Merkez Bankası (TCMB), 2019 sonu enflasyon iddiasını 0.7 puan aşağı çekerek yüzde 13.9’e düşürdü. 2020 için yüzde 8.2 ve 2021 için yüzde 5.2’lik kestirimler korundu. Cumhurbaşkanı kararıyla Murat Çetinkaya’nın yerine misyona getirilen Murat Uysal, lider olarak sunduğu birinci enflasyon raporu toplantısında, yeni faiz indirimleri sinyali verdi fakat oran konusunda bir yönlendirme yapmaktan kaçındı. Uysal, emekçi ve memurlara verilecek artırım konusunda da geçmişe değil geleceğe yönelik amaçlara bakılmasını istedi ve 2020 için yıl sonu enflasyon iddiası olan yüzde 8.2’ye işaret etti. Bu yaklaşım, enflasyon maksatları hiçbir vakit tutmadığı için emekçi ve memura daha düşük artırım verilmesi manasına geldiği gerekçesiyle sendikalar tarafından kabul edilmiyor.
Uysal, Cumhurbaşkanı kararıyla yapılan vazife değişikliğine ait “bankanın bağımsızlığı zedelendi” tenkitlerine karşılığında “Görev değişikliğiyle ilgili kararın mevut yasal düzenlemelere nazaran alındığını” savundu.
‘Makul gerçek faiz’
Enflasyondaki ana eğilimler üzerine ‘makul bir gerçek getiri oranını’ da ekleyip para siyasetinin yaklaşık hareket alanını belirliyoruz” diyen Uysal, sorulara rakamsal bir cevap vermedi.
Özyeğin Üniversi-tesi’nden Gizem Öztok Altınsaç, 2020 yıl sonu beklentisi olan yüzde 8.2’ye erişmek için, enflasyon yüzde 12-13’lere geldiğinde faiz indirimlerinde agresif olmaması gerektiğine işaret etti. Öztok, “Eğer 2020’de yüzde 8 isteniyorsa siyaset faizinde yüzde 16’nın altına çok gelinmemesi gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Türkiye’de gerçekleşen reel faizin son 10 yıllık ortalamada yüzde 1.5, beklenen gerçek faizin yüzde 3 olduğunu belirten Öztok, “Bu süreçte ‘enflasyon tek hane. Münasebetiyle geçmişe bakarak çıkarım yapmak aldatıcı olabilir. Emsallerimizdeki gerçek faize bakmak lazım’ dendi. Örneğin Rusyada gerçek faiz 2.5-3, enflasyon yüzde 4.7. Meğer bizde enflasyon yüzde 13 olduğunda yüzde 3 gerçek faizle yüzde 16 mı olmalı siyaset faizi üzere çıkarımlar olabiliyor haklı olarak. Şayet ‘yüksek tek hane enflasyon olsun lakin yüksek kredi büyümesi de kesin gelmeli’ halinde bir amaca kayılıyorsa buradan çıkacak olan gerçek faiz muhtemelen piyasanın düşündüğünden daha farklı ve daha düşük olur. O durumda da 2020 için yüzde 8 enflasyon varsayımına yaklaşmak zorlaşır” değerlendirmesinde bulundu.
REZERVDE 30 MİLYARLIK SIR
TCMB Lideri Murat Uysal, rezerv artırma iradesine sahip olduklarını söyledi lakin ekonomist Haluk Bürümcekçi’nin hesaplamalarına nazaran, TCMB’nin net rezervlerinde açıklanamayan düşüş birinci yarıda 30 milyar doları aştı. Reeskont alışlarından 10.7 dolar, bankalarla yapılan swap (takas) süreçlerinden 13.9 milyar dolar, Hazine’nin aldığı borçtan 6.5 milyar dolar, bankalara verilen TL depo karşılığından 1.9 milyar dolar geldiğine, kamu güç şirketlerine satışlardan ise 4.1 milyar dolar gittiğine işaret eden Bürümcekci, 30.1 milyar dolarlık açıklanamayan bir düşüş olduğunu belirtti.
