Gezi Direnişi’ni bahis alan “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” sineması 2014’teki Altın Portakal’da sansüre uğramış, bunun üzerine çok sayıda sinema üreticisi, sinemasını yarıştan çekmiş, kimi heyet üyeleri istifa etmişti.
Sinema Müellifleri Derneği (SİYAD) tarafından bir açıklama yapılarak 2014 yılındaki Altın Portakal Sinema Festivali’nde yaşanan sansür olayıyla yüzleşmek gerektiği söz edildi. SİYAD açıklamasında ayrıyeten birebir yıl sansürlenen Seyahat Direnişi hakkındaki “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” belgeselinin ve dayanışma ismine şenlikten çekilmiş tüm sinemaların gösteriminin yapılması istendi.
‘Sansüre yasal zemin’
Açıklamanın tamamı şöyle: “2014 yılında Altın Portakal’da yarışa seçilen belgesel ‘Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek’e uygulanan sansürün akabinde, birçok sinema üreticisi sinemasını dayanışma ismine müsabakadan çekmiş, çok sayıda heyet üyesi vazifelerinden istifa etmiş, sansüre uğrayan, sansüre karşı çıkan kişi ve kurumlar, şenlik idaresi ve destekçileri tarafından çok istikametli baskılara, son derece berbat yıpratma ve karalama faaliyetlerine, hakaretlere maruz bırakılmıştı. Bu sansür, ulusal, belgesel ve kısa sinema müsabakalarının şenlikten kaldırılmasına kadar gidecek olan sürecin başlangıcı oldu. Böylece, sansür sistemine legal bir taban sağlanmış oldu ve sansür hadiseleri ivmelenerek arttı. Bu yılki mahallî seçimlerin akabinde ise belediye idaresinin değişmesiyle Antalya’ya ulusal yarış, belgesel ve kısa sinema yarışlarının geri geleceği açıklandı. Birçok belediye de kültür sanat siyasetlerini gözden geçireceklerine dair taahhütler verdi. Memnuniyetle karşıladığımız bu gelişmelere rağmen hem şenliklerin hem de el değiştiren belediyelerin geçmişin yanlışlarıyla gerçek bir biçimde yüzleşmediklerini gözlemliyor ve Sinema Müellifleri Derneği olarak taleplerimizi kamuoyuyla paylaşıyoruz.
Festivallere ve belediyelere davetimizdir:
– Dijital mecraların bile sansürlenmeye teşebbüs edildiği bir dönemeçte, Altın Portakal’ın 2014’te yaşanan sansür hadisesiyle yüzleşmeden, geçmişin üzerini örterek yeni bir sayfa açması mümkün değildir. 2014 yılında şenlik idaresinde yer alıp sansür olayında direkt sorumlu olan yahut o devirde şenlik danışmanlık vb. takımlarında yer alıp sansüre uğrayan belgeselle dayanışma göstermemiş bireylerin kamu önünde özeleştiri vermeden şenliklerde vazife almaları kabul edilemez.
– Bu yılki Altın Portakal Sinema Festivali’nde sansürlenmiş “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek”in ve 2014 yılında dayanışma ismine şenlikten çekilmiş tüm sinemaların gösterimi yapılmalıdır.
– Şenlikler birincil misyonunu hatırlamalı, ticari gösterim ağları ya da sansür nedeniyle gösterilemeyen sinemaların izleyicilerle buluşabilmesinde ısrarcı olmalıdır.
– Direktörlerin yargılandığı, sinemaların sansürlendiği, her mecranın büyük bir baskı altına alındığı bir periyotta şenlikler, sansür probleminin tartışılabileceği alanlar açmalıdır.
‘Cinsiyet eşitliği’
– Son yirmi yıldır süregiden, kültür sanat alanlarını çoraklaştıran siyasetler, alternatif basın kuruluşlarının kapatılmasına, kültür sanat alanında çalışan birçok arkadaşımızın işsiz kalmasına neden olmuşken, şenlik takımları ve belediyelerin kültür sanat daireleri ezberci reflekslerle oluşturulmamalı, baskıcı siyasetler nedeniyle işinden olmuş liyakatli meslektaşlarımızın istihdamına ehemmiyet verilmelidir.
– Adana Altın Koza Sinema Şenliği ve !f İstanbul Bağımsız Sinemalar Şenliği, sinema kesiminde cinsiyet eşitliğini hedefleyen memleketler arası #5050X2020 (2020 yılına kadar yüzde 50 eşitlik) taahhüdünü kabul etti. Türkiye’de Filmmor Bayan Kooperatifi’nin öncülüğünü üstlendiği kampanyaya öbür şenlikler ve belediyeler de katılmalı, takımlarında ve programlarındaki sinemalarda cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik çalışmalar yapmalıdır.
