Getty Images
Geçen hafta FIFA oyununda harcadığı parayla ailesinin banka hesabını boşaltan bir çocuğun haberini yayımlamıştık.
O haberin akabinde ebeveynlerin, çocukların oyunları üzerindeki kontrollerinin kâfi olup olmadığı tartışılmaya başlandı. Sorumluluğun ne kadarının ailelerde olduğu, gençlerin oyunlar ve uygulamalarda daha fazla para harcamaya teşvik etmenin ne kadar etik olduğu hâlâ tartışılıyor.
BBC’nin haberinin akabinde İngiltere’de Emekçi Partisi Genel Lider Yardımcısı Tom Watson daha sıkı denetleme davetinde bulundu ve “Oyunların kumara geçiş aracı haline geldiğine dair endişeleri” paylaştı.
İngiltere Parlamentosu’ndaki Dijital Kültür, Medya ve Spor Komitesi’nde teknoloji ve bağımlılığı araştıran Damian Collins, bunun önemli bir sorun haline geldiğini söylüyor:
“Şirketler, harcamalarda büyük bir artış olduğunda kullanıcıları uyarmak zorunda bırakılmalı, tıpkı sıra dışı harcamalar tespit eden bankaların yaptığı üzere.”
BBC’ye bilgi veren Google, Family Link isimli uygulamalarının kullanılmasını tavsiye ediyor.
Şirket, “Bu sayede ailenizdeki kullanıcıların farklı harcamalarına müsaade verme ve denetleme yetkiniz oluyor” diyor:
“Örneğin oyunlarda her bir harcama için şifre girilmesini sağlayabilirsiniz. Böylelikle oyun içi alımlar da sizin denetiminizde olur.”
BBC Electonic Arts, Blastworks, Küçük Golf King ve Supercell şirketlerinden de mevzuyla ilgili açıklama talep etti. Taleplere şimdi bir dönüş yapılmadı.
IHS Markit şirketinden oyun analisti Piers Harding-Rolls, İngiltere’de oyunlar için harcanan paranın yüzde 56’sının oyun içi alımlar, mikro alımlar ve oyunlara alınan ek paketlerden oluştuğunu söylüyor.
Harding-Rolls, “Genç oyuncuların daha fazla önleme gereksinimi olduğu açık” diyor ve ekliyor:
“Aileleri bu tıp denetimler konusunda eğitmek, oyunların yaş sonlarının farkında olmalarını sağlamak güzel bir başlangıç noktası olur.
“Ayrıca oyun sanayisinin de gençleri korumak için zaten adım attığını görmek isterim.”
FIFA haberimizin akabinde İngiltere’deki ailelerin bizimle paylaştığı öykülerin bir kısmı ise şöyle:
Oğlum tek bir oyunda 3 bin 160 sterlin harcadı
Susie Breare, Hampshire
22 yaşında engelli bir oğlum var. Serebral palsi (beyin felci), kompleks epilepsi, otizm ve öğrenme zorluğundan muzdarip. Bilişsel işlevleri 7 yaşındaki bir çocuğunkine denk.
Diğer beşerlerle ikili bir etkileşime giremediği için cümbüş ve eğitim faaliyetleri için iPad ve PlayStation’ına muhtaç.
Son devirde iPad’inde Hidden Artifacts isimli bir oyun oynuyor. Bu oyunda çeşitli objeleri bulmaya ve bunları tanımlanan objelerle eşleştirmeye çalışıyor.
Blastworks Ltd
18 Şubat ile 30 Mayıs 2019 tarihleri ortasında 3 bin 160 sterlin (22 bin 660 TL) harcadığını ve hayatı boyunca biriktirdiği parayı büsbütün tükettiğini fark ettim.
iTunes ile irtibata geçerek paranın iadesini talep ettim. Onlar da parayı iade edemeyeceklerini, oyunun geliştiricisi Blastworks Ltd. ile görüşmem gerektiğini söyledi (AB kurallarına nazaran Apple kullanıcılarının 14 gün içinde iade yapma hakkı bulunuyor).
Şirkete telefon açtım, mail attım ancak bir yanıt alamadım.
Biriktirdiği parayı geri almaya çalışsam da karşımda bir duvar buldum.
Eğitici olduğu düşünülen bir oyunun benim oğlum üzere savunmasız insanları böylesine mağdur etmesi son derece acıklı.
Basketbol oyununun ailemize maliyeti 2 bin sterlin oldu
Susan Taylor, İskoçya
16 yaşındaki oğlum hesabımdan 2 bin sterlini EA’in NBA basketbol oyunu için harcadı.
Banka kartımı kullandı ve ben de bunu ödemelerim reddedilene kadar fark etmedim.
Uygulamaya Google Play’den erişmiş.
EA
EA iletilerime yanıt vermedi, Google Play ise çocukların ailelerinin kartlarını müsaadesiz bir formda kullanmaması için ikazlarının olduğunu söyledi.
Bu harcamayı karşılamak için kızım üniversite için biriktirdiği parayı kullanmak zorunda kaldı ve bu durum ailemize büyük ziyan verdi.
