Venezuela’da muhaliflerin elindeki yetkisiz Ulusal Meclis (AN) ülkelerinin, Rio Paktı olarak bilinen memleketler arası askeri savunma kontratı Amerikalılar Ortası Karşılıklı Yardım Antlaşmasına (TIAR) “yeniden girişini” onayladı.
Venezuela’da Devlet Lideri Nicolas Maduro’nun meşruiyetini kabul etmeyen ve kendini süreksiz devlet lideri ilan eden Juan Guaido öncülüğündeki ABD dayanaklı muhalifler, yabancı askeri müdahelenin önünü açmak için daha evvel de sık sık gündeme getirilen Rio Paktına iştiraki AN bünyesinde kabul etti.
Ülke basınındaki haberlere nazaran, yaşanan son elektrik kesintisine bir reaksiyon olarak başşehir Caracas’taki meclis binası yerine kentin muhalif semtlerinden Las Mercedes’teki Alfredo Sadel Meydanı’nda toplanan AN vekilleri, ülkelerinin 2012 yılında ayrıldığı TIAR’a dönüşünü görüştü.
AN milletvekilleri, Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) üyesi kimi devletlerin yabancı askeri müdahale karşısında ortak hareket etmeleri için, 1947’de Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde imzalanan askeri antlaşmaya tekrar katılmayı oy birliği ile kabul etti.
Guaido’dan “TIAR askeri değil” iddiası
AN Lideri Guaido da yabancı askeri müdahale isteyen kimi muhaliflerin uzun müddettir lisana getirdiği ve AN’nin onaylamasını istedikleri TIAR kararına ait bu bölümün aksi istikametinde değerlendirmede bulundu.
Guaido, “Bunun güç kullanımı ile ilgili olduğunu söylüyorlar lakin o denli değil. TIAR Amerikalılar ortası bir muahede ve öncelikle insani yardımla alakalı bir mevzu.” sözlerini kullandı.
Rio Paktı ya da TIAR
Daha çok Rio Paktı olarak bilinen ve “Amerikan Devletlerinden birine yapılmış atak hepsine yapılmış hücum olarak kabul edilecektir.” formunda bir husus barındıran mutabakat Eylül 1947’de imzalanmış, paktın üyelerinden Venezuela ise Temmuz 2012’de mutabakattan çekilmişti.
Muhaliflerin TIAR’a geri dönüş süreci Guaido’nun Mayıs başında Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) Genel Sekreteri Luis Almagro’yu arayarak “Venezuela’nın TIAR’a dönmesi için gerekli düzenlemeyi yapmasını” istemesiyle başlamıştı.
Devlet nezdinde yetkisi bulunmayan muhalif AN birebir ayın sonunda yapılan birinci oturumda TIAR’a geri dönüşü kabul etmişti.
Muhalifler ABD’nin askeri müdahalesini istiyordu
Venezuela’da bugünlerde yoğunluğunu kaybetmiş olsa da tartışmalar birinci gündeme geldiğinde muhalifler ortasında TIAR’ın, “Rus ve Kübalı askeri varlığı” münasebet gösterilerek ülkeye müdahale aracına dönüştürülebileceği ve hükümetin bu biçimde devrilebileceği değerlendirmeleri yapılmıştı.
AN’nin hiç bir kararını tanımayan hükümetten de Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza üzere birçok temsilci birebir istikamette açıklama yapmış, muhaliflerin TIAR’la Venezuela’ya bir askeri müdahelenin kapısını açmak istediklerini vurgulamıştı.
