CHP’li Gamze Akkuş İlgezdi Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin birinci kalkınma planını ile kültüre verdiği kıymeti kütüphaneler üzerinden bir basın açıklaması ile anlattı.
İlgezdi, hazırlanan11. Kalkınma Programınıda Kültür alanının bütün olarak “bütçeninmasraf” kalemi olarak görüldüğünü hatırlatarak, “Sosyal refahı artırmak yerine yandaş vakıflar üzerinden sanat ve düşün alanını denetim altında tutmak isteyen iktidar kültür alanını yalnızca maneviyat üzerinden tanımlamaktadır. Bu bakımdan toplumsal kültürün inşasında mihenk taşı olan kütüphanelere kalkınma planında iki kısa husus ayrılması kalkınma planının ruhunu ortaya koymaktadır” dedi.
Cehalete karşı savaşta en kıymetli mevzilerin başında gelen kütüphanelerin çeşitliliğinin, sayısının ve niteliğinin gelişmişlik ve refah düzeyini gösterdiğinin altını çizen Gamze Akkuş İlgezdi, “Asgari fiyatın net 2 bin 90 lira 20 kuruş olduğu buna rağmen açlık hududunun 7 bin liraya dayandığı düşünüldüğünde, dezavantajlı ailelerin kültür ve sanat harcamalarına kâfi bütçe ayırması imkansızdır. Çağdaş halk kütüphaneleri bu bakımdan dezavantajlı ailelerin en büyük yardımcısıdır” diye açıkladı.
188 KÜTÜPHANEYE KİLİT VURULDU
İlgezdi kütüphanelere verilmesi gereken kıymetin 2002 yılından sonra verilemediğini hatırlatarak, “2003-2018 yılları ortasında Türkiye’de kütüphane sayısı yüzde 14 oranında azaldı. AKP periyodunda Türkiye genelinde 188 kütüphanenin kapısına kilit vuruldu. 2003 yılında bin 350 olan kütüphane sayısı 2018 itibariyle bin 162’ya geriledi. Bilgiler AKP iktidarı periyodunda Kırşehir, Karaman, Afyonkarahisar ve Konya’daki kütüphanelerin yarısının kapandığını gösteriyor. Öte taraftan 922 ilçenin 121’inde kütüphane bulunmuyor” dedi.
OKULLARIN YÜZDE 55’İNDE KÜTÜPHANE YOK
“16 yılda 15 kere eğitim sistemini değiştiren AKP iktidarında kütüphanesi olmayan binlerce okul olduğu dikkat çekiyor. Çocukların gönenç ve ilerlemesi için hizmet vermesi gereken kütüphanelerin yeni bir kültürel kimliğin inşası için daima erozyona uğratıldığı görülüyor” diyen İlgezdi MEB bilgilerine nazaran Türkiye genelindeki 65 bin 568 okulun, sırf 29 bin 690’ında kütüphane bulunduğunu vurguladı. İlgezdi, “Başka bir tabirle Ulusal Eğitim Bakanlığına bağlı okulların yüzde 55’inde kütüphane yüzü görmeyen binlerce öğrenci eğitim görüyor. Kütüphanesi olmayan bu 35 bin 874 okulda eğitim gören öğrencilerin ne derecede bilimsel ve analitik eğitim aldıkları ise ayrıyeten tartışma konusu” diye konuştu.
26 VİLAYETTE BÜYÜK GERİLEME
İlgezdi, 9’u büyükşehir toplam 26 vilayette 2003 yılına nazaran 2018 yılında kütüphane giden kişi sayısı 1 milyon 982 bin 992 kişi azaldı.
Açıklamaya nazaran kütüphaneye giden kişi sayısı Ardahan (%67), Kastamonu (%65), Malatya (%52), Afyonkarahisar (%49), Kahramanmaraş (%45), Kütahya (%44), Tunceli (%43), Bayburt (%42), Muş (%41), Adıyaman (%40), Denizli (%38), Siirt (%38), Kırklareli (%30), Rize (%28), Yozgat (%24), Antalya (%18), Bartın (%17), Çankırı, Gaziantep (%15), Osmaniye (%13), Sakarya, Mersin (%10), Nevşehir (%8), Bursa (%4), Mardin ve Burdur (%1)’ da azaldı.
KÜTÜPHANECİLİK TERCİH EDİLMİYOR
Gamze Akkuş İlgezdi Türkiye genelinde açık kabul edildiği halde bin 146 kütüphanenin değerli bir kısmının uzman işçi eksikliği nedeniyle hizmet veremediği de açıkladı. “Nitelikli kütüphaneciler yetiştirmesi öngörülen Bilgi ve Doküman İdaresi kısımları ülke genelinde tercih edilmiyor. 2014-2018 yılları ortasında üniversitelerden mezun olan kütüphaneci sayısı 2 bin 437 olarak kayıtlara geçti. 2018 yılında mezun olan öğrenci sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 14 azaldı” dedi.