Güçlendirilmiş parlamenter sistem için bir ortaya gelen 6’lı masa başkanlarına yönelik “imza yetkisi” açıklaması tartışma yarattı. Masanın kurmayları mevzunun detaylarını paylaştı.
Tartışması Gelecek Partisi önderi Ahmet Davutoğlu’nun kelamlarıyla başladı. Davutoğlu, katıldığı bir televizyon programında cumhurbaşkanı olacak kişinin yetkilerini masadaki genel liderlerle paylaşacağını söyledi. 6’lı masada bu türlü bir hususun değerlendirilmediğini belirten GÜZEL Parti Sözcüsü Kürşad Güçlü ise “Cumhurbaşkanı devletin başıdır. Bahsedilen biçimde bir formül gerçek değildir. 30 Ocak’ta 6’lı masanın ortak aklı devreye koyularak cumhurbaşkanının daha sağlıklı çalışmasının şartlarını hazırlayacak” diye konuştu.
30 OCAK’I İŞARET ETTİLER
İktidar, Davutoğlu’nun açıklamasını “cumhurbaşkanı üzerinde vesayet” olarak yorumladı. Bahse ait Cumhuriyet’e değerlendirmede bulunan 6’lı masa kurmayları, geçiş süreciyle ilgili her partinin farklı bir görüşü olduğunu fakat ortak metnin 30 Ocak’ta açıklanacağını vurguladı.
Cumhurbaşkanının aldığı her karar için masadaki genel liderden müsaade istemesinin hakikat olmayacağını söyleyen kurmaylar, “En yüksek ihtimal olarak cumhurbaşkanı adayı masadaki başkanlardan biri olacak. Bu durumda da o kişi seçilirse, yetkilerinin kimilerini öbür genel liderlerle paylaşacak. Öteki liderlerin da cumhurbaşkanı yardımcılığı düşünülüyor. Bu durumda da başbakanlık kabinesindeki üzere bir imza yetkisinden kelam ediyoruz. Yani gündelik her kararda cumhurbaşkanı müsaade istemeyecek ancak birtakım hususlarda kabine ile yetkilerini paylaşacak” sözlerini kullandı.
“VESAYET” ELEŞTİRİLERİ
Masanın eleştirdiği sistemin tek adam sistemi olduğunu vurgulayan kurmaylar, “Mesela üniversitelerle ilgili herkesi ilgilendiren bir karar almak gerekti, OHAL ilan etmek gerekti, bu cins mevzularda ortak imza yetkisinden kelam ediyoruz. Yoksa biz de tek adam önermiş oluruz” dedi. Kurmaylar iktidardan gelen “vesayet” tenkidine de “Daha evvel yıllarca bakanlar heyeti kararları kabinenin imzalarıyla açıklandı. O vakit başbakan vesayet altında mıydı?” yansısını gösterdi.
“BAĞLAYICILIK SİYASİ OLUR”
Cumhurbaşkanının yetki paylaşma mümkünlüğünü kıymetlendiren eski cumhuriyet savcısı Bülent Yücetürk, “Anayasada cumhurbaşkanı yardımcılarına bir hudut getirilmiyor. Cumhurbaşkanı atama yaparken bir yardımcısına iktisatla ilgili işleri verebilir, birine eğitim siyasetlerini verebilir, böylelikle iş kısmı olabilir. Fakat cumhurbaşkanı kararnameleri ya da atamalar üzere mevzularda yetkili tek kişidir. Cumhurbaşkanı yardımcılarının bu mevzuda imza yetkisi anayasaya nazaran yok” dedi. Yücetürk, “Siz yapacağınız bir iç protokolle cumhurbaşkanının yapacağı istişareler sonucu atama yapacağınızı söylersiniz. Protokolün türel bir bağlayıcılığı olmaz yalnızca siyasi bir etik bağlayıcılığı olur” değerlendirmesini yaptı.