Konuyu açık kaynaklardan derlediğimiz bilgiler ışığında anlamaya çalışacağız.
1 Hareket niçin gerçekleştirildi, amaç kim?
Eylemi gerçekleştirdiği düşünülen PKK. Örgütle son 3 yılda yürütülen uğraş, örgütün durumu, hareketin niçin gerçekleştirildiğinin de karşılığını veriyor. Son periyotta Türkiye, kalıcı olarak Irak’ın kuzeyinde daha evvel olmadığı kadar güneye, Sidekan’a kadar indi. Terörle uğraş bölgesindeki kamuoyu başkanlarıyla görüştüğümüzde, “Alan hâkimiyetinin net biçimde güvenlik güçlerinde olduğu” yorumlarını duyduk. Son örnek Tunceli’de, içimizi burkan Ayaz, Nupelda kardeşlerin hayatını yitirmesiyle yaşanan olay. Teknik açıdan bakınca, “Örgüt, kırsala bıraktığı patlayıcı ve misal materyallerin maksada ulaşmasını sağlayamıyor”. Aksine tüm toplumdan reaksiyon toplayacak sonuçlara yol açıyor.
Bir öbür kıymetlendirme, “Eskiden örgüt, sohbet sırasında kendisini eleştiren insanları bulundukları kentin dışına sürgüne gönderirdi. Bu artık kelam konusu değil” biçiminde… İçeriden iki örnek bu türlü.
Irak’ın kuzeyine yönelik kalıcı operasyonlar, örgütü bu bölgede de tarihinde birinci kere sıkıştırdı. Başkan militanlara yönelik nokta operasyonlar önemli ruhsal tesirler bırakıyor. Örgütün mevcut baskıya yanıt için bu aksiyonu yaptığı konusuna kimse itiraz etmiyor.
Kuşkusuz birinci amaç Türkiye. Fakat, örgütün Barzani idaresine de önemli iletiler vermek istediği açık. Zira olay yeri Erbil’in en korunaklı ve lüks semti. Barzani istihbaratı aktifliği çerçevesinde düşünüldüğünde, aksiyon bölgesel idare açısından da önemli halde otorite sarsıcı. Bölgesel idare Türkiye’nin operasyonlarına itiraz etmiyor. Hatta ileride Türk birliklerinin bulundukları bölgeyi bölgesel idareye bırakma konusunda uzlaşı sağlandığı da dillendiriliyor. Türkiye sadece bölgesel idareyle değil, Irak merkezi hükümetiyle de güzel periyodunu yaşıyor. Erdoğan’ın basına yansıyan, “Sincar yeni bir kandil olmayacak, orası temizlendi” kelamlarını unutmamalı. Yani ileti üç merkeze.
2 Olayın bölgesel boyutu var mı?
Saldırı, Türk diplomat kimliğini taşıyan şahıslara yönelik olması açısından bir birinci. Zamanlama dikkat çekiyor. Haziran ayı sonunda yürütülen dış ziyaretler kapsamında Türkiye savunduğu siyasetlerden geri adım atmadı. Kendince kararlılığını sürdürdü. Uzun müddettir “Fırat’ın doğusu” olarak Türk politik telaffuzunda yerini bulan mevzuda, 1200 kilometrelik sonun güneyinde de Ankara kararlı tavrını müdafaaya çalışıyor. Soruyu yanıtlayalım: Olayın bölgesel boyutu katiyetle var.
Ankara’da, suikastı gerçekleştirenlere “eylem ve istihbari” dayanak verildiğinin de açık olduğu lisana getiriliyor.
O vakit soruyu sorabiliriz: Türkiye’nin bölgesel ve toplam haline “farklı yanıtlar” verilmeye başlanacağı bir periyoda mi giriliyor?
Yanıtı, gelişmeler gösterecek…