Oğlumuz Clash of Clans’ta 700 sterlin harcadı
Anonim, Batı Sussex
Bu olay birkaç yıl evvel gerçekleşti. O vakitler bütün bunlar bizim için çok yeniydi.
Teknolojiden anlayan insanlardık lakin şifre koymayı akıl edemedik ve 12 yaşındaki oğlum 700 sterlin harcadı.
Bunu kendi telefonunda yaptı, Google Play hesabına bankadaki çocuk hesabının kartını tanımladı ve çok sayıda oyun içi obje satın aldı.
Supercell
Bunu banka hesabını denetim ettiğimizde fark ettik. Ortadaki ilişkiyi kuramamıştı, harcadığı paranın hakikaten banka hesabından çıkan bir para olduğunu fark etmemişti.
Paramızı hiçbir vakit geri alamadık, yalnızca bir ölçü oyun içi parası armağan ettiler.
Kızım tıpkı oyunu üç defa satın aldı
Julia Pennycuick, Edinburgh
11 yaşındaki kızım bir gün içinde birbirinin birebiri olan uygulamaları indirerek 100 sterlinimi harcadı.
Google Play’in hesabıma erişmesini engellemiştim ancak kimi ayarlar değişmiş ve böylelikle kızım harcama yapabilmiş. Üç oyun için de paramı geri alabilmek için bankanın dolandırıcılık üniteleriyle irtibata geçmem gerekti.
Kızımın indirdiği oyunlar at oyunları ve Minecraft’tı. Oyunlardan birini üç kez satın almış.
Banka hesabım boşalana kadar bundan haberim yoktu.
Kızım artık internete erişimi olmayan bir PS3 kullanıyor. Dolandırıcılık yok, çevrimiçi istismar yok, zorbalık yok…
“Çocuğumu avutamadım”
Claire, Batı Yorkshire
5 yaşındaki oğlumun oynaması için telefonuma Küçük Golf King yükledim. Oyunda para harcamasına müsaade vermediğimi biliyor fakat bu oyun onu bir biçimde 300 sterlin harcaması için kandırmış.
PNIX
Neyse ki birtakım harcamalarım bankam tarafından engellenmiş ancak 75 sterlinlik bir harcama ve birkaç küçük harcama gerçekleşmiş.
Oğlum gerçek para harcadığını anlayınca çok üzüldü, onu avutmam mümkün olmadı. Yaramazlık yaptığı için özür diledi ve harcadığı paraların oyun içi parası olduğunu sandığını söyledi.
Harcama iadesi için Google Play’e yaptığım müracaatlar otomatik olarak reddedildi.
Oğlumun otistik olduğunu ve bu manisi nedeniyle daha muhafazasız olduğunu anlattım. Oğlum kandırılma kavramını algılayamıyor, oyun yayımlayan insanların neden para istediğini kavrayamıyor.
Google Küçük Golf King ile bağlantıya geçmemi söyledi. Onlar da oyunda satın alınan öğelerin kullanıldıktan sonra iade edilemeyeceğini söyledi.
Hesabı silerek öbür türlü bir iade başvurusu yapılabileceğini, ama bunun geri dönüşünün olmayacağını söylediler.
O günden beri bir daha kendilerinden haber almadım. Beşerler “başında durmalıydın” diye beni eleştirebilir. Fakat başındaydım! Birebir odadaydık.
Üstelik oyun bir çocuk oyunuydu ve 3 yaş üzerine uygun olarak işaretlenmişti.
Genel izleyici kitlesine uygun sinemalar izlemesine müsaade verdiğim üzere 3 yaş üzeri olarak sınıflandırılan oyunu da her an ekranına bakmama gerek olmadan oynayabilir diye düşünmüştüm.
Oğlum Fortnite’ta neredeyse 1000 sterlin harcadı
Naz, Dubai
Oğlum 15 yaşındayken Fortnite’ta neredeyse 1000 sterlin harcadı.
Harcamalar sekiz ay boyunca küçük harcamalar olarak yapıldığı için fark etmedim ancak sonra bunları toplayınca ne kadar büyük bir ölçü olduğunu gördüm.
Artık Fortnite’ı yok… ve önümüzdeki 15 yıl boyunca otomobilimi yıkamaya para vermem gerekmeyecek.
Kızımızın “ücretsiz denemesi” 93 sterlin tuttu
Damian Cox, Leicestershire
Geçen hafta eşim PayPal’dan gelen bir e-postadan şüphelendi.
E-postada fotoğraf çekip onu 3 boyutlu emojiye dönüştüren bir taşınabilir uygulama için 93 sterlin ödendiği yazıyordu.
Banka uygulamamı denetim ettim ve uygulamanın “ücretsiz denemesi için” bu türlü bir paranın alındığını gördüm.
Sonunda anladık ki eşim en küçük kızımıza verdiği eski telefonunda Google hesabını kapatmamış. Kızım da bir haftalık fiyatsız deneme için uygulamayı indirdikten sonra mühletin dolduğunu fark etmemiş ve para kesilmiş.
Neyse ki Google müracaatımızdan sonra 30 dakika içinde paramızı iade etti.
