İstanbul Belediye Başkanlığı seçimini yine kazanan Millet İttifakı adayı Ekrem İmamoğlu’nun kampanyası ve seçim akşamı yaptığı konuşma sırasında halktan gelen “hak, hukuk, adalet” talebi dikkat çekti. İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu talebe ait “Türkiye’de beşerler üzerindeki baskı son yıllarda çok arttı. Münasebetiyle beşerler sıkıştı, konuşamaz hale geldi. Nefes alacak imkân kalmadı. Bu da sandıkta kendisini gösterdi. Sandık ve millet yanıtı verdi” dedi. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Adem Sözüer de, “hak, hukuk, adalet” talebinin birinci gereğinin YSK’nin hemen değişimi olduğunu kaydetti.
Türkiye, 2019’da evvel 31 Mart’ta, akabinde 23 Haziran’da iki kere “yerel seçim” yaşadı. Seçim gündemi ise yerelden çok ülkenin genel siyasetlerine ait oldu. Seçim meydanlarında bilhassa Ekrem İmamoğlu’na dayanak verenler sık sık “hak, hukuk, adalet” halinde slogan attı. Mazbatasının YSK tarafından elinden alınmasıyla İmamoğlu da bu sloganın bir tarafı haline geldi. İmamoğlu, 23 Haziran’da yine seçilince onun açısından “hak yerini” buldu. Lakin halkın “hak, hukuk, adalet” talebi dinmedi. İmamoğlu’nun seçim akşamı yaptığı konuşma sırasında İstanbullular bu talebi yineledi.
Hukukçular baskıya işaret etti
Cumhuriyet, yurttaşların “hak, hukuk, adalet” talebini iki kıymetli hukukçuya sordu: İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bu seçimin biraz da “hak, hukuk adalet seçimi” olduğunu vurguladı. O talebin aslında dün başlayan Seyahat davası ile de devam ettiğini lisana getiren Akdeniz, seçimde verilen cevabın, oyların dağılımının aslında herkesin bir bütün olarak “hak, hukuk, adalet” talep ettiğini gösterdiğini kaydetti. Hangi partiyi fiyatlarsa tutsunlar insanların seçimde birlikte hareket ettiğini kaydeden Akdeniz, “Bu, demokrasi ismine çok sevindirici. Beşerler artık arbede etmek istemiyor. İmamoğlu, herkesi birleştirici bir kampanya yürüttü. Karşısında yalnızca Binali Yıldırım’ı değil tüm AKP’yi buldu” dedi.
Nefes alma imkânı kalmadı
Akdeniz, insanların bu üç talebinin altında son periyotta çok önemli baskı altında olmalarının da yattığını kaydetti. Buna “dondurucu etki” dediklerini tabir eden Akdeniz, şu görüşleri kaydetti:
“15 Temmuz sonrasındaki yaptırımlar, kamudan ihraçlar, açılan davalar giderek arttı. Türkiye’de daima baskı vardı. Lakin son yıllarda bu baskılar çok arttı. Hasebiyle beşerler sıkıştı, konuşamaz hale geldiler. Yalnızca vatandaşlar için de söylemiyorum. Akademide insanların sustuğu, sivil toplum örgütlerinin dahi huzursuz olduğu bir süreçteyiz. Basın üzerindeki baskılar devam ediyor. Nefes alacak imkân kalmadı. Bu, sandıkta kendisini gösterdi. Sandık ve millet yanıtı verdi.”
Ülkede iktisadın âlâ gitmediğini, işsizliğin arttığını söyleyen Akdeniz, “Millet olarak tükendik. Hükümetin uyguladığı siyasetlerden 180 derece dönmesi lazım. Önümüzde Seyahat davası örneği var. Bu bir fırsattır. Şayet müspet bir gelişme olursa, Osman Kavala açısından tahliye kararı ile olumlu bir süreç görebiliriz” diye konuştu.
