Eğitim uzmanı Hatice Yılmaz ve rehberlik koordinatörü Yalın Kaya, tercih sürecini 10 soru-cevapla anlattı:
1-Tercih için hangi bilgilere muhtaçlık var?
Adayın tercih etmeyi düşündüğü yükseköğretim programlarının puan çeşitleri : TYT, SAY, KELAM, EA, LİSAN. Adayın bu puan çeşitlerindeki puanları ve muvaffakiyet sıraları. Tercih edilmesi düşünülen programların özel şartları. Tercih edilmesi düşünülen programların geçen yılki ve bu yılki kontenjanı ortasındaki farklar.
2-Puan çeşitlerinin tercihe tesiri nedir?
TYT puan tipinden 150 puan ve üzerinde muvaffakiyet gösteren adaylar yalnızca iki yıllık programlar tercih edilebilir ya da özel yetenek imtihanı ile öğrenci alan dört yıllık programlara ferdi olarak başvurabilir. Özel yetenek imtihanı ile değil de merkezi yerleştirme ile öğrenci alan tüm programlar için AYT ve YDT ile hesaplanan 4 puan çeşidinden en az 180 puan alınmasını gerekiyor.
3-Tercih, puana nazaran mi yapılır, yoksa muvaffakiyet sırasına nazaran mi?
Adayların muvaffakiyet sırası bilgisine nazaran tercih yapması gerekiyor. İmtihanların yıllar içindeki zorluk düzeyleri değiştiği için puanlarda büyük oynamalar olabiliyor. Lakin adayların yerleştirmedeki tercih eğilimleri çok değişmediği sürece sıralamalarda büyük değişiklikler olmuyor.
4-Her istediğim kısmı yazabilir miyim?
Tablo 1A ve Tablo 1B’deki kısıtlamaların denetim edilmesi gerekiyor. Örneğin, Tıp Fakültesi tercihi yapmak isteyen bir adayın SAY puan cinsindeki sıralaması en düşük 50 bin olabilir. 50 binden daha düşük sıralamadaki bir aday, mesela 60 bininci aday, bir evvelki seneye nazaran puanı yetiyor gözükse bile tercihlerinde Tıp Fakültesi’ne yer veremiyor, sistem ihtar veriyor.
5-Tercihlerimi nasıl sıralamalıyım?
Tercihlerin istek sırasına nazaran yapılması gerekiyor. Sistem adayı yerleştirdikten sonra aday, puanının yettiği öbür bir yere gitmeyi istese de bunu yapamıyor.
6- Puanı tıpkı olan adaylar nasıl sıralanıyor?
Aynı programı tercih etmiş adaylar ortasından, tercihi hangi sırada olursa olsun yerleştirmede kullanılan yerleştirme puanı ve varsa ek puan toplamı büyük olan adaya öncelik tanınıyor. Şayet adayların puanları eşitse, ilgili TYT/SAY/SÖZ/EA/DİL imtihan puanı, yani okul puanı eklenmemiş hali büyük olana öncelik veriliyor. Eşitlik sürdüğü takdirde tıpkı kısmı daha üst sırada tercih edene, eşitlik yeniden sürdüğü takdirde OBP’si yüksek olana, eşitlik bozulmazsa yaşı küçük olana öncelik veriliyor.
7-Tercih listesi hazırlanırken en sık yapılan yanlışlar nelerdir?
Kulaktan dolma ya da münferit bilgiler ile tercih yapmak. Tercihleri yanlış puan çeşidine nazaran belirlemek. Tercihleri puan sırasına nazaran sıraya sokmak.
8- Merkezi yerleştirme nasıl işliyor?
Tüm adayların tercihleri, bir merkezde toplanıyor ve süreçler otomatik olarak bilgisayar tarafından yapılıyor. Bu sistemde adayların puanlarının geçen seneye nazaran neye yettiği değil, bu sene sıra kendilerine geldiği vakit tercihlerinin dolu olup olmaması değerli Açıkta kalmak istemeyen adayların, okumayı istedikleri ve puanları yetecek her programı listelerine almaları, yerleşme bahtlarını arttırıyor.
9-Yerleştirme sonuçları ne vakit açıklanacak?
ÖSYM tarafından kesin bir tarih belirtilmemiş olsa da geçtiğimiz yıllarda sonuçlar iki hafta sonra açıklanmıştı.
10- Ek yerleştirme süreçleri nasıl yapılacak?
Kayıt süreçleri tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM’ye bildirilecek ve boş kalan yahut kaydolmama nedeniyle dolmayan kontenjanlarına ÖSYM tarafından merkezî olarak Ek Yerleştirme yapılacak. Genel kural olarak, bir yere yerleşmiş adaylar, birebir sene içinde Ek Yerleştirme tercihi yapamıyor.