum. Üstümde bu kadar tesiri olduğu gerçeğinden de nefret ediyorum.
‘Çoğu kişi, tacizin sırf fizikî olduğunu düşünüyor’
Birçokları bir kişinin bu türlü davranabileceğine inanmıyor. Bilhassa tanıdığını düşündüğü bireylerin. Ağabeyim bile “Çok olağan sana bu türlü davranması, alışmalısın, bağlar böyle” diyordu.
Ama bunların konuşulması lazım. Google’a girip “İlişkimde tacize mi uğruyorum?” diye aradığımı ve çıkanları okuduğumu hatırlıyorum. Sonra da “Evet benim başıma da bu gelmişti” demiştim. Ancak birçok kişi, tacizin sadece fizikî olduğunu düşünüyor.
İlişkimiz mühletince birkaç sefer bayanlara yardım vakıflara başvurmak istedim. Bana vurmadığı için ‘bu tacizin o kadar da berbat olmadığını’ düşünüyordum.
Ama yasalar bu yüzden var. Zira denetim edici, baskıcı haller da taciz. Duygusal da olsa, taciz tacizdir.
Ama açıkça kimliğiyle onun hakkında konuşabileceğimi sanmıyorum. Düşünmem gereken bir mesleğim var. Şayet açıkça konuşsaydım beşerler benim adımı sonsuza kadar onunla birlikte anacaktı. Benim yanlışım. Zira toplumsal medyada bağımızı açıkça yazıyordum zira çok memnundum.
Bu metindeki isimler değiştirilmiştir.
İllüstrasyon: Freya Lowy Clark
Kaynağın konuştuğu muhabir: Natasha Lipman