BBC
Aile’deki çocuklar
Ben Shenton, hayatının birinci 15 yılını, yakında dünyanın sonunun geleceğini düşünen bir kıyamet günü tarikatında geçirdi. Dünyanın sonu gelmedi lakin bir gün polis geldi ve Shenton’ı yeni ve hiç tanımadığı bir dünyaya, gerçek dünyaya attı.
Avustralya’daki Eildon Gölü’nün kıyılarında, sık bitki örtüsü ve dikenli tellerin gerisinde 7 çocuk birbirinin tıpkı kıyafetler ve oksijenli suyla sarartılmış saçlarıyla, sabah yogalarını yaparken, merdivenlerde gürültüler duydular.
Birden üniformalı polisler odayı basıp, çocukları biraraya topladılar. Daha sora 20 bin metrekareye yayılan yerleşimden çıkartılıp, 15 yaşındaki Shenton’ın büsbütün anlamasının yıllar süreceği yeni bir gerçekliğe götürüldüler.
1987 yılının Ağustos ayındaki o ana dek, Shenton’ın dünyasını karizmatik yoga oğretmeni Anne Hamilton-Byrne şekillendirmişti. Byrne, 1960’lı yılların sonlarında takipçilerini Aile isimli tarikatına katılmaya ikna etmişti.
Tarikat üyeleri Anne Hamilton-Byrne’ın, İsa Peygamber’in reenkernasyonu olduğuna ve kıyamet günü geldiğinde, geride kalanları tekrar eğitme sorumluluğunun kendilerine verildiğine inanıyordu.
BBC
Anne Hamilton-Byrne
Ben Shenton ve öteki çocuklara Anne Hamilton-Byrne’ın anneleri olduğu söylendi. Çocuklara dışarıdan gelenlerden uzak durmalarını ve örneğin gölün kıyısında yaklaşan birileri olursa, “Görülmemiş, Duyulmamış, Bilinmeyen” metodunu uygulamalarını öğretmişti.
Shenton, “Bu, dışarıdan gelen, tarikat üyesi olmayan rastgele birine hiçbir şey anlatmamak manasına geliyordu. Onlarla bir etkileşim olursa, rastgele bir şeyi açık etmediğimden emin olmak için neler söylediğimi yenden düşünürdüm” diyor.
“Teyzeler” diye bilinen Anne Hamilton-Byrne’ın yakın etrafı, Ben Shenton ve öteki çocukların bakımına yardımcı oluyordu. Yatakhane tipi odalarında sabaha karşı 5’te uyanıyor ve hiç değişmeyen bir rutini takip ediyorlardı. Yoga, meditasyon, dersler, yoga, meditasyon, konut ödevi, yatış. Polisin 1987’deki baskınında geriye çok az çocuk kalmıştı, lakin bir vakitler 28 çocuk vardı.
Yetersiz, vejeteryan besinle besleniyorlar ve sık sık cezalandırılıyorlardı. “Teyzeler”, çocukların başını suya sokuyor, ellerini yanan mumların üzerinde tutuyorlardı. Anne ise, seyahatte değilse, bazen çocukları topuklu ayakkabılarıyla dövüyordu.
Shenton, “İzlemek bile, önemli duygusal yaralar bırakmaya kafiydi. Bir endişe atmosferiydi” diyor.
Getty Images
Eildon Gölü
Anne Hamilton-Byrne’ın tarikatı üzerinde denetim sağlama metotlarından biri de uyuşturuculardı. Çoçuklara daima Mogadon ve Valium üzere yatıştırıcı haplar alıyordu. Yetişkinler ve gençler ise tertipli bir biçimde yapılan “arınma” merasimlerinde LSD kullanmak zorundaydı. Anne bu metotlarla, tarikat üyelerinin kendisine olan bağlılığını güçlendirebileceğini düşünüyordu.
Shenton, yetiştirilme sisteminden hoşlanmasa da, tek bildiği buydu. “Bir çocuğa bir gerçeklik yarattığınızda, kıyaslayacak öbür bir şeyi yoktur. Rakip bir şey yoktu” diyor.
Ama bu durum, polisin gelişiyle bir anda değişti.
Ben Shenton
Shenton, Eildon Gölü’nden uzaktaki birinci gecesinde yatakta uzanırken, o gün söylediği her şeyi tekrar düşündü ve başını belaya sokacak rastgele bir bilgi vermediğinden emin oldu. Sonra birden, artık bir ehemmiyeti olmadığını fark etti. Anne Hamilton-Byrne’a geri dönmeyecekti.
Ben Shenton, “O an hayatımda birinci sefer özgür olduğumu fark ettim” diyor.
Shenton annesinin Anne Hamilton-Byrne değil, pek sevmediği bir “teyze” olan Joy olduğunu öğrendi. Çocuklar da erkek ve kız kardeşleri değildi. Kimileri öbür tarikat üyelerinin çocukları, kimileri da Anne Hamilton-Byrne’ın evlat edindiği yetimlerdi. Kendisine söylendiği üzere 14 değil, 15 yaşındaydı. Ve alışılmış ki Anne Hamilton-Byrne da İsa Peygamber’in reenkarnasyonu da değildi:
“Olanları anlamaya çalışıyordum. Bu girdiğim dünyada kurallar neydi? Nasıl yaşayacak, ne yapacaktım?”
Shanton, okula alışmakta zorlandı. Okulun tanınan çocuklarından üçü kanatları altına almaya çalıştığında, onları kendinden uzaklaştırdı. Aslında bu şaşırtan değildi. Birbiriyle arkadaş olma işaretleri veren Aile’deki çocuklar çabucak birbirlerinden ayrılıyordu, yani arkadaşlık daha evvel yaşadığı bir tecrübe değildi. Yaşasa bile, okul arkadaşlarıyla münasebet kurması güç olurdu:
“Biriyle arkadaşlık kurduğunuzda, sıklıkla ortak bir şeyleriniz, ortak ilgi alanlarınız, fikirleriniz olur. Bende bunlardan hiç biri yoktu.”
BBC
Ben Shenton, Aile’den kurtarıldıktan sonra.
Shenton, depresyona girdi ve intiharı düşündü. 1988’de, Avustralya’nın orta bölümlerine yapılan okul gezisi sırasında bir gece artık kırılma noktasına geldi.
Öğretmeni yanına geldiğinde gözyaşlarına boğulmuştu. Öğretmen, öteki çocukların birbirlerini çok küçük yaşlardan beri tanıdığını hatırlattı ve ona “Zaman alacak, Onlarla alaka kurmayı öğrenmelisin. Onlar buna açık fakat burada iş sana düşüyor” dedi.
Ben Shenton, ögretmeninin bu öğüdünü hiç unutmadı. Başka insanların nasıl davrandıklarını, hareketlerinin neler getirdiğini inceledi ve sonuçlar çıkartmaya başladı.
Aynı vakitte kaldığı yetimhaneden çıkıp, bir kollayıcı ailenin yanına yerleşti ve kiliseye gitmeye başladı. Yeni dünyada, kendisini giderek daha çok meskeninde hissetti.
Nihayet evlendi ve artık biri 18, başkası de 20 yaşındaki iki çocuk babası. IBM’de işe girdi ve 22 yıl bu şirkette çalıştı.
Ben Shenton bu süreçte anneannesiyle yakınlaştı ve sık sık konutuna uğradı. Annesi Joy ülke dışında yaşıyor fakat ülkeye her gelişinde annesini de ziyaret ediyor. 2006’ta tesadüfen Shenton’ın anneannesinin konutunda tekrar karşılaştılar.
Getty Images
Anne Hamilton-Byrne ve eşi, 1993’te Melbourne’de görülen davaya gelirken.
Ben Shenton’ın 20 yıl evvel asıl annesinin Joy olduğunu öğrenmesinden bu yana hiç konuşmamışlardı. Joy o vakit oğluna onu hiç görmek istemediğini söylemişti. Ben Shenton, annesinin “Kapıma gelmeye zahmet bile etme. Yüzüne çarparım” dediğini hatırlıyor.
Ancak ortadan geçen müddette Joy yumuşamış, Ben Shenton da dini inanışlarıyla affetmeyi öğrenmişti:
“Anne Hamilton-Byrne’a benimle ilişki kurmayacağına dair kelam vermişti. Ancak bu benim için kaygılanmadığı ya da benimle münasebet kurup, sevgisini göstermek istemediği manasına gelmiyordu.”
Joy, Anne Hamilton-Byrne ile yakınlığını sürdürdü lakin daha sonra oğluyla ile temasını da kesmedi.
BBC
Ben Shenton’ın bugünkü hali.
2012’de oğlunu ziyaret eden Joy, şaşırtan bir soru sordu: Birlikte gidip Anne Hamilton-Byrne’ı ziyaret ederler miydi? O bir bakım konutunda yaşıyor ve bunama tedavisi görüyordu. Hiç mahpusa girmedi. Aslında aldığı tek ceza, çocuklardandan üçü için uydurma evrak düzenlediği için verilen 5 bin dolarlık para cezasıydı. Öbür bir suçlama yöneltmek için kâfi ispat yoktu.
Shenton, biraz da meraktan annesinin istediğini yerine getirdi. Lakin Anne Hamilton-Byrne, Joy’u sıcak bir formda karşılarken Shenton’ı tanıyamadı. Odasındaki bir fotoğraf albümünü karıştırırken, çocukluğuna dair fotoğraflarla dolu olduğunu fark etti.
Anne Hamilton-Byrne’i son görüşüydü. Bu yılın Haziran ayında 97 yaşında öldü.
Ben Shenton, “mezarının üzerinde dans edecek kadar sevinmediğini” söylese de Anne Hamilton-Byrne’ın vefatının kendisini rahatlattığını söylüyor. Onun kendi fantezilerine bağlı kaldığını ve hiçbir pişmanlığı olmadığını düşünüyor.
BBC
Ben Shenton (önde, sağda) Aile tarafından büyütülen öteki çocuklarla birlikte.
Ben, Aile’deki bütün çocuklarının çeşitli derecelerde hasar aldığını söylüyor. Sistemli bir işi, eşi ve iki çocuğu olduğu için kendisini şanslı hissediyor.
Bugünse dikkatini geleceğe çevirmiş durumda.
İnsanları tarikatlar, totaliter tertipler ve özgür irade konusunda eğitmek için bir internet sitesi kurdu. Birebir vakitte çocukluğunda aldığı dersleri anlatan ve insanları tarikat öğretilerine karşı uyaran “Life Behind the Wire – Tel Örgünün Arkasındaki Yaşam” isimli bir kitap yazıyor.