Sözüer: YSK tekrar yapılanmalı
İÜ Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Adem Sözüer, “hak, hukuk, adalet” talebinin birinci gereğinin YSK’nin hemen değişimi olduğunu kaydetti. Sözüer, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kime oy verirse versin, her bölümün hukuk alanındaki önemli problemleri hâlâ ortada. Bu meselelerin başında 31 Mart seçimlerinden sonra YSK’nın kanunlara ve kendi içtihadına açıkça karşıt olarak seçimleri iptal etmesi gelmektedir. Adaylıklarına evvel sorun yok deyip seçimi kazandıktan sonra siz KHK ile ihraç edildiniz gerekçesiyle, mazbatanın kazanana değil, seçimde ikinci olana verilmesi büyük bir tüzel garabettir. İstanbul seçiminin iptali de, tümüyle hukuk dışıydı. Bu nedenle bir seçimde “hak hukuk, adalet” talebi tahminen de birinci kere bu kadar yüksek sesle lisana getirildi. Zira yapılan seçimlerin hukuksuz formda iptali, ulusal egemenliğin, demokrasinin ve hukuk devletinin manasını yitirmesi demektir. YSK Türkiye’yi başta hukuksal olmak üzere her açıdan kaosa sürükleyecek kararlar vermiştir. Türel garabetlere imza atan bu YSK tümden yine yapılandırılmalı ve asil ve yedek üyeleri yine belirlenmelidir. Mevcut YSK ile Türkiye’de sağlam ve hukuka uygun bir seçim yapmak imkânsızdır; hak, hukuk ve adaletin gereği olarak hızla vazifelerinden ayrılmaları kaidedir.”
|
İmamoğlu’nun büyük farkla seçimi kazanmasını yorumlayan Kalaycıoğlu, yapan lisana dikkat çekti İptal edilen İstanbul seçiminin yenilenmesinin akabinde tekrar İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri seçilen Ekrem İmamoğlu’nun muvaffakiyetini pahalandıran siyaset bilimci Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu, “İmamoğlu, birleştirici ve bütünlük temin eden bir yaklaşım içerisindeyken, Binali Yıldırım’ın üslubu tam bir tezat teşkil ediyordu. Bu türlü bir ortamda dışlamayan, ötekileştirmeyen, aşağılamayan bir seçim kampanyası sürdüren adayın kazanmış olması Türkiye’de bütünlük sağlayıcı olacaktır” dedi. İmamoğlu’nun yine büyük bir farkla seçilmesinin sürpriz bir sonuç olmadığını belirten Kalaycıoğlu, “31 Mart seçiminden sonra 23 mart seçimi için yapılan kamuoyu araştırmalarında, saha çalışmalarında Ekrem İmamoğlu’nun daha fazla oy alabileceği görülüyordu” dedi. Bundan sonraki süreçte Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) duruşunun da büyük kıymet arz ettiğini kaydeden Kalaycıoğlu, “Yeni bir YSK var ve Türkiye’de demokrasinin çalışmasını sağlayan kurumların tamamı büyük ölçüde çökmüş durumda. YSK’nin 6 Mayıs’ta verdiği karar bir kanıta dayanmıyordu. Bu türlü karar verebilen bir kurumun bundan sonra da nasıl karar vereceği öngörülemez” diye konuştu. ‘İmamoğlu birleştirici’ İmamoğlu ve Yıldırım’ın kampanya sürecindeki performansını pahalandıran Kalaycıoğlu, “Ayrı iki telaffuz izlendi. Bilhassa yalnızca Binali Yıldırım değil, Cumhur İttifakı’nın önde gelen siyasal önderleri Tayyip Erdoğan ve Devlet Bahçeli’yi de görüntünün içine dahil edecek olursanız, Ekrem İmamoğlu’nun ve Millet İttifakı’nın, daha kapsayıcı, ötekileştirmeyen, ayrıştırmayan, düşmanlaştırmayan, karşı tarafı hain üzere göstermeyen bir lisan kullandığını görebilirsiniz. İmamoğlu, birleştirici ve bütünlük temin eden bir yaklaşım içerisindeyken, Binali Yıldırım’ın üslubu tam bir tezat teşkil ediyordu. Bu türlü bir ortamda dışlamayan, ötekileştirmeyen, aşağılamayan bir seçim kampanyası sürdüren adayın kazanmış olması Türkiye’de bütünlük sağlayıcı olacaktır” dedi. |
